Co oznacza ujemny i dodatni posiew moczu? Interpretacja wyników

posiew moczu ujemny dodatni fot. Adobe Stock, New Africa
Posiew moczu to laboratoryjne badanie moczu służące do wykrycia obecności drobnoustrojów – bakterii lub grzybów – w moczu. Ujemny wynik posiewu moczu oznacza, że nie wykryto wzrostu bakterii. Wynik dodatni posiewu moczu oznacza obecność takiej ilości bakterii, która świadczy o zakażeniu układu moczowego.
/ 12.10.2022 05:21
posiew moczu ujemny dodatni fot. Adobe Stock, New Africa

Spis treści:

  1. Co to jest posiew moczu?
  2. Posiew moczu ujemny – co oznacza?
  3. Posiew moczu dodatni – co oznacza?
  4. Dodatni posiew moczu – co zrobić?
  5. Posiew moczu  wskazania do badania
  6. Posiew moczu  przygotowanie do badania
  7. Wyniki posiewu moczu
  8. Posiew moczu  cena

Co to jest posiew moczu?

Posiew moczu jest to badanie bakteriologiczne (rzadziej mykologiczne) moczu, które służy do wykrywania obecności bakterii w moczu (rzadziej grzybów). Różni się od podstawowego badania moczu. Próbkę od pacjenta przenosi się na podłoże hodowlane, gdzie możliwe jest namnażanie bakterii. 

Drogi moczowe prawidłowo są wolne od drobnoustrojów, takich jak bakterie i grzyby. Dość często dochodzi jednak do przedostania się bakterii przez cewkę moczową do układu moczowego i ich namnożenia. W rezultacie prowadzi to zwykle do zapalenia pęcherza moczowego (głównie u kobiet). W takich przypadkach posiew moczu służy określeniu rodzaju bakterii i dobraniu odpowiedniego antybiotyku (antybiogram).

Posiew moczu ujemny - co oznacza?

Wynik ujemny posiewu moczu oznacza, że nie zaobserwowano wzrostu bakterii w posiewie. To nie musi jednak świadczyć o tym, że w drogach moczowych nie ma chorobotwórczych mikroorganizmów. Jeżeli inne wyniki badań są nieprawidłowe (np. występuje leukocyturia), być może rozwinęło się zakażenie dróg moczowych drobnoustrojami, które trudno wyhodować. Dlatego wynik posiewu moczu zawsze należy skonsultować z lekarzem i zestawić go z występującymi objawami. 

Posiew moczu dodatni - co oznacza?

Wynik dodatni posiewu moczu potwierdza obecność bakterii w moczu, a dokładniej wzrost bakterii w posiewie. Przyjmuje się, że dodatni wynik posiewu zawiera więcej niż 105żywych bakterii jednego rodzaju w 1 ml moczu. Liczbę bakterii często wyraża się w tzw. CFU (jednostki tworzące kolonie), np. >105 CFU/ml. Taki wynik świadczy o zakażeniu układu moczowego. Jest to tzw. bakteriomocz znamienny

Wynik posiewu moczu poniżej 103 CFU wyklucza zakażenie układu moczowego, a 103-105 CFU skłania do przeprowadzenia ponownego badania bakteriologicznego. Progi dla bakteriomoczu świadczące o zakażeniu niektórymi drobnoustrojami, mogą się różnić od standardowych. 

Gdy wynik jest dodatni, wykonuje się antybiogram – jest to lista antybiotyków, na które wyhodowane bakterie są wrażliwe lub oporne.

Dodatni posiew moczu - co zrobić?

Z wynikiem posiewu moczu należy zgłosić się do lekarza – tylko on może dokonać interpretacji i na tej podstawie zlecić leczenie. Szczególnie jeśli występują objawy wskazujące na problem z drogami moczowymi, wskazana jest konsultacja ze specjalistą. 

Posiew moczu - wskazania do badania

Posiew moczu jest wykonywany, gdy zachodzi podejrzenie zakażenia układu moczowego, np. gdy występują objawy:

  • ból przy oddawaniu moczu,
  • częste oddawanie moczu,
  • uczucie parcia na pęcherz,
  • krew w moczu,
  • wrażenie niepełnego opróżnienia pęcherza,
  • u dzieci: gorączka,
  • nieprawidłowy wynik badania ogólnego moczu.

Posiew moczu wykonuje się również profilaktycznie u kobiet w ciąży oraz przed planowaną operacją urologiczną

Posiew moczu - przygotowanie do badania

Próbkę moczu zbiera się rano do specjalnego, jałowego pojemnika – kupisz taki w aptece (pamiętaj, aby nie dotykać jego wewnętrznych ścianek). Ważne, żeby przed umyć ręce i narządy płciowe, a mocz do badania oddać ze środkowego strumienia. Chodzi o to, aby pierwszą małą porcję moczu oddać do ubikacji, wstrzymać strumień i środkową porcję oddać do pojemnika (napełnij go do połowy).

Pojemnik zamknij szczelnie i taką próbkę moczu jak najszybciej oddaj do laboratorium – najlepiej maksymalnie w ciągu 1,5 godziny. Jeśli nie masz takiej możliwości, pojemnik z moczem przechowaj w lodówce. Jednak nie możesz zwlekać zbyt długo, bo może to zafałszować wyniki badania moczu.

Badanie laboratoryjne posiewu moczu trwa zwykle 2-3 dni. Najpóźniej 4. dnia powinien być dostępny wynik.

Wynik posiewu moczu dostępny jest po kilku dniach od zlecenia, gdyż laboratorium musi wyhodować i zidentyfikować obecne w badanej próbce bakterie
- mówi dr n. med. Tomasz Anyszek, lekarz internista, diagnosta laboratoryjny z Laboratoriów Medycznych DIAGNOSTYKA.

Posiew moczu - cena

Jeśli posiew moczu chcesz wykonać prywatnie, koszt takiego badania w zależności od laboratorium waha się w przedziale to 25-35 zł. Badanie zlecone przez lekarza w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia, wykonasz bezpłatnie. 

Wykorzystano fragmenty artykułu Małgorzaty Germak, którego treść została pierwotnie opublikowana 18.02.2020.

Czytaj także:
Zapalenie pęcherza - objawy, leczenie, u dziecka, w ciąży, u mężczyzny
Ciemny mocz – co oznacza, jakie badania wykonać?
Jak prawidłowo oddać mocz do badania? Wyjaśnia specjalista urolog
Zapalenie cewki moczowej – jak dochodzi do zakażenia, objawy i leczenie
Domowe sposoby na zapalenie pęcherza (8 skutecznych terapii)

Tomasz Anyszek
dr n. med.
Tomasz Anyszek
lekarz internista, diagnosta laboratoryjny

Lekarz internista, diagnosta w laboratoriach medycznych DIAGNOSTYKA, Pełnomocnik Zarządu DIAGNOSTYKI ds. Medycyny Laboratoryjnej.

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA