Jak zdiagnozować klasterowy ból głowy?

Wywiad
Podczas zbierania wywiadu najważniejsze jest uchwycenie najbardziej charakterystycznych cech klasterowego bólu głowy, odróżniających go od innych jednostek chorobowych przebiegających z bólem głowy.
W pierwszej kolejności należy skupić się na bólu: czy jest opisywana charakterystyczna jednostronna lokalizacja, odpowiednie natężenie dolegliwości, czas osiągania maksymalnego natężenia oraz czas jego trwania.
Następnie pomocne jest zaobserwowanie swoistej cykliczności objawów, występowania klasterów, braku objawów przepowiadających i czynników wyzwalających (poza alkoholem). Warto zwrócić uwagę na to, jak zachowuje się chory podczas ataku bólu klasterowego, ponieważ nie będzie to osoba leżąca nieruchomo w ciemnym pokoju, lecz przeciwnie: będzie ją cechował niepokój ruchowy, będzie wychodziła na zewnątrz, będzie rozdrażniona, nieraz agresywna z tendencją do zachowań nieracjonalnych z powodu nieradzenia sobie z natężeniem bólu.
Zobacz też: Jakie leki zapobiegają klasterowym bólom głowy?
Badanie przedmiotowe
W okresie beznapadowym w większości przypadków nie ma odchyleń w badaniu neurologicznym. Wyjątkiem od tej reguły jest obecność częściowego zespołu Hornera, który może utrzymywać się pomiędzy atakami. Na ten zespół składa się: opadnięcie powieki i zapadanie się gałki ocznej po stronie z dolegliwościami.
W przypadku możliwości zbadania chorego podczas ataku bólu można zaobserwować po tej samej stronie co dolegliwości łzawienie, zaczerwienienie oka, wyciek z nosa oraz opadanie powieki. Ponadto może być widoczne rozszerzenie tętnicy skroniowej.
Badania obrazowe
W przypadku diagnostyki klasterowych bólów głowy u większości pacjentów nie ma wskazań do wykonywania badań obrazowych głowy. Jednak badanie takie jest uzasadnione, gdy chory ma epizodyczny ból klasterowy o nietypowym przebiegu oraz u każdej osoby z pierwotnie przewlekłą postacią choroby. Oczywiście w razie jakichkolwiek wątpliwości bardziej zasadne jest wykonanie badania obrazowego niż odstąpienie od niego.
Badania dodatkowe
W związku z możliwością obecności dolegliwości ocznych w przebiegu klasterowego bólu głowy warto przeprowadzić konsultację okulistyczną. Podczas badania należy wykonać pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego w celu wykluczenia jaskry.
W związku z tym, iż w leczeniu bólu klasterowego przyjmuje się leki, które nie są wolne od działań niepożądanych, powinno się wykonać badania ogólne w celu ustalenia czy są obecne jakiekolwiek przeciwwskazania do ich stosowania.
Zobacz też: Leczenie klasterowych bólów głowy
Podsumowanie
Pomimo z pozoru szybkiej i łatwej diagnostyki pozwalającej na postawienie rozpoznania bólu klasterowego głowy niestety pomyłki diagnostyczne się zdarzają i to nie tak rzadko jakby się mogło wydawać.