Spis treści:
- Czym jest nużeniec?
- Ocet na nużeńca – czy pomaga?
- Jak stosować ocet na nużeńca?
- Inne domowe sposoby na nużeńca
- Leczenie zakażenia nużeńcem
Czym jest nużeniec?
Nużeniec to mikroskopijny, powszechnie występujący pasożyt należący do roztoczy, który jest częścią mikrobiomu skóry człowieka. Bytuje zwłaszcza na policzkach, nosie, czole i powiekach. Na człowieku żyją dwa gatunki nużeńca: Demodex folliculorum (nużeniec ludzki) oraz Demodex brevis (nużeniec krótki). Gdy pasożyt nadmiernie się namnaża, co występuje zwłaszcza u osób z obniżoną odpornością, dochodzi do zakażenia skóry lub oczu.
Osoby, u których rozwinie się infekcja, doświadczają takich objawów jak poranne sklejenie rzęs, łuszczenie się skóry powiek (łupież na rzęsach), zaczerwienienie, łzawienie oczu albo zapalenie skóry twarzy lub nasilenie istniejących już chorób dermatologicznych, np. trądziku różowatego. W przypadku inwazji roztoczy Demodex mogą pojawić się trądzik, łuszcząca się skóra i zaczerwienienia.
Jeżeli podejrzewamy zakażenie nużeńcem, powinniśmy skonsultować się z dermatologiem. Niektórzy polecają domowe środki, w tym ocet jabłkowy. Czy słusznie?
Ocet na nużeńca – czy pomaga?
Ocet jabłkowy jest znany ze swoich właściwości antyoksydacyjnych, przeciwbakteryjnych i przeciwgrzybiczych, co pozwala przypuszczać, że może łagodzić objawy niektórych infekcji skórnych, w tym zakażenia nużeńcem. Jest stosowany jako domowy środek na wiele problemów skórnych. Kwas octowy obecny w occie może zakłócać funkcjonowanie komórek patogenów, a w rezultacie prowadzić do ich eliminacji.
Niestety nie ma dowodów naukowych na to, że ocet eliminuje nużeńca. Istnieją doniesienia, że ocet działa korzystnie w leczeniu świądu skóry i wszawicy. Zawsze dobrze jest skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem jakiegokolwiek leczenia zakażenia nużeńcem, zwłaszcza jeśli jest ono dokuczliwe, skóra jest uszkodzona lub silnie podrażniona.
Jak stosować ocet na nużeńca?
Ocet jest substancją drażniącą, dlatego stosowany miejscowo na nużeńca lub inne problemy skórne zawsze powinien być rozcieńczony. Zmieszaj go z wodą w proporcji 1:10 kolejno dla octu i wody. Nanoś wacikiem na skórę raz dziennie.
Unikaj kontaktu octu z oczami, aby nie doprowadzić do ich podrażnienia, łzawienia i pieczenia. Jeżeli masz poważną chorobę dermatologiczną, nie powinieneś używać octu bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem. Substancja może nasilać objawy.
Stosowanie octu jabłkowego ogólnie jest bezpieczne, lecz może powodować skutki uboczne, w tym podrażnienie i uszkodzenia skóry. Po takiej kuracji zawsze wskazane jest nawilżanie skóry.
Ocet może spowodować, że skóra będzie bardziej wrażliwa na działanie promieni słonecznych, dlatego podczas stosowania konieczne jest nakładanie kremów z filtrem UV. Zachowaj ostrożność. Nie przemywaj octem skóry uszkodzonej lub bardzo podrażnionej.
Inne domowe sposoby na nużeńca
Mimo wszystko ocet nie jest najlepszym środkiem na nużeńca. Istnieją inne domowe sposoby, których skuteczność została potwierdzona w badaniach. Można sięgnąć np. po olejek z drzewa herbacianego. Do przemywania powiek i rzęs zaleca się używanie rozcieńczonego olejku, początkowo najlepiej w stężeniu 5%. Jest to substancja przeciwzapalna, przeciwświądowa i antyseptyczna, ale uwaga na możliwe podrażnienia oczu. Inne domowe metody na nużeńca to:
- w przypadku owłosionej skóry głowy stosowanie szamponów przeciwgrzybiczych,
- stosowanie dostępnych w aptekach preparatów na nużycę (kremów, płynów, nasączonych chusteczek),
- usuwanie łupieżu z rzęs palcami,
- przykładanie ciepłych okładów,
- masaż powiek,
- stosowanie nawilżających kropel do oczu tzw. sztucznych łez,
- stosowanie kropel ze świetlikiem.
Kilka ważnych zasad przy leczeniu nużycy:
- Zrezygnuj z makijażu i wymień kosmetyki na nowe po wyleczeniu.
- Regularnie pierz pościel w co najmniej 60°C.
- Regularnie pierz piżamę w co najmniej 60°C.
- Dbaj o układ odpornościowy (więcej: co jest najlepsze na odporność).
- Dezynfekuj przyrządy do makijażu, czesania i golenia.
Niestety infekcja często rozwija się u osób z obniżoną odpornością, dlatego zdarzają się jej nawroty.
Leczenie zakażenia nużeńcem
Nie ma konkretnego planu leczenia nużycy. Na ogół stosuje się leki takie jak iwermektyna (lek o działaniu przeciwroztoczowym i przeciwzapalnym), metronidazol, permetryna, benzoesan benzylu, krotamiton, maść siarkowa. Ze względu na małą ilość danych nie ma obecnie ogólnych wytycznych dotyczących terapii zakażenia nużeńcem.
Źródła:
Jacob S, VanDaele MA, Brown JN. Treatment of Demodex-associated inflammatory skin conditions: A systematic review. Dermatol Ther. 2019 Nov;32(6):e13103. doi: 10.1111/dth.13103,
Gao YY, Di Pascuale MA, Li W, Baradaran-Rafii A, Elizondo A, Kuo CL, Raju VK, Tseng SC. In vitro and in vivo killing of ocular Demodex by tea tree oil. Br J Ophthalmol. 2005 Nov;89(11):1468-73. doi: 10.1136/bjo.2005.072363,
Elhage KG, St Claire K, Daveluy S. Acetic acid and the skin: a review of vinegar in dermatology. Int J Dermatol. 2022 Jul;61(7):804-811. doi: 10.1111/ijd.15804.
Czytaj także:
Pasożyty - objawy, jak dochodzi do zakażenia, leczenie, zapobieganie
Przekrwione oczy - przyczyny i leczenie czerwonych oczu
Przyczyny bólu oka. Poznaj 10 możliwych dolegliwości i metody ich leczenia
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
