Domowe sposoby na wszy i gnidy. Które są skuteczne?

domowe sposoby na wszy fot. Adobe Stock
Wszy są pasożytami trudnymi do usunięcia. Aby je zwalczyć, można sięgnąć po domowe metody, w tym substancje takie jak olej, ocet lub alkohol, a także mechaniczne sposoby na wszy i gnidy. Wiemy, co jest najskuteczniejsze, a na co lepiej nie tracić czasu.
/ 11.03.2021 13:21
domowe sposoby na wszy fot. Adobe Stock

Spis treści:

  1. Domowe sposoby na wszy i gnidy
  2. Naturalne środki na wszy
  3. Wyczesywanie na mokro
  4. Ogrzewanie ciepłym powietrzem

Domowe sposoby na wszy i gnidy

Wszy głowowe to pasożyty zewnętrzne bytujące na owłosionej skórze głowy. Powodują swędzenie skóry głowy i pęcherze po ukąszeniach. Do ich usunięcia kiedyś stosowano wyłącznie środki fizyczne: czesanie, usuwanie ręcznie wszy i jaj (gnid) oraz golenie głowy, niekiedy w połączeniu z naturalnie występującymi substancjami.

Aktualnie w aptekach są dostępne chemiczne preparaty owadobójcze do leczenia wszawicy (np. z permetryną), jednak w związku z obawami dotyczącymi ich toksyczności, a także opornością owadów na niektóre środki, nadal popularnością cieszą się domowe metody na wszy, jak np. mycie włosów w occie, smarowanie tłuszczem czy wyczesywanie. Tylko czy są one skuteczne?

Naturalne środki na wszy i gnidy

Badanie pod kierunkiem dr. Miwa Takano-Lee opublikowane w Journal of Pediatric Nursing objęło sześć popularnych naturalnych środków na wszy, w tym:

  • ocet winny,
  • alkohol izopropylowy,
  • oliwę,
  • majonez,
  • topione masło,
  • wazelinę.

Badacze odkryli, że najmniej skutecznym domowym środkiem okazał się ocet, a najlepszym wazelina. Wazelina stosowana na głowę prowadziła do uduszenia wszy i jaj. Jest więc dobrą alternatywą dla osób, które nie mogą stosować chemicznych preparatów do zwalczania wszawicy, np. z powodu uczulenia.

Wazelina spowodowała największą śmiertelność jaj wszy, pozwalając na wylęg jedynie 6%
- napisali naukowcy pod kierunkiem dr. Miwa Takano-Lee.

Wadą tej metody jest to, że wazelina jest trudna do usunięcia z włosów i wymaga kilkukrotnego i dokładnego mycia po całym zabiegu.

Innym środkiem na wszy pochodzenia naturalnego, który wykazuje pewną skuteczność, jest olej kokosowy. Pozostawia on na wszach tłustą otoczkę, która blokuje ich układ oddechowy, prowadząc do śmierci.

W celu usunięcia wszy polecane są też niektóre olejki eteryczne. Jednak także ich efektywność jest niepewna. Można nanieść je na głowę równomiernie przy pomocy sprayu. To przede wszystkim:

  • olejek z drzewa herbacianego,
  • olejek anyżowy,
  • olejek ylang-ylang.

Uwaga! Z domowych środków na wszy niektórzy stosują benzynę lub naftę. Nie są one jednak uważane za skuteczne, a mogą powodować poważne oparzenia skóry, dlatego zdecydowanie nie powinny być używane w tym celu.

Niestety żaden z badanych naturalnych środków na wszy nie okazał się w pełni skuteczny, szczególnie w zabijaniu gnid, nawet przy długotrwałym stosowaniu. Dlatego ważne jest, aby w przypadku sięgnięcia po jedną z domowych metod, powtórzyć zabieg po kilku dniach. 

Wyczesywanie na mokro

Oprócz stosowania naturalnych substancji na skórę głowy i włosy, z wszawicą można walczyć przy pomocy metod mechanicznych. Szczególnym uznaniem cieszy się czesanie mokrych włosów specjalnym grzebieniem o drobnych ząbkach

Ten sposób wymaga czesania małych pasm włosów przez 30 minut do godziny co 2-3 dni. Czynność powinna być dokładna i obejmować włosy od skóry głowy do ich końców. 

Według badań jest to metoda skuteczna w usuwaniu zarówno wszy, jak i jaj, jednak jest czasochłonna. Małym dzieciom najlepiej włączyć ulubioną bajkę, aby odwrócić ich uwagę. 

Dlaczego zalecane jest czesanie wilgotnych włosów? W mokrych włosach wszy znacznie wolniej się ruszają. Jeśli chcemy sprawdzić, czy w głowie zadomowił się pasożyt, także warto to robić wtedy, kiedy włosy są mokre - łatwiej będzie go zauważyć. 

Wśród domowych sposobów na wszy wymienia się też golenie głowy. To jednak może być traumatyczne przeżycie i przy istnieniu innych skutecznych sposobów - nieuzasadnione, dlatego jest odradzane.

Ogrzewanie ciepłym powietrzem

Innym skutecznym naturalnym sposobem na wszy i gnidy jest ich odwodnienie przy pomocy ogrzewania głowy ciepłym powietrzem. Jednak do tego celu nie powinno się używać zwykłej suszarki, ponieważ generuje zbyt gorący strumień. Można znaleźć miejsca z profesjonalnym sprzętem do leczenia wszawicy. Dostępne urządzenia wytwarzają powietrze o odpowiedniej, nieszkodliwej dla człowieka, a zabójczej dla owadów temperaturze. Skuteczność takich urządzeń jest bliska 100%.

Jeśli chcesz wiedzieć więcej, przeczytaj również: Wszy u dzieci i dorosłych - zobacz, jak radzić sobie z wszawicą

Źródła:
M.Takano-Lee i inni, Home remedies to control head lice: assessment of home remedies to control the human head louse, Pediculus humanus capitis, doi:10.1016/j.pedn.2004.11.002
C.M. Mazurek, N.P. Lee, How to manage head lice, doi:10.1136/ewjm.172.5.342,
J.C. van der Wouden i inni, Interventions for treating head lice, doi:10.1002/14651858.CD009321.pub2

Więcej na podobny temat:
Pasożyty - objawy, jak dochodzi do zakażenia, leczenie, zapobieganie
Badanie na pasożyty z krwi - co wykrywa i jak interpretować wyniki
Tasiemiec - po czym poznać zarażenie (objawy, metody zwalczania)

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA