Spis treści:
- Niedoczynność tarczycy – objawy na dłoniach
- Dlaczego niedoczynność tarczycy wpływa na dłonie i paznokcie?
- Dłonie w niedoczynności tarczycy. Co robić, jeśli podejrzewasz chorobę?
- Jak zadbać o dłonie przy niedoczynności tarczycy?
Niedoczynność tarczycy – objawy na dłoniach
Niedoczynność tarczycy (hipotyreoza) to zespół objawów wywołanych niedoborem hormonów produkowanych przez gruczoł tarczowy. Niedoczynność tarczycy powoduje szereg różnych objawów, a niektóre z nich dotyczą dłoni. Zmiany mogące wystąpić u chorych w obrębie dłoni lub paznokci to:
- suchość skóry,
- szorstkość i zgrubienie skóry,
- ból rąk,
- parestezje, np. uczucie drętwienia, mrowienia dłoni,
- swędzenie skóry,
- wysypka, egzema,
- bruzdy na paznokciach, podłużne białe pionowe pręgi,
- rozdwajanie się paznokci i osłabienie ich,
- infekcje w obrębie paznokci, np. grzybica albo łuszczyca,
- podnoszenie się i zgrubienie paznokci,
- powolny wzrost paznokci,
- zimne dłonie,
- bóle stawów rąk,
- żółtawy odcień skóry na dłoniach,
- obrzęk dłoni lub palców,
- trudniejsze gojenie się ran.
Niedoczynność tarczycy częściej dotyczy kobiety (choruje 5%), a rzadziej mężczyzn (choruje 1%). Istnieją różne przyczyny niedoczynności gruczołu tarczycowego - główną jest choroba Hashimoto, czyli przewlekłe limfocytowe zapalenie tarczycy.
Dlaczego niedoczynność tarczycy wpływa na dłonie i paznokcie?
Istotą niedoczynności tarczycy jest spowodowany różnymi przyczynami niedobór hormonów tarczycowych: tyroksyny (T4) i trójjodotyroniny (T3), co wpływa niekorzystnie na wiele procesów zachodzących w organizmie. Tempo różnorodnych przemian metabolicznych w organizmie zostaje zahamowane. Hormony tarczycy regulują homeostazę naskórka. Biorą udział w wytwarzaniu keratynocytów oraz fibroblastów. Wskutek niedoboru tych związków skóra staje się szorstka i pokryta drobnymi łuskami. Skóra wolniej oczyszcza się z martwych komórek, co powoduje jej łuszczenie i przesuszenie.
Niedoczynność tarczycy wpływa też negatywnie na stawy. Organizm może nadmiernie magazynować płyny, co prowadzi do powstania obrzęków i odczuwania bólu dłoni. Co więcej, z niedoczynnością tarczycy, zwłaszcza wywołaną chorobą Hashimoto, często współistnieją inne zaburzenia autoimmunologiczne, które mogą wpływać na zdrowie i wygląd skóry i stawów, np. reumatoidalne zapalenie stawów lub łuszczyca.
Dłonie w niedoczynności tarczycy. Co robić, jeśli podejrzewasz chorobę?
W przypadku zauważenia zmian na dłoniach, należy się zastanowić, czy odczuwamy inne objawy niedoczynności tarczycy. Są to przede wszystkim:
- senność,
- przewlekłe zmęczenie,
- problemy z wypróżnianiem się; najczęściej zaparcia,
- obniżenie nastroju,
- depresja,
- problemy z koncentracją i pamięcią,
- niepłodność,
- problemy z erekcją u mężczyzn,
- zmiany skórne; zwłaszcza łuszczenie i przesuszenie skóry,
- nieuzasadnione tycie,
- uczucie zimna.
Te objawy bardzo często wskazują na chorobę tarczycy. Należy w takim przypadku zbadać TSH (TSH normy) oraz fT4. Wystarczy zwykłe badanie krwi. TSH jest to hormon produkowany przez przysadkę mózgową w odpowiedzi na wydzielanie hormonów gruczołu tarczycowego: jeżeli tarczyca produkuje zbyt mało hormonów, wówczas TSH jest podwyższone. Na niedoczynność tarczycy wskazuje też zbyt niskie stężenie fT4.
Niedoczynność tarczycy wymaga leczenia, które na ogół polega na przyjmowaniu syntetycznego hormonu tarczycy: lewotyroksyny. Lek przyjmuje się codziennie w postaci tabletki na czczo 30-60 minut przed posiłkiem. Skuteczność takiej terapii jest bardzo wysoka i pozwala wyeliminować objawy, w tym te dotyczące dłoni i paznokci.
Jak zadbać o dłonie przy niedoczynności tarczycy?
Aby poprawić stan dłoni w przypadku niedoczynność tarczycy, przede wszystkim należy uzupełnić niedobory hormonalne. Trzeba udać się do lekarza pierwszego kontaktu lub endokrynologa, który skieruje nas na badania i przepisze właściwe leki.
Oprócz tego, aby zmniejszyć objawy dotyczące dłoni i paznokci przy niedoczynności tarczycy, należy przestrzegać kilku zasad:
- Pij regularnie wodę (codziennie ok. 2 l płynów).
- Stosuj łagodne kosmetyki nawilżające przeznaczone do skóry dla osób z chorobą Hashimoto/niedoczynnością tarczycy; bez dodatku alkoholu, detergentów, które mogłyby podrażniać i przesuszać skórę.
- Unikaj stosowania preparatów antybakteryjnych zawierających triclosan, który jest szczególnie niekorzystny dla skóry i tarczycy.
- Stosuj rękawice ochronne podczas kontaktu z chemikaliami i detergentami.
- Używaj delikatnego mydła, które nie wysusza skóry.
- Stosuj kilka razy dziennie nawilżające preparaty do rąk. Np. emolienty, które chronią barierę hydrolipidową skóry, nie naruszając jej, co pozwala utrzymać właściwy poziom nawilżenia skóry.
- Jeśli masz rozpoznaną niedoczynność tarczycy, wykonuj regularnie badania kontrolne TSH i fT4, aby ocenić, czy leczenie jest optymalne i nie wymaga modyfikacji.
- Jeśli dokuczają ci obrzęki lub bóle stawów, możesz stosować chłodne okłady.
- Nie przeciążaj stawów. Osoby z niedoczynnością tarczycy są bardziej narażone na choroby narządu ruchu.
Aby złagodzić objawy niedoczynności tarczycy, należy przestrzegać zasad zdrowego żywienia. Dostarczanie organizmowi witamin i składników mineralnych wpłynie korzystnie na stan skóry. Pamiętaj o selenie, pierwiastku, który wspiera układ odpornościowy i działa przeciwutleniająco, zatem niszczy wolne rodniki. Selen znajdziesz w rybach, pieczywie oraz orzechach brazylijskich.
Przeczytaj też: Dieta przy niedoczynności tarczycy oraz Dieta w chorobie Hashimoto
Źródła:
Safer JD. Thyroid hormone action on skin. Dermatoendocrinol. 2011 Jul;3(3):211-5. doi: 10.4161/derm.3.3.17027,
Silva TS, Faro GBA, Cortes MGB, Rego VRPA. Primary hypothyroidism with exuberant dermatological manifestations. An Bras Dermatol. 2020 Nov-Dec;95(6):721-723. doi: 10.1016/j.abd.2019.07.010,
Keen MA, Hassan I, Bhat MH. A clinical study of the cutaneous manifestations of hypothyroidism in kashmir valley. Indian J Dermatol. 2013 Jul;58(4):326. doi: 10.4103/0019-5154.113951.
Czytaj także:
Jak wygląda twarz przy chorobie Hashimoto? Niedoczynność tarczycy a opuchlizna twarzy
Pielęgnacja skóry przy Hashimoto: jak prawidłowo o nią dbać i jakie kosmetyki stosować? Wyjaśnia lek. Katarzyna Bornikowska
Tarczyca a problemy ze skórą
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
