Czym jest wole guzkowe toksyczne?
Terminu „wole guzkowe” lekarze używają w dwóch sytuacjach:
- kiedy tarczyca jest powiększona, a w jej miąższu podczas badania USG wykrywanych jest jedna bądź więcej zmian ogniskowych (guzków),
- kiedy tarczyca jest prawidłowej wielkości, ale dotykiem można wyczuć choćby jeden guzek.
W warunkach prawidłowych produkcja hormonów przez tarczycę odbywa się pod kontrolą wytwarzanego w przysadce mózgowej hormonu – TSH. Określenie „toksyczne” w odniesieniu do wola guzkowego oznacza, że guzki tarczycy wydzielają hormony samodzielnie, bez kontroli ze strony przysadki – dochodzi do rozwoju nadczynności tarczycy, czyli produkcji „toksycznych ilości” hormonów.
Czytaj również: Jak objawia się nadczynność tarczycy?
Skąd się bierze choroba i kto najczęściej na nią zapada?
Za większość przypadków wola guzkowego toksycznego odpowiada niedobór jodu w pożywieniu. Choroba zwykle rozwija się powoli, długo nie dając objawów. Jej symptomy najczęściej pojawiają się w wieku 40 – 50 lat. Większość zachorowań dotyczy kobiet.
Jakie są objawy wola guzkowego toksycznego?
Objawy choroby mogą wynikać z zaburzeń hormonalnych (nadczynności tarczycy) bądź też z mechanicznego ucisku powiększonego gruczołu na wrażliwe struktury szyi bezpośrednio do niego przylegające.
Podstawowe objawy nadczynności tarczycy to: utrata masy ciała, osłabienie, nerwowość, stałe uczucie ciepła, kołatania serca, biegunki i szereg innych dolegliwości.
Objawy związane z powiększeniem tarczycy:
- powiększenie obwodu szyi i związane z tym uczucie dyskomfortu (dotychczasowy rozmiar kołnierzyka staje się za mały, zaczynają przeszkadzać golfy),
- duszność związana z uciskiem na drogi oddechowe,
- problemy z połykaniem - przy znacznym powiększeniu gruczołu.
Jakie badania zleca lekarz w diagnostyce choroby?
Aby rozpoznać wole guzkowe nadczynne konieczne jest przeprowadzenie badania USG tarczycy, oznaczenie stężeń TSH oraz hormonów tarczycy, a także wykonanie scyntygrafii tarczycy (ujawniającej tzw. guzki gorące).
Jeśli guzki tarczycy są duże - ich największy wymiar w badaniu USG przekracza 1 cm, to konieczne jest wykonanie biopsji tarczycy.
Na czym polega leczenie?
Leczenie objawów nadczynności tarczycy opiera się przede wszystkim na podawaniu leków ograniczających niekorzystny wpływ nadmiaru hormonów tarczycy na serce. Pozwala to zmniejszyć takie dolegliwości jak kołatania serca, czy uczucie przyspieszonej jego czynności. Leczenie takie nie prowadzi oczywiście do wyleczenia choroby, jest jedynie leczeniem objawowym.
Radykalne leczenie, pozwalające na trwałe ustąpienie dolegliwości, polega na stosowaniu terapii jodem promieniotwórczym (radiojodem) oraz na leczeniu operacyjnym.
Wybierając metodę leczenia należy uwzględnić takie czynniki, jak:
- wielkość wola – duży gruczoł, powodujący dolegliwości (np. duszność) zwykle wymaga operacji,
- wygląd guzków tarczycy w USG oraz wynik biopsji – decyzja o operacji podejmowana jest również, gdy istnieje podejrzenie istnienia ogniska nowotworu złośliwego w obrębie wola.
Zobacz też: Biopsja cienkoigłowa tarczycy - kiedy wykonać?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
