Do zwichnięcia kostki dochodzi najczęściej wiosną lub latem, gdy jesteśmy bardziej aktywni fizycznie. Może do niego dojść zarówno podczas gier zespołowych, biegania czy szybkiego marszu, jak i na wakacjach, gdy spędzamy czas na plaży – wystarczy złe ułożenie nogi na piasku. Zwichnięcia kostek często przytrafiają się też kobietom, które chodzą w butach na obcasach.
Zwichnięcie kostki wymaga nastawienia stawu – jeśli tego nie zrobimy, może dojść nawet do martwicy stawu. Jak zatem rozpoznać i leczyć taki uraz?
Zwichnięcie, czyli gdy staw woła o pomoc
Czym jest zwichnięcie kostki?
Zwichnięcie kostki to inaczej zwichnięcie stawu skokowego. Uraz polega na nieprawidłowym przemieszczeniu się względem siebie kości i innych elementów, które tworzą staw. Najczęściej do takiego zwichnięcia dochodzi podczas zeskoku, biegania lub innej aktywności fizycznej, a także chodzenia na obcasach czy po nierównej powierzchni, także na plaży po piasku.
Niestety, chociaż zwichnięcie kostki jest stanem dość powszechnym, jest to jednocześnie sytuacja niebezpieczna. Wszystko przez to, że w wyniku takiego urazu dochodzi do rozerwania lub uszkodzenia torebki stawowej oraz więzadeł, które stabilizują stopę.
Rzadko zdarza się, by zwichnięty staw skokowy sam się „naprawił”, tzn. by elementy stawu wróciły do swojego prawidłowego ułożenia. Najczęściej taki uraz wymaga wizyty u lekarza, który nastawi zwichniętą kostkę.
Zwichnięcie kostki – objawy urazu
Objawy zwichnięcia pojawiają się tuż po tym, jak dojdzie do urazu. Łatwo je rozpoznać po następujących symptomach:
- zmianie kształtu stawu,
- silnym bólu w kostce,
- silnym bólu pojawiającym się przy próbach poruszania stopą,
- narastającej opuchliźnie w miejscu zwichnięcia.
W obrębie kostki mogą też pojawić się zasinienia, które oznaczają, że uszkodzeniu uległy okoliczne naczynia krwionośne i doszło do wylewu krwi do pobliskich tkanek.
Co robić w przypadku zwichnięcia kostki? Pierwsza pomoc
Tutaj zasada jest prosta: jeśli ktoś zwichnie staw skokowy, powinniśmy unieruchomić jego kostkę i ułożyć wysoko. By mu ulżyć, przykładajmy do kostki lód owinięty w ręcznik lub szmatkę.
Leczenie zwichnięcia kostki – nastawienie stawu skokowego
Leczenie zwichnięcia kostki polega na nastawieniu przez lekarza. Powinno dojść do niego jak najszybciej – zwlekanie z tą czynnością może powodować groźne powikłania. W stawie może bowiem dojść do zmian patologicznych, które mogą nawet uniemożliwić jego nastawienie.
Jeśli zaś zrezygnujemy z nastawienia, może to doprowadzić nawet do martwicy stawu, jego niestabilności i częstszych tego typu kontuzji w przyszłości. W dalszej perspektywie zaś – do zmian zwyrodnieniowych.
Po nastawieniu staw jest unieruchamiany (nawet na kilka tygodni), a potem konieczna jest jego rehabilitacja.
Operacja w przypadku zwichnięcia jest konieczna tylko, gdy doszło do uszkodzenia wiązadeł lub zerwania ścięgien.
Co robić w przypadku skręcenia stawu skokowego?
Rehabilitacja zwichniętej kostki
Rehabilitację po zwichnięciu kostki dobiera fizjoterapeuta. Można je rozpocząć, gdy ból ustąpi. Zdarza się, że pierwsze ćwiczenia wykonuje się jeszcze z założonym opatrunkiem unieruchamiającym (tzw. ćwiczenia kontralateralne – zdrowej kończyny).
Jeśli zaś kostka była operowana, rehabilitację wdraża się, gdy rana się wygoi. Ocenia to zawsze lekarz prowadzący. Wówczas warto też pamiętać o odpowiednim pielęgnowaniu blizny pooperacyjnej.
Powszechnie mówi się, że kto raz zwichnął sobie kostkę, na pewno zrobi to ponownie. Taka kostka jest bowiem bardziej podatna na uszkodzenia. Aby tego uniknąć, pamiętajmy o rozgrzewce przed ćwiczeniami, stosujmy odpowiednie stabilizatory i opatrunki, a także radźmy się wykwalifikowanych fizjoterapeutów, którzy doradzą nam, jak uniknąć ponownego zwichnięcia.
Zobacz też:
Ćwiczenia usprawniające staw kolanowy
Wszystko o urazach stawu skokowego
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
