Spis treści:
- Pierwsza wizyta u ginekologa – kiedy?
- Pierwsza wizyta u ginekologa – z kim?
- Jak wygląda pierwsza wizyta u ginekologa
- Pierwsza wizyta u ginekologa – jak się przygotować?
- Pierwsza wizyta u ginekologa – jakiego lekarza wybrać?
Pierwsza wizyta u ginekologa – kiedy?
Według wytycznych Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników (PTGiP) pierwsza wizyta u ginekologa powinna odbyć się między 12. a 15. rokiem życia. Szczególnie po pierwszej miesiączce. Specjaliści zalecają, żeby wcześniej, na ile to możliwe, do badania nastolatkę przygotowała mama. Bardzo ważne jest, aby pacjentka czuła się spokojnie i bezpiecznie.
Pierwsze badanie ginekologiczne powinno być wykonane u dziewczynki również wtedy, gdy:
- występują nieprawidłowe krwawienia z dróg rodnych lub zaburzenia miesiączkowania,
- nieprawidłowości związane z dojrzewaniem płciowym,
- bóle brzucha lub bóle podbrzusza,
- urazy w obrębie miednicy mniejszej,
- infekcje intymne,
- podejrzenie wykorzystywania seksualnego,
- podejrzenie wady rozwojowej narządów płciowych.
Na wizytę u ginekologa najlepiej zapisać się w pierwszej fazie cyklu, pomiędzy ustaniem miesiączki a owulacją, a więc mniej więcej między 8. a 14. dniem cyklu. Obraz USG pozwoli wtedy uzyskać najwięcej informacji. Można wtedy dokładnie ocenić budowę m.in. jajników, macicy czy endometrium. Cytologia powinna być pobierana między 10. a 20. dniem cyklu, natomiast USG piersi można wykonywać w dowolnym dniu cyklu. Równocześnie cytologia lub wymaz z pochwy powinny być pobierane minimum po 3 dniach od współżycia, a także 1-2 tygodni po zakończonej antybiotykoterapii
– mówi lek. Andrzej Zmaczyński, ginekolog z Centrum Medycznego Superior z Krakowa.
Celem pierwszej rutynowej wizyty u ginekologa jest sprawdzenie, czy narządy płciowe są prawidłowo zbudowane, czy cykl miesiączkowy przebiega prawidłowo, a także przekazanie pacjentce podstawowych informacji m.in. na temat działania żeńskiego układu rozrodczego oraz różnych metod antykoncepcyjnych (z uwzględnieniem wieku).
Pierwsza wizyta u ginekologa – z kim?
Na pierwszą wizytę u ginekologa osoba niepełnoletnia powinna przyjść z rodzicem (lub innym opiekunem prawnym), jednak samo badanie może być przeprowadzone bez jego obecności. Wykonanie badania ginekologicznego, przepisanie leków, a także tabletek antykoncepcyjnych wymaga zgody opiekuna prawnego. Jeśli dziewczynka ma między 16 a 18 lat, również ona musi wyrazić zgodę na konkretne badanie czy leczenie. Jeśli jest już pełnoletnia może przyjść sama, ale może też zabrać osobę towarzyszącą.
Większość młodych kobiet i dziewczyn obawia się pierwszej wizyty u ginekologa. Zachęcam takie pacjentki, by przychodziły po prostu razem z mamą lub inną najbliższą osobą. W dzisiejszych czasach rozmowy na temat seksualności w gronie najbliższych często nie są już niczym krępującym. Jeśli pacjentka nie chce, aby towarzyszyła jej mama, może zażyczyć sobie obecności położnej podczas badania
– mówi lek. Andrzej Zmaczyński, ginekolog.
Jak wygląda pierwsza wizyta u ginekologa
Pierwsze badanie ginekologiczne przeprowadzane u nastolatek różni się od tego, które przeprowadza się u dorosłych kobiet. Chociaż ogólny zarys badania jest podobny, ponieważ pierwsza wizyta u ginekologa obejmuje (podobnie jak w każdym innym przypadku):
- wywiad lekarski,
- badanie przedmiotowe ogólne,
- badanie ginekologiczne.
Ginekolog początkowo zbierze wywiad, zatem zapyta o takie szczegóły, jak obecność i wygląd miesiączek, przebyte choroby i zabiegi.
Następnie wykona badanie przedmiotowe, które polega na ogólnej ocenie zdrowia pacjentki: rozwoju fizycznego, wyglądu skóry oraz typu owłosienia.
Kolejnym etapem badania jest najbardziej intymna część wizyty, czyli badanie ginekologiczne. Może się ono odbywać na fotelu ginekologicznym, w pozycji "żabiej" (kiedy pacjentka leży na plecach z podkulonymi nogami) albo na kolanach mamy. Wybór położenia zależy tak naprawdę od preferencji badanej. Powinna ona czuć się komfortowo i bezpiecznie.
Kobieta nie powinna obawiać się pierwszej wizyty u ginekologa, jeśli jest jeszcze dziewicą. Trzeba pamiętać jednak o tym, aby już na wstępie zakomunikować to lekarzowi!
– mówi lek. Andrzej Zmaczyński, ginekolog.
Badanie ginekologiczne na pierwszej wizycie u pacjentek, które nie współżyły, jest przeprowadzane przez odbyt lub w szczególnych przypadkach za pomocą specjalnych niewielkich wzierników dziecięcych lub waginoskopu (rodzaj wziernika).
Pierwsze badanie ginekologiczne u pacjentek, które współżyły, przeprowadzane jest klasycznie przez pochwę za pomocą wzierników. Wykonuje się również tzw. badanie dwuręczne, które polega na jednoczesnym badaniu jedna ręką przez pochwę i drugą dotykającą brzucha. U tych pacjentek lekarz powinien również wykonać cytologię, czyli pobrać wymaz z szyjki macicy do badania mikroskopowego.
Następnie wykonane zostanie badanie ultrasonograficzne (USG) - przez pochwę (USG dopochwowe), jeśli pacjentka współżyła, lub przezbrzusznie, jeśli jest dziewicą.
Lekarz na pierwszej wizycie powinien, po rozmowie z rodzicami, zaproponować również profilaktyczne szczepienie przeciwko HPV, czyli przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego, który powoduje raka szyjki macicy i inne nowotwory. Szczepionki HPV mogą być stosowane już powyżej 9. roku życia.
Pierwsza wizyta u ginekologa - jak się przygotować?
Pierwsza wizyta u ginekologa w młodym wieku wymaga przede wszystkim przygotowania psychicznego. Należy wytłumaczyć dziewczynce, że badanie ginekologiczne jest elementem dbania o swoje zdrowie. Podobnie jak badamy inne narządy, sprawdzamy, jak funkcjonuje cały organizm, tak samo kontrolujemy zdrowie miejsc intymnych. Dziewczynka powinna być zapewniona, że jest to badanie bezpieczne i bezbolesne, a bliska osoba będzie w pobliżu.
Na pierwszą wizytę u ginekologa należy zabrać ze sobą numer PESEL, a także wyniki innych badań, np. morfologii albo hormonalnych.
Czy golić się do ginekologa na pierwszą wizytę? To zastanawia wiele kobiet. Nie ma zalecenia depilacji czy golenia miejsc intymnych przed wizytą u ginekologa. Jeśli jednak ktoś ma taką potrzebę, może to zrobić.
Przed pierwszą wizytą u ginekologa należy oczywiście podmyć się, lecz odradzane jest bardzo dokładne mycie, irygacja pochwy czy używanie kosmetyków do higieny intymnej. Środowisko pochwy powinno być w miarę naturalne, aby lekarz mógł dokonać faktycznej oceny stanu zdrowia.
Pierwsza wizyta u ginekologa – jakiego lekarza wybrać?
Na pierwszą wizytę u ginekologa w przypadku dziewczynki lepiej nie wybierać lekarza przypadkowo, a udać się do doświadczonego ginekologa dziecięcego. PTGiP zaleca również, aby w takim przypadku pierwsze badanie wykonała kobieta-ginekolog albo mężczyzna-ginekolog w towarzystwie położnej.
Źródła:
Pierwsza wizyta osoby małoletniej u lekarza ginekologa, Stanowisko Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego, Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2016.
Czytaj także:
Błona dziewicza – gdzie jest i jak wygląda? Przerwanie błony dziewiczej
Ból podczas stosunku (dyspareunia) – czy to objaw endometriozy?
Antykoncepcja - 5 skutecznych metod zapobiegania ciąży
Zapalenie pochwy – czym jest, przyczyny, objawy i leczenie
Suchość pochwy – objawy, przyczyny, leczenie, domowe sposoby
Ból owulacyjny – kiedy się pojawia i jak złagodzić objawy?
Anoreksja (jadłowstręt psychiczny) – pułapka, z której można się wydostać
Spóźniający się okres - przyczyny. Ile może spóźniać się okres?
Specjalista z zakresu położnictwa i ginekologii. Pracuje jako asystent w Oddziale Klinicznym Endokrynologii Ginekologicznej i Ginekologii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie oraz jest pracownikiem naukowo-dydaktycznym Kliniki Endokrynologii Ginekologicznej Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum. Aktualnie jest w trakcie specjalizacji z ginekologii onkologicznej, podczas której część szkolenia odbył w Klinice Onkologii Ginekologicznej Centrum Onkologii Instytutu im. Marii Curie w Krakowie, a aktualnie kontynuuje szkolenie w Oddziale Klinicznym Onkologii i Ginekologii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie.
Prowadzi zajęcia ze studentami na Wydziale Lekarskim w języku polskim oraz w Szkole Medycznej dla Obcokrajowców w języku angielskim.
Jest współtwórcą trenażera do histeroskopii ambulatoryjnej, unikatowego w skali świata. Prowadzi kursy szkoleniowe z histeroskopii diagnostycznej i zabiegowej w Polsce i zagranicą.
Interesuje się szczególnie małoinwazyjnymi zabiegami w ginekologii, niepłodności oraz w profilaktyce i diagnostyce nowotworów narządu rodnego.
Na co dzień przyjmuje pacjentki w krakowskim Centrum Medycznym Superior.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
