Spis treści:
- Kurkuma – właściwości zdrowotne
- Kurkuma na stawy – co na to badania?
- Kurkuma na stawy – jak stosować?
- Skutki uboczne stosowania kurkumy
Kurkuma – właściwości zdrowotne
Kurkuma (łac. Curcuma longa), inaczej ostryż długi, jest rośliną w charakterystycznym żółtym kolorze (nadaje go kurkumina) o zastosowaniu kulinarnym i leczniczym. Należy do rodziny imbirowatych.
Kurkuma jest jedną z najzdrowszych przypraw na świecie. Ma właściwości przeciwzapalne, antyoksydacyjne i przeciwnowotworowe.
Badania dowodzą, że kurkuma stosowana regularnie:
- łagodzi zapalenie stawów i inne stany zapalne występujące w wielu chorobach przewlekłych (alergii, chorobach dróg oddechowych, chorobach neurologicznych, dermatologicznych),
- obniża cholesterol LDL i trójglicerydy we krwi, a podwyższa „dobry cholesterol” HDL,
- zapobiega cukrzycy,
- zapobiega chorobie Alzheimera,
- wspomaga usuwanie toksyn przez wątrobę,
- korzystnie działa na skórę (zapobiega trądzikowi, egzemie, przyspiesza gojenie ran i zmian łuszczycowych, opóźnia starzenie),
- zapobiega skutkom ubocznym intensywnego wysiłku,
- wspomaga regenerację mięśni,
- hamuje demineralizację kości,
- zmniejsza niepokój i lęki,
- wspomaga zdrowie metaboliczne.
Kurkuma na stawy – co na to badania?
Korzystne działanie kurkumy na stawy zostało potwierdzone w wielu badaniach naukowych. Wynika z nich, że roślina łagodzi objawy związane ze zwyrodnieniem stawów lub reumatoidalnym zapaleniem stawów, takie jak ból stawów oraz obniżenie sprawności fizycznej. W badaniach porównywano efekty stosowania kurkumy zarówno z typowym leczeniem przeciwzapalnym, jak i placebo. Efekty są obiecujące.
Dobroczynne działanie to wynik przeciwzapalnych i przeciwutleniających właściwości. Kurkuma jako silny przeciwutleniacz neutralizuje nadmiar wolnych rodników, które mogą mieć związek z chorobami stawów.
Analiza 10 badań dotyczących działania kurkumy na stawy (związek podawano w formie suplementów lub ekstraktu) wykazała, że roślina jest skuteczniejsza w zmniejszaniu bólu niż placebo i podobnie skuteczna co leczenie farmakologiczne. Praca ukazała się w British Medical Journal.
W innej metaanalizie naukowcy doszli do wniosków, że ekstrakt z kurkumy jest skuteczny w leczeniu zapalenia stawów. Chociaż uznano, że prace miały swoje ograniczenia, takie jak np. mała liczba badanych osób.
Z kolei indyjskie badanie opublikowane w bazie BMC wskazuje, że zawarta w kurkumie kurkumina łagodzi ból w chorobie zwyrodnieniowej stawów podobnie skutecznie jak diklofenak (niesteroidowy lek przeciwzapalny). Badani przyjmowali 500 mg kurkuminy trzy razy dziennie. Prawie wszyscy (94%) odczuli ponad 50% poprawę wyrażoną złagodzeniem objawów zapalenia stawów.
Co istotne, kurkumina była lepiej tolerowana niż leki, ponieważ zgłaszano w tym przypadku mniej działań niepożądanych w porównaniu z lekiem przeciwzapalnym.
W jednym z badań na szczurach z zapaleniem stawów udało się ustalić, że podawanie ekstraktu z kurkumy zatrzymało zmiany zwyrodnieniowe kości i stawów.
Kurkuma na stawy – jak stosować?
Kurkumę na stawy można stosować w formie przyprawy jako składnik codziennej diety. Jednak trzeba pamiętać, że jej przyswajanie przez organizm jest ograniczone. Dlatego kurkumę powinniśmy spożywać z tłuszczami, olejami oraz zmielonym pieprzem. Te składniki poprawiają jej biodostępność. Przykładowo zawarta w pieprzu piperyna poprawia wchłanianie kurkuminy aż o 2000%.
Kurkumę na stawy można stosować w formie suplementów ( tabletek, kapsułek lub ekstraktu). Najlepiej z dodatkami ułatwiającymi jej przyswajanie, jak piperyna. Związek aktywny kurkumy, czyli kurkumina, stanowi jedynie 3-5% przyprawy, dlatego niektórzy zalecają przyjmowanie skoncentrowanych związków. W kurkumie zawarte są również inne poza kurkuminą związki przeciwzapalne, które pomagają w chorobach stawów, np. demetoksykurkumina i bisdemetoksykurkumina.
Kurkumę na stawy można stosować w formie preparatów miejscowych, np. kremu, żelu lub sporządzonej w domu pasty.
Dawkowanie kurkumy na stawy
Europejska Agencja Leków (EMA) w leczeniu zapalenia stawów zaleca przyjmowanie kurkumy w dawce 8–60 g 3 razy dziennie (doustnie świeżego kłącza) lub 400–600 mg kurkuminy 3 razy dziennie.
Z kolei zgodnie z zaleceniami Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności wartość dopuszczalnego dziennego spożycia kurkuminy wynosi 0-3 mg/kg masy ciała. Przy czym w różnych badaniach nawet wysokie dawki kurkuminy (do 8000 mg/dzień) z reguły były dobrze tolerowane przez organizm i bezpieczne dla zdrowia.
Skutki uboczne stosowania kurkumy
Kurkuma jest uznana za roślinę bezpieczną dla człowieka i nietoksyczną w dawkach terapeutycznych.
W dużych ilościach kurkuma może szkodzić nerkom, ponieważ z powodu podnoszenia poziomu szczawianu w moczu zwiększa ryzyko powstania kamieni w drogach moczowych. Inne możliwe skutki uboczne to:
- biegunka,
- nudności,
- refluks,
- zgaga,
- ból głowy,
- zawroty głowy,
- wysypka,
- nasilenie choroby dróg żółciowych,
- krwawienia – przyczyną może być rozrzedzenie krwi u osób z zaburzeniami krzepliwości lub przyjmujących leki rozrzedzające krew,
- nadmierne obniżenie glukozy – niebezpieczne u osób z cukrzycą przyjmujących insulinę.
Na suplementy z kurkumą powinny uważać kobiety w ciąży, gdyż składnik ten zwiększa czynność skurczową macicy i może prowadzić do przedwczesnego porodu.
Warto też dodać, że pojawiły się doniesienia o zanieczyszczeniu kurkumy ołowiem. Jeśli więc zdecydujemy się na suplementy, wybierajmy te jak najlepiej skontrolowane.
To, co może być uznane za skutek uboczny w przypadku ludzi bardzo szczupłych, to fakt, że przyjmowanie kurkuminy może powodować utratę masy ciała (nawet 2% wagi w ciągu 4 tygodni).
Kurkuma może też wpływać na działanie innych leków. Trzeba uważać, gdy stosowane są leki rozrzedzające krew, leki na serce, chemioterapia, antydepresanty, antybiotyki oraz leki przeciwhistaminowe (przeciwalergiczne). Lepiej unikać spożywania kurkumy razem z tymi lekami.
Źródła:
Dhaneshwar Shep i inni, Safety and efficacy of curcumin versus diclofenac in knee osteoarthritis: a randomized open-label parallel-arm study, doi: 10.1186/s13063-019-3327-2,
Soon-Young Lee i inni, Anti-inflammatory Effect of Curcuma longa and Allium hookeri Co-treatment via NF-κB and COX-2 Pathways, doi: 10.1038/s41598-020-62749-7,
Zhiqiang Wang i inni, Effectiveness of Curcuma longa Extract for the Treatment of Symptoms and Effusion-Synovitis of Knee Osteoarthritis : A Randomized Trial, doi: 10.7326/M20-0990.,
K Madhu i inni, Safety and efficacy of Curcuma longa extract in the treatment of painful knee osteoarthritis: a randomized placebo-controlled trial, doi: 10.1007/s10787-012-0163-3,
K Taty Anna i inni, Anti-inflammatory effect of Curcuma longa (turmeric) on collagen-induced arthritis: an anatomico-radiological study,
pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21717043,
James W Daily i inni, Efficacy of Turmeric Extracts and Curcumin for Alleviating the Symptoms of Joint Arthritis: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Clinical Trials, doi: 10.1089/jmf.2016.3705,
Kristopher Paultre i inni, Therapeutic effects of turmeric or curcumin extract on pain and function for individuals with knee osteoarthritis: a systematic review, DOI: 10.1136/bmjsem-2020-000935.
Czytaj także:
Żelatyna na stawy - jak (i czy) działa? Stosuj ją w ten sposób
Jak stosować liść laurowy na stawy? Przepis na okłady i wywar
Ocet jabłkowy na stawy i reumatyzm - czy to ma sens? Opinie ekspertów
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
