Konstytucja i ustawa
Polska konstytucja gwarantuje każdemu człowiekowi prawo do ochrony zdrowia. Niezależnie od sytuacji materialnej obywatela władze publiczne zapewniają mu równy dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych.
Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty określa dokładnie, że „lekarz ma obowiązek udzielać pomocy lekarskiej w każdym przypadku, gdy zwłoka w jej udzieleniu mogłaby spowodować niebezpieczeństwo utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia oraz w innych przypadkach niecierpiących zwłoki” (art. 30 ustawy z 5 grudnia 1996 r.).
Przeczytaj: Odpowiedzialność karna lekarzy a wykonanie zabiegu bez zgody pacjenta
Lekarskie prawo korporacyjne
Na płaszczyźnie lekarskiego prawa korporacyjnego istotne są przepisy Kodeksu Etyki Lekarskiej. Na pierwszym miejscu stawiają one dobro chorego, powołaniem lekarza powinna być ochrona ludzkiego zdrowia i życia, zapobieganie chorobom, leczenie chorych oraz zmniejszanie ich cierpienia: „lekarz nie może odmówić pomocy lekarskiej w przypadkach niecierpiących zwłoki, jeżeli pacjent nie ma możliwości uzyskania jej ze strony instytucji do tego powołanej” (art. 69).
Przeczytaj: Jak uzyskać odszkodowanie za zakażenie szpitalne?
Prawo karne
Polskie prawo karne nie zawiera przepisów, które dotyczyłyby bezpośrednio i wprost odpowiedzialności karnej lekarza za nieudzielenie świadczenia zdrowotnego. Dlatego jego odpowiedzialność w tym względzie opiera się na zasadach ogólnych. Jej podstawą mogą być następujące artykuły:
- art. 160 – dotyczy kary dla osób narażających innych na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu,
- art. 162 – kto nie udzieli pomocy osobie znajdującej się w położeniu grożącym bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności. Obowiązek pomocy zawarty w tym artykule nie jest bezwzględny. Ustawodawca przyjął zasadnicze kryterium, że życie każdego człowieka stanowi taką samą wartość, nie wymaga się więc od ewentualnego ratującego, aby narażał życie lub zdrowie własne albo innej osoby,
- art. 156 – karą więzienia grozi spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu w postaci pozbawienia człowieka wzroku, słuchu, mowy, zdolności płodzenia, innego ciężkiego kalectwa, innej ciężkiej choroby nieuleczalnej lub długotrwałej, choroby realnie zagrażającej życiu, trwałej choroby psychicznej, całkowitej albo znacznej trwałej niezdolności do pracy w zawodzie lub trwałego, istotnego zeszpecenia lub zniekształcenia ciała,
- art. 157 – karze podlega także spowodowanie lekkiego lub średniego uszczerbku na zdrowiu,
- w szczególnych wypadkach lekarz może być także pociągnięty do odpowiedzialności z art. 155 – nieumyślne spowodowanie śmierci lub z art. 148 § 1 – zabójstwo.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
