Typowe dla schizofrenii są objawy psychopatologiczne. Dzielą się one na dwie grupy: objawy pozytywne i objawy negatywne. Ich nazwy weszły do języka potocznego, co może prowadzić do nieporozumień.
Zaburzenia schizofreniczne charakteryzują się mnogością objawów klinicznych. Często nazwy tych objawów używane są w różnych kontekstach przez osoby nie mające nic wspólnego z psychiatrią, co prowadzi do niezrozumienia ich treści i błędnych wyobrażeń na temat zachowania osób cierpiących na schizofrenię. Aby ułatwić zrozumienie na czym polegają te objawy można je podzielić na dwie duże grupy: tzw. objawy pozytywne oraz objawy negatywne.
Omamy i urojenia to tak zwane objawy pozytywne
Objawy pozytywne są to zjawiska, które występują poza stanami zdrowia psychicznego. Należą do nich urojenia i omamy.
Urojenia są to zaburzenia treści myślenia charakteryzujące się fałszywymi sądami na temat rzeczywistości, nie podlegają one racjonalnej i logicznej argumentacji. Chory jest przekonany o ich prawdziwości nawet wtedy, gdy dla otoczenia wydają się one niedorzeczne.
Polecamy: Kiedy kształtuje się potrzeba miłości?
Dla schizofrenii najbardziej charakterystyczne są urojenia paranoidalne. Charakteryzują się one wewnętrzną niespójnością, porozrywaniem wątków myślowych, nie tworzą zamkniętego systemu logicznego i osoby postronne zazwyczaj od razu wiedzą, że mają one charakter chorobowy.
W przypadku urojeń paranoicznych (które jednak nie są charakterystyczne dla schizofrenii) system urojeniowy jest spójny, wątki są logicznie powiązane, a osoba nie znająca chorego może przez jakiś czas być przekonana o ich prawdziwości.
Typowe dla schizofrenii są za to urojenia oddziaływania. Chory ma wrażenie, że myśli nie są jego lecz nasyłane są z zewnątrz, na przykład: z telewizora, komputera czy gniazdka elektrycznego.
Omamy są to zaburzenia postrzegania, charakteryzujące się odbieraniem jakiegoś bodźca zewnętrznego przy braku faktycznego źródła. To właśnie odróżnia je od złudzeń (iluzji), w których występuje błędne postrzeganie jakiegoś bodźca (na przykład pod wpływem silnego strachu gałąź poruszająca się za oknem może być odebrana jako potwór skradający się do pokoju). Typowe dla omamów jest to, że chory jest przekonany o ich prawdziwości, na nic zdają się próby wytłumaczenia, że są to objawy chorobowe.
Omamy, którym nie towarzyszy to zjawisko nazywamy omamy rzekomymi. Mimo, iż wydają się one bardzo prawdziwe osoba je odbierająca wie, że nie są one częścią rzeczywistości.
Zaburzenia myślenia
Charakterystyczne dla zaburzeń myślenia w schizofrenii jest silne rozkojarzenie. Typowe dla tego stanu jest porozrywanie wątków myślowych, ich niespójność. Myślenie nie jest do końca logiczne, chory używa słów które nie do końca odpowiadają ich właściwemu znaczeniu. W bardziej nasilonych przypadkach zaburzenie to przybiera postać tak zwanej schizofazji, czyli sałaty słownej. Chory wypowiada się zupełnie niegramatycznie, używa wyrażeń w kontekście niezrozumiałym dla odbiorców, tok jego myślenia jest zupełnie rozerwany, nie można wyróżnić żadnego wątku przewodniego jego wypowiedzi. Powoduje to zupełną niekomunikatywność, pomimo dużej ilości wypowiadanych słów nie można zrozumieć jego intencji.
Polecamy: Jak powstaje stres?
Na czym polegają objawy negatywne?
Objawy negatywne są to zaburzenia odczuwania emocji. Emocje są nieadekwatne do danej sytuacji. Chory posiada jednocześnie przeciwstawny stosunek emocjonalny do danej sytuacji czy osoby (tak zwana ambiwalencja, przykładem tego zjawiska jest "kocham cię i nienawidzę"). Oprócz tego wymienić należy zaburzenia formalnego myślenia a także zamknięcie się chorego w świecie własnych doznań i przeżyć, brak właściwej interakcji z otoczeniem (nazywamy to autyzmem, nie ma on nic wspólnego z chorobą znaną jako autyzm wczesnodziecięcy).
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!