Adrenalina - jak działa i czy można się od niej uzależnić?

Spis treści:

1. Co to jest adrenalina?
2. Prawidłowy poziom adrenaliny
3. Adrenalina jako lek
4. Adrenalina uzależnia?

Co to jest adrenalina?

Adrenalina, czyli epinefryna, to hormon stresu wytwarzany przez gruczoły dokrewne. Nazwa pochodzi z łaciny - ad renes, czyli nad nerkami. Adrenalina ma za zadanie przygotować nas do reakcji i działania w sytuacji zagrożenia. Wytwarza się też w chwilach, gdy przeżywamy pozytywne silne emocje.

Adrenalina bywa określana skrótem 3xF - Fright, Fight, Flight, czyli strach, walka, ucieczka. To mechanizm wyzwalany w organizmie w momencie zagrożenia, pobudzenia, stresu.

W sytuacji stresowej lub pełnej emocji dochodzi do wyrzutu adrenaliny - odczuwamy to w ciele: przyspiesza nam tętno, czujemy nagły przypływ energii, mięśnie są napięte i w gotowości do działania, a źrenice rozszerzone. Dzięki adrenalinie jesteśmy bardziej odporni na ból i bardziej wytrzymali.

Prawidłowy poziom adrenaliny

Stężenie adrenaliny zmienia się w ciągu dnia. Najwyższy poziom jest około godz. 8, następnie z czasem - popołudniu i wieczorem - maleje. Lekarz może zlecić badanie poziomu adrenaliny, gdy:

• zachodzi podejrzenie nadciśnienia tętniczego wtórnego,
• chory narzeka na kołatanie serca,
• przy nagłych skokach ciśnienia tętniczego.

Badanie stężenia adrenaliny we krwi polega - jak podczas morfologii - na pobraniu krwi żylnej zwykle ze zgięcia łokciowego.

Norma adrenaliny to 240-480 pmol/l.

Po wzroście poziom adrenaliny dłużej wraca do normy u kobiet niż u mężczyzn.

Adrenalina jako lek

Powszechnie stosuje się ją u osób ze wstrząsem anafilaktycznym (to ostra, zagrażająca życiu reakcja alergiczna). Adrenalina obkurcza naczynia krwionośne i pobudza serce, rozluźnia mięśnie gładkie.

Osoby ze stwierdzonymi alergiami, np. na jad osy, dobrze, aby miały w domu adrenalinę w ampułko-strzykawce, przepisaną przez lekarza na receptę. W sytuacji zagrożenia można szybko wykonać zastrzyk domięśniowy.

Adrenalinę stosuje się też w przypadku:

• napadu astmy (domowe sposoby na astmę),
• zatrzymania krążenia,
• ostrych odczynów alergicznych.

Można ją podawać podskórnie, domięśniowo, dożylnie lub doustnie.

Adrenalina uzależnia?

To hormon, który daje w odpowiednich warunkach zastrzyk energii i mobilizuje do działania. Zwiększa się nasza motywacja, czujemy euforię, zadowolenie, podniecenie, czujemy się szczęśliwi. Wiele osób dlatego właśnie uprawia sporty ekstremalne lub podejmuje intensywny wysiłek fizyczny – żeby poczuć, że żyje.

Dla jednych wyrzut adrenaliny zapewni skok ze spadochronem, kitesurfing lub wspinaczka, inni wybierają sztuki walki czy nurkowanie. W przypadku osób potrzebujących intensywnych bodźców i tego typu pobudzenia w życiu, psychologowie przestrzegają o możliwym uzależnieniu od adrenaliny.

Więcej o wpływie hormonów na organizm:Jak działa na nas kortyzol - wywiad z psychologiem
Kiedy i po co wydziela się serotonina?
Jaką funkcję pełni luteina?
Czy melatonina może być dla nas niebezpieczna?