Aby skutecznie zbić gorączkę, można sięgnąć po leki przeciwgorączkowe, ale można też posiłkować się domowymi sposobami, które często są skuteczne. Nie zawsze obędzie się bez stosowania leków, jednak naturalne metody mogą stanowić dodatkowe wsparcie w przywracaniu prawidłowej temperatury ciała. Dzięki nim można ograniczyć ilość podawanych leków przeciwgorączkowych.
Spis treści:
- Czym jest gorączka?
- Kiedy zbijać gorączkę?
- Domowe sposoby na obniżenie gorączki
- Okłady i kąpiel na obniżenie temperatury
- Domowe sposoby na gorączkę – czarny bez, lipa i inne napary
- Farmakologiczne sposoby na gorączkę
- Kiedy skonsultować się z lekarzem w przypadku gorączki?
Czym jest gorączka?
O gorączce mówimy, gdy temperatura ciała osiąga wartość 38°C lub większą. Gorączka jest naturalną odpowiedzią organizmu na działanie czynników zakaźnych (np. wirus, bakteria) albo niezakaźnych (np. choroba autoimmunologiczna, nowotwór). Przyjmuje się, że prawidłowa temperatura ciała mieści się w przedziale 36,4–37°C (mierzona pod pachą). Przy czym należy wiedzieć, że temperatura ciała podlega normalnym dobowym wahaniom (np. jest niższa rano, a wyższa wieczorem).
Wyróżniamy też:
- stan podgorączkowy, kiedy temperatura ciała wynosi 37–38°C,
- umiarkowaną gorączkę, gdy temperatura ciała wynosi 38–39°C,
- wysoką gorączkę, czyli wartość powyżej 39°C.
Najczęstsze objawy gorączki to: dreszcze, wypieki, potliwość, pogorszenie samopoczucia czy przyspieszenie tętna. Długotrwała gorączka może przyczynić się do niewydolności krążenia, a temperatura ciała powyżej 41°C może prowadzić do nieodwracalnych uszkodzeń komórkowych. Dlatego wysoką temperaturę ciała należy obniżać za pomocą leków i domowych sposobów na gorączkę.
Kiedy zbijać gorączkę?
Od ilu stopni obniżać gorączkę? U dzieci należy obniżać gorączkę, gdy temperatura ciała przekroczy 38,5°C, co nie oznacza, że przy niższej gorączce zawsze z podaniem leku lepiej się wstrzymać. Należy zwracać uwagę nie tylko na to co pokazuje termometr, ale również na inne objawy i samopoczucie. Dlatego jeżeli temperatura nie przekracza 38°C, ale występują dreszcze, złe samopoczucie, senność (co jest widoczne zwłaszcza u dzieci), wtedy lek należy podać. U najmłodszych jest to szczególnie ważne, ponieważ ryzyko wystąpienia drgawek gorączkowych wzrasta, jeżeli zbyt długo opóźniamy decyzję o podaniu leku przeciwgorączkowego. Warto więc kierować się nie tylko liczbą na termometrze, ale też samopoczuciem chorego.
Czytaj: Mity o gorączce u dzieci
Domowe sposoby na obniżenie gorączki
Domowe sposoby na zbicie gorączki to m.in. ochładzające okłady, kąpiele i napary do picia o działaniu przeciwgorączkowym. W obniżaniu gorączki ważne jest regularne picie dużej ilości płynów. W pomieszczeniu nie powinno być zbyt gorąco, warto przewietrzyć pokój w czasie nieobecności chorego. Ubranie nie powinno być zbyt grube, dzięki czemu zmniejszymy ryzyko przegrzewania organizmu.
Okłady i kąpiel na obniżenie temperatury
Skutecznym domowym sposobem na gorączkę są naturalne metody ochładzania organizmu.
Gorączkę może obniżyć kąpiel w wodzie o temperaturze o 2 stopnie niższej niż temperatura ciała chorego. Lepiej jednak nie korzystać z tego sposobu, jeśli chory ma dreszcze.
Lepszą opcją będzie wtedy kompres na czoło i skronie, kark, przedramiona, łydki. Gorączkę mogą obniżyć okłady z użyciem ręcznika zmoczonego w chłodnej wodzie (ok. 20°C). Kompresy należy wymieniać, gdy zrobią się ciepłe, co około 10-15 minut. Dostępne są też żelowe okłady chłodzące, które można trzymać w lodówce lub zamrażarce.
fot. Chłodne okłady na łydki obniżają gorączkę / Adobe Stock, photophonie
Jeśli wysoka temperatura jest wynikiem choroby, to zniwelowanie gorączki może nastąpić wtedy, gdy zostanie wyleczona właściwa dolegliwość.
Należy pamiętać o tym, by pić dużo płynów, ponieważ gorączka powoduje zwiększoną utratę wody przez skórę i płuca. Można pić słabą herbatę, napar z malin, lipy, mięty, róży.
Domowe sposoby na gorączkę – czarny bez, lipa i inne napary
Skutecznym domowym sposobem na gorączkę są również ziołowe napary o działaniu przeciwgorączkowym. Aby zmniejszyć temperaturę ciała, sięgnij po
- Napar z kwiatu lipy – ma działanie przeciwgorączkowe i napotne, dodatkowo wpływa uspokajająco na układ nerwowy i ułatwia zasypianie. Napary z lipy możesz pić 2-3 razy dziennie.
- Napar z bzu czarnego – ma działanie przeciwgorączkowe i napotne. Herbatki ziołowe łagodzą objawy przeziębienia i usuwają z organizmu szkodliwe substancje, a przy tym nie powodują skutków ubocznych. Napary z bzu możesz pić 2-3 razy dziennie.
- Herbata z sokiem z malin – lecznicze działanie ma również sok z malin i napar z suszonych owoców malin. Herbatka malinowa ma właściwości rozgrzewające, pobudza gruczoły potowe i sprawia, że gorączka szybciej mija.
- Ziele fiołka trójbarwnego – działa napotnie i przeciwgorączkowo. 3 łyżki ziela gotuj na małym ogniu w pół l wody przez 3 minuty pod przykryciem; następnie odstaw na 10 minut, przecedź i pij po pół szklanki ciepłego naparu 4 razy dziennie.
- Kora wierzby – zawiera salicylany, związki o właściwościach przeciwgorączkowych, przeciwbólowych i przeciwzapalnych (działa podobnie jak słaba aspiryna, lecz powoduje mniej działań niepożądanych). Działa też napotnie. Można pić w postaci odwaru: 1 łyżkę rozdrobnionej kory wierzby zalej pół litra zimnej wody i gotuj na małym ogniu pod przykryciem przez 5 minut; następnie przecedź i pij po pół szklanki odwaru 3-4 razy dziennie. Małym dzieciom nie należy podawać kory wierzby. Starszym dzieciom można podawać 1/4 szklanki 3-4 razy dziennie.
- Wiązówka błotna – działa podobnie jak kora wierzby, również zawiera naturalne salicylany. Napar z jej kwiatów łagodzi stan zapalny oraz bóle mięśni i stawów, działa napotnie. Nie należy jednak przekraczać zalecanej dawki naparu (3 razy dziennie między posiłkami).
Herbatek z kory wierzby i wiązówki błotnej powinny unikać osoby, które są uczulone na salicylany.
Jeżeli gorączka się utrzymuje, należy zawiadomić o tym lekarza, który pomoże ustalić przyczyny wysokiej temperatury i rozpocząć odpowiednie leczenie.
Farmakologiczne sposoby na gorączkę
Leki stosowane w przypadku gorączki to głównie:
- paracetamol,
- ibuprofen,
- kwas acetylosalicylowy (aspiryna),
- pyralgina.
Nie wszystkie z powyższych leków można stosować u dzieci. W każdym przypadku należy przed podaniem zapoznać się z informacjami w ulotce dotyczącymi dawkowania oraz sposobu podania.
Więcej: jak obliczyć dawkę paracetamolu dla dziecka oraz jaka dawka ibuprofenu dla dziecka
Kiedy skonsultować się z lekarzem w przypadku gorączki?
Gorączka nie powinna trwać dłużej niż 3 dni oraz nie powinna się w tym czasie nasilać (choć wieczorem temperatura często jest wyższa niż rano). Jeżeli po 3 dniach wysoka temperatura się utrzymuje, należy zgłosić się do lekarza. Do wizyty powinny skłonić też wszelkie niepokojące objawy.
Objawy alarmujące u dorosłych przy gorączce:
- zmieniony stan psychiczny,
- sztywność karku,
- wysypka wybroczynowa na skórze,
- niskie ciśnienie,
- przyspieszenie oddechu,
- przyspieszenie tętna,
- temperatura powyżej 40°C lub poniżej 35°C.
Objawy towarzyszące gorączce, które wymagają pilnej pomocy lekarskiej w przypadku dzieci, to:
- wiek poniżej 1 miesiąca,
- objawy odwodnienia (senność, rzadkie oddawanie moczu, brak pragnienia i łaknienia albo wzmożone pragnienie),
- trudności z uspokojeniem dziecka,
- senność, zły stan zdrowia,
- zaburzenie oddychania,
- wybroczynowa wysypka na skórze.
Powyższe objawy mogą świadczyć o poważnych infekcjach, w przypadku których konieczne jest jak najszybsze podanie antybiotyków. Dlatego jeśli stan zdrowia dziecka pogarsza się, nie zwlekaj z wizytą u lekarza.
Czytaj także:
Gorączka u dziecka w upały - kiedy to przegrzanie, a kiedy udar
Czy z gorączką można wyjść na dwór? Stosuj tę zasadę
Kiedy zbijać gorączkę u dziecka? Wielu rodziców kieruje się tym popularnym mitem
Co jeść w czasie gorączki? Te produkty pozwolą ci zwalczyć chorobę i wzmocnią organizm
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
