Informowanie pacjenta – w jakim zakresie?
Obowiązek informowania pacjenta wynika z ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty. W myśl art. 31 ust. 1 lekarz zobowiązany jest do udzielenia pacjentowi lub jego przedstawicielowi ustawowemu przystępnej informacji o stanie jego zdrowia. Powinien również poinformować pacjenta o proponowanych metodach diagnostycznych, leczniczych, a także o innych metodach, które są możliwe do zastosowania w konkretnym przypadku. Ponadto obowiązkiem lekarza jest udzielenie informacji o dających się przewidzieć następstwach zastosowania metod leczniczych czy diagnostycznych, a także o konsekwencjach niezastosowania tychże metod. W zakres tego obowiązku wchodzi również poinformowanie o wynikach leczenia oraz o rokowaniach.
Zwolnienie z obowiązku informowania pacjenta
Czy istnieją sytuacje, w których lekarz zwolniony jest z obowiązku informowania pacjenta?
Polecamy: Czy pacjent małoletni ma prawo do informacji?
Na to pytanie należy udzielić odpowiedzi twierdzącej. Ustawodawca przewidział również taką sytuację. Po pierwsze, ma to miejsce w przypadku, gdy pacjent zażąda, by lekarz nie udzielał mu wyżej wymienionych informacji. Po drugie, gdy rokowanie jest niepomyślne, lekarz może w wyjątkowej sytuacji ograniczyć informację o stanie zdrowia pacjenta i o rokowaniu, jeżeli uzna, że przemawia za tym dobro pacjenta. W takim przypadku informacja taka zostaje udzielona nie samemu pacjentowi, lecz jego przedstawicielowi ustawowemu lub upoważnionej przez pacjenta osobie. Zaznaczyć należy, że na żądanie pacjenta lekarz jest jednak zobowiązany do udzielenia mu powyższych informacji.
W jaki sposób lekarz powinien udzielać informacji?
Udzielane przez lekarzy informacje dotyczące stanu zdrowia czy też następstw obranych metod leczniczych powinny być przekazane w sposób rzetelny, precyzyjny, jasny i zrozumiały dla pacjenta.
Większość pacjentów nie ma przecież wiedzy z zakresu medycyny i terminologia medyczna jest im obca. Dlatego też lekarz powinien dołożyć wszelkich starań, by przekazywane pacjentowi informacje nie budziły wątpliwości. Nigdzie natomiast nie przewidziano czy informacja taka powinna być przekazana pacjentowi w formie pisemnej czy też ustnej.
Konsekwencje braku informacji
Czy za naruszenie lekarskiego obowiązku udzielenia informacji lekarz może ponieść odpowiedzialność? Nieudzielenie pacjentowi informacji wiąże się z negatywnymi konsekwencjami. Jeżeli lekarz nie poinformuje pacjenta o stanie jego zdrowia, proponowanych metodach leczenia i o ich następstwach, ewentualna zgoda pacjenta na jakikolwiek zabieg będzie wadliwa, gdyż pacjent tak naprawdę nie będzie zdawać sobie sprawy z podejmowanego ryzyka. Jeżeli zatem dojdzie do takiej sytuacji, lekarz narażony będzie na odpowiedzialność cywilną za szkodę wyrządzoną pacjentowi, wskutek przeprowadzenia zabiegu medycznego bez jego ważnej zgody.
Autorzy: Paweł Derlikowski, Joanna Kasper
Zobacz też: Pacjencie! Masz prawo uzyskać wyczerpującą informację
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
