Spis treści:
- Czym są plamy tarczycowe?
- Jak wyglądają plamy tarczycowe?
- Białe plamki na skórze a tarczyca
- Czerwone plamy na szyi a tarczyca
- Czy plamy tarczycowe znikną?
- Czy plamy tarczycowe są groźne?
- Jak usunąć plamy tarczycowe?
Czym są plamy tarczycowe i dlaczego powstają?
Plamy tarczycowe to potoczne określenie zmian skórnych, które pojawiają się u osób dotkniętych niedoczynnością lub nadczynnością tarczycy. Mogą to być ciemne przebarwienia (jak melasma), związane często z chorobą Hashimoto, ale niekiedy też białe plamki lub czerwone plamy przypominające pokrzywkę.
Hormony tarczycy są uważane za jedne z najważniejszych hormonów regulujących procesy zachodzące w skórze. Wpływają na funkcjonowanie wszystkich warstw skóry i biorą udział w regulowaniu procesów w nich zachodzących. Naukowcy odkryli receptory hormonów tarczycy m.in. w komórkach tkanki łącznej w skórze właściwej, gruczołach łojowych czy keratynocytach naskórka. Wiele zmian na skórze (a także włosach i paznokciach) ma związek z nieprawidłowym poziomem hormonów tarczycy.
Jak wyglądają plamy tarczycowe?
Przy niedoczynności tarczycy, w tym chorobie Hashimoto, na skórze pojawiają się zwykle ciemne przebarwienia. Plamy występują na twarzy, a czasem też szyi, dekolcie, pod pachami oraz w zgięciach łokciowych.
fot. Ciemne plamy na skórze a choroba tarczycy / Adobe Stock, jaojormami
Plamy tarczycowe mogą być zlokalizowane na skórze górnych powiek oraz na pozostałych obszarach twarzy. Czasami są to jaśniejsze obszary skóry.
Warto pamiętać, że choroby tarczycy mogą powodować różne zmiany związane ze skórą. W przypadku niedoczynności tarczycy skóra jest często sucha, blada i zimna. Może pojawić się rogowacenie okołomieszkowe (czerwone krostki w miejscy wyrastania włosów na ramionach, udach i pośladkach), a także obrzęki. Skóra u osób z nadczynnością tarczycy staje się ciepła i bardzo gładka, może też być wilgotna.
Gdy tarczyca nie pracuje prawidłowo, pojawiają się też zmiany skórne nazywane hiperkarotenemią, która polega na zażółceniu skóry i wynika z zaburzonego metabolizmu wątrobowego karotenu, a także przebarwienia powiek (objaw Jellinka).
Przeczytaj więcej: Tarczyca a problemy ze skórą
Białe plamki na skórze a tarczyca
Na skórze osób z chorobą tarczycy mogą powstawać białe plamki będące skutkiem zaburzeń pigmentacji skóry. Możliwych mechanizmów odpowiadających za te zmiany skórne jest kilka. Jedną z głównych przyczyn jest bielactwo. Jest to schorzenie autoimmunologicze (podobnie jak choroba Hashimoto i choroba Gravesa-Basedova), w przebiegu którego dochodzi do utraty melanocytów, czyli komórek produkujących pigment odpowiedzialny za kolor skóry.
W rezultacie powstają odbarwione miejsca, czyli białe plamki. Występują w różnych miejscach, głównie na twarzy, w okolicach stawów, na rękach. Choroba tarczycy powoduje też zaburzenia hormonalne, które mogą powodować zahamowanie produkcji melaniny i przyczynić się w ten sposób do powstania białych plamek na skórze.
fot. Przy chorobie tarczycy mogą wystąpić białe plamy na skórze / Adobe Stock, ZayNyi
Czerwone plamy na szyi a tarczyca
W przypadku nadczynności tarczycy zmiany skórne są reakcją na wzmożony metabolizm. Na twarzy pojawiają się często czerwone rumieńce, niekiedy występują też czerwone plamy na szyi i dekolcie. Czerwone plamy w przypadku choroby tarczycy mogą też być rodzajem pokrzywki. Na skórze pojawiają się wówczas różowe swędzące, lekko spuchnięte plamy, które bywają mylone z alergią skórną. Pokrzywka przy chorobach tarczycy może się pojawiać i znikać.
Czy plamy tarczycowe znikną?
Zmiany skórne powstające u osób z chorobami tarczycy mogą samoistnie nie znikać, a dopiero leczenie zaburzenia daje szansę na poprawę wyglądu skóry. Jeżeli farmakoterapia nie będzie skuteczna, warto rozważyć zabiegi dermatologiczne i z zakresu medycyny estetycznej, np. leczenie laserem.
Czy plamy tarczycowe są groźne?
Plamy tarczycowe same w sobie nie są groźne, jednak jeżeli nie mamy rozpoznanej choroby tarczycy, to ona może stwarzać zagrożenie dla zdrowia. Nieleczone schorzenia tego gruczołu prowadzą do chorób układu krążenia, zaburzeń metabolicznych, pogorszenia koncentracji i pamięci, depresji, niepłodności czy zaburzeń potencji. Dlatego jeżeli dokuczają nam nawracające problemy dermatologiczne, dobrze jest sprawdzić, jaki jest nasz poziom hormonów tarczycy. Wystarczy proste badanie krwi.
Jak usunąć plamy tarczycowe?
Sposoby oraz możliwości usunięcia plam tarczycowych zależą od ich rodzaju. Niektóre zmiany skórne mogą ustąpić samoistnie pod wpływem leczenia choroby tarczycy - przyjmowania lewotyroksyny w przypadku niedoczynności tarczycy lub leków przeciwtarczycowych przy nadczynności tego gruczołu.
Mówiąc inaczej, unormowanie poziomu hormonów tarczycy pozwala zniwelować objawy schorzenia, w tym plamy tarczycowe. Nie zawsze leczenie farmakologiczne jest skuteczne. Inne polecane metody usunięcia plam na skórze obejmują:
- miejscowe środki rozjaśniające (w składzie np. witamina C, retinoidy, kwas azelainowy, glutation, niacynamid, kwas kojowy),
- laseroterapia,
- peelingi chemiczne z kwasami,
- dermabrazja, dermapen.
Zanim zdecydujemy się na zabieg należy poradzić się dermatologa i endokrynologa.
Niektórzy polecają domowe sposoby na ciemne plamy na skórze, w tym naturalne środki rozjaśniające, takie jak: sok z cytryny, olejek migdałowy, ocet jabłkowy lub kurkuma.
Źródła:
Smith B, Abramowitz C, Silkov A, Kay M. Exploring the Impact of Subclinical Hypothyroidism on Hyperpigmentation: A Rare Presentation in a 42-Year-Old Woman. Cureus. 2024 May 20;16(5):e60708. doi: 10.7759/cureus.60708,
Cohen B, Cadesky A, Jaggi S. Dermatologic manifestations of thyroid disease: a literature review. Front Endocrinol (Lausanne). 2023 May 12;14:1167890. doi: 10.3389/fendo.2023.1167890,
Safer JD. Thyroid hormone action on skin. Dermatoendocrinol. 2011 Jul;3(3):211-5. doi: 10.4161/derm.3.3.17027.
Czytaj także:
Tarczyca a problemy ze skórą
Dłonie przy niedoczynności tarczycy. Jakie objawy na rękach i paznokciach mogą świadczyć o niedoczynności gruczołu?
Jak wygląda twarz przy chorobie Hashimoto? Niedoczynność tarczycy a opuchlizna twarzy
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
