Co to jest lek?
Produkt leczniczy lub lek jest to substancja lub mieszanina substancji, której przypisuje się właściwości leczenia lub zapobiegania chorobom występującym u ludzi lub zwierząt. Lek może być również podawany człowiekowi lub zwierzęciu w celu postawienia diagnozy, poprawienia, przywrócenia lub modyfikacji funkcji fizjologicznych organizmu.
Produkt leczniczy podawany jest zawsze w ściśle określonych dawkach.
Substancja lecznicza zawarta w leku może być różnego pochodzenia:
- ludzkiego – krew, elementy i składniki pochodzące z krwi ludzkiej, np. preparaty uzyskane z osocza ludzkiego.
- zwierzęcego – mikroorganizmy, wydzieliny zwierzęce, wyciągi, elementy i składniki pochodzące z krwi zwierzęcej, np. insulina otrzymywana z trzustki wieprzowej.
- roślinnego – mikroorganizmy, całe rośliny, ich części, wydzieliny bądź wyciągi z roślin, np. wyciąg z kozłka lekarskiego.
- chemicznego – pierwiastki lub związki chemiczne naturalnie występujące w przyrodzie lub otrzymane na drodze syntezy chemicznej.
Dowiedz się też: Porada dla seniora - co powinniśmy wiedzieć o lekach?
Mechanizm działania leków
Istnieją dwie przeciwstawne teorie działania leków: allopatia i homeopatia.
Według założeń allopatii w leczeniu należy stosować środki o działaniu przeciwnym do objawów choroby. Natomiast leczenie homeopatyczne polega na podawaniu bardzo małych dawek środków działających podobnie do występujących objawów choroby.
Zobacz też: Spór o homeopatię
Mechanizm działania leków polega na ich oddziaływaniu z żywym organizmem, w wyniku którego dochodzi do wyzwolenia efektu farmakologicznego. Większość leków działa poprzez pobudzanie lub hamowanie receptorów – jest to aktywność wewnętrzna leku. Receptory są to cząsteczki znajdujące się na powierzchni błony komórkowej, które mają określony kształt i zdolność wiązania cząsteczki leku. Aby móc powiązać się z receptorem, lek musi wykazywać do niego powinowactwo. Jeżeli cząsteczka lecznicza wykazuje powinowactwo do receptora i posiada aktywność wewnętrzną, to nazywamy ją agonistą. Lek, który ma powinowactwo, ale nie ma aktywności, nazywamy antagonistą. Jest to chemiczny mechanizm działania leków.
Leki mogą też mieć fizykochemiczny mechanizm działania, są to np. leki zobojętniające i osłaniające (stosowane w chorobie wrzodowej żołądka) leki chelatujące (tworzą kompleksy z jonami metali) - stosowane w zatruciach metalami ciężkimi.
Przeczytaj też: Refluks i zgaga
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!