Czy pęknięty hemoroid jest groźny? Oto objawy, które powinny zaniepokoić

pęknięty hemoroid fot. Adobe Stock, New Africa
Pęknięty hemoroid powoduje krwawienie z odbytu i chociaż ten stan może niepokoić, to zazwyczaj nie jest groźny. Zdarzają się powikłania po pęknięciu żylaka odbytu, takie jak infekcja lub krwotok. Poznaj domowe sposoby leczenia oraz objawy pękniętego hemoroidu, które powinny skłonić do wizyty u lekarza.
/ 12.02.2025 16:01
pęknięty hemoroid fot. Adobe Stock, New Africa

Niekiedy na powierzchni nabrzmiałych podrażnionych żylaków odbytu tworzą się pęknięcia. W rezultacie dochodzi do krwawienia. Wtedy na ogół po skorzystaniu z toalety na papierze toaletowym pojawiają się ślady żywo czerwonej krwi.

Krwawienie po pęknięciu hemoroidu zwykle jest niewielkie i nie wymaga specjalnego leczenia. Ustępuje w ciągu kilku sekund lub minut. Gdy dojdzie do pęknięcia hemoroidu, można zatamować krwawienie czystą chusteczką, przyłożyć zimny okład lub zastosować zimną nasiadówkę. 

Spis treści:

  1. Czym są hemoroidy i dlaczego pękają?
  2. Pęknięty hemoroid – objawy
  3. Czy pęknięty hemoroid jest groźny?
  4. Co zrobić, gdy pęknie hemoroid?
  5. Pęknięty hemoroid – alarmujące objawy
  6. Zapobieganie pęknięciu hemoroidu

Czym są hemoroidy i dlaczego pękają?

Hemoroidy to potoczne określenie żylaków odbytu, które są guzkami wypełnionymi krwią. Guzki krwawnicze są to anatomiczne naczyniowe struktury odbytu, które ma każdy z nas. Określa się je fachowo jako żylakowatość żył splotu odbytniczego. Guzki kontrolują wydalanie stolca i gazów, mają formę wypełnionych krwią poduszeczek. 

Do pęknięcia hemoroidów może dojść wskutek ucisku mas kałowych na obrzmiałego żylaka napełnionego krwią. A także wtedy, gdy ciśnienie wewnątrz niego zbytnio wzrośnie. W rezultacie niewielki wysiłek, np. podczas wypróżniania, może doprowadzić do pęknięcia ściany hemoroidu i krwawienia. 

Gdy hemoroidy zbytnio się rozciągają i wypełniają krwią, a następnie nie mogą naturalnie z niej opróżnić, dochodzi często do stanów zapalnych zarówno żylaków, jak i tkanek odbytu. Wypróżnianie czy nawet siedzenie powodują wtedy przykre dolegliwości: ból, pieczenie, świąd odbytu.

Pęknięty hemoroid - objawy

Głównym objawem pękniętego hemoroidu jest krwawienie z odbytu. Krew może być widoczna w stolcu, na papierze toaletowym albo na bieliźnie. Gdy krwawienie ustanie, często pojawia się ulga i zmniejszenie bólu. Jest to wynik opróżnienia nabrzmiałego guzka z krwi. Pozostałe możliwe objawy związane z pękniętym hemoroidem to:

  • ból lub dyskomfort, który może się nasilać w trakcie wypróżniania,
  • obrzęk w okolicy hemoroidu,
  • świąd odbytu,
  • pieczenie,
  • nasilanie się bólu podczas siedzenia,
  • wystający guzek w okolicach odbytu.

Jak długo krwawi pęknięty hemoroid?

Krwawienie z odbytu to główny objaw pęknięcia hemoroidu, który zazwyczaj ustępuje w ciągu kilku minut. Krwawienie może wydłużać się do kilku godzin, ale pojawia się wtedy głównie podczas kolejnych wypróżnień i z czasem staje się coraz mniejsze. 

Czy pęknięty hemoroid jest groźny?

Pęknięcie hemoroidu w zdecydowanej większości przypadków nie jest groźne dla zdrowia, chociaż powoduje niepokojące objawy takie jak krwawienie i ból. Wyciek krwi ustępuje samoistnie w krótkim czasie i nie wymaga specjalnego leczenia.

Zdarza się, że pęknięcie hemoroidu prowadzi do powikłań np. infekcji albo nadmiernego krwawienia. W takich sytuacjach potrzebna jest pomoc lekarska. Żylaki odbytu dotyczą naczyń krwionośnych znajdujących się w krańcowym fragmencie układu trawiennego i zazwyczaj nie są niebezpieczne dla zdrowia.

Co zrobić, gdy pęknie hemoroid? 

Gdy pęknie hemoroid, pojawia się krwawienie z odbytu o różnym nasileniu. Na ogół jest to mały wyciek krwi, który ustępuje w ciągu kilku minut i nie wymaga specjalnego leczenia. Zwykle nie jest to stan groźny.

Jeśli krwawienie jest znaczne, można przez chwilę uciskać odbyt podpaską higieniczną lub czystym kawałkiem materiału, aby zatamować krwawienie. Można też przyłożyć zimny kompres, np. w formie kostek lodu włożonych do torebki foliowej i owiniętej ścierką. Inną metodą jest nasiadówka w wannie wypełnionej do ok. 10-15 cm chłodną wodą. Zimno obkurcza naczynia krwionośne i hamuje krwawienie. Dodatkowo działa przeciwbólowo i łagodzi obrzęk. 

Jeśli doszło do pęknięcia hemoroidu, ale krwawienie nie jest duże, to z pomocą przyjdą znane domowe sposoby na hemoroidy, takie jak:

  • ziołowe nasiadówki - polegają na moczeniu bioder w wannie wypełnionej wodą z dodatkiem wywarów ziołowych z kory dębu, rumianku, kasztanowca, rdestu, oczaru (więcej: nasiadówki),
  • maści, kremy i czopki na hemoroidy - zawartość tribenozydu powoduje łagodne działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe i przyspieszające gojenie, a lidokainy oraz benzokainy - działanie znieczulające,
  • ziołowe okłady i przemywanie - do tego celu można wykorzystać zioła o działaniu przeciwzapalnym, takie jak nagietek, rumianek, herbatę, albo np. olej rokitnikowy, który działa przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie i ściągająco (smaruje się nim 1-2 razy dziennie okolicę odbytu), 
  • chłodne okłady - zmniejszają obrzęk i ból, ale nie każdy poczuje ulgę stosując je; niektórzy preferują ciepłe okłady, chociaż trzeba pamiętać, że takie mogą zwiększać krwawienie, ponieważ poszerzają naczynia krwionośne. 
  • właściwa higiena - jest bardzo ważna, ponieważ pozwala zmniejszyć podrażnienie, stan zapalny i zapobiec infekcji; bolącą okolicę należy myć po każdym wypróżnianiu delikatnymi preparatami, delikatnie i dokładnie osuszyć,
  • dieta bogata w owoce, warzywa i płyny, aby zapobiegać zaparciom - trudności w wypróżnianiu nasilają dolegliwości i wydłużają czas leczenia hemoroidów, zwiększają też ryzyko pęknięcia żylaka odbytu, a właściwa dieta im zapobiega.

Pęknięty hemoroid - alarmujące objawy

Przeważnie pęknięcie hemoroidu nie powoduje powikłań i dość szybko dochodzi do zagojenia. Jednak w bardzo rzadkich przypadkach może zdarzyć się intensywne krwawienie, które skłania do szukania pomocy medycznej.

Jeśli krwawienie nie ustępuje w ciągu 10 minut , jest obfite albo pojawiają się inne niepokojące objawy, takie jak bladość, zawroty głowy, osłabienie, należy skontaktować się z lekarzem. Czasami konieczny jest zabieg chirurgiczny, aby wyleczyć pęknięty hemoroid. Groźne są przewlekłe dolegliwości i krwawienia z odbytu, które mogą prowadzić do niedokrwistości. Wskazane jest w takim przypadku wykonanie morfologii. Niepokojącymi objawami są także symptomy zakażenia takie jak gorączka, ropna wydzielina oraz nasilenie bólu.

Krwawienie z odbytu należy skonsultować z lekarzem, ponieważ objaw ten może wskazywać na inne choroby, w tym raka jelita grubego. W przypadku tego nowotworu pojawiają się też inne objawy, oprócz krwawienia, np. chudnięcie, zmiana rytmu wypróżnień czy bóle brzucha. Objawy żylaków odbytu i innych chorób mogą się na siebie nakładać, dlatego konsultacja lekarska jest w tym przypadku zawsze wskazana. Szczególnie wtedy, kiedy problem nawraca lub jest długotrwały.

Zapobieganie pęknięciu hemoroidu

Dobra wiadomość jest taka, że pęknięciu hemoroidów można zapobiegać. Profilaktyka obejmuje dietę bogatą w błonnik i picie dużej ilości płynów, co pozwala uniknąć zaparć przyczyniających się nie tylko do powstawania żylaków odbytu, ale również do ich krwawienia. Oprócz tego aktywność fizyczna pozwala zapobiegać powstawaniu tych zmian i pęknięciu hemoroidów.

Należy zwrócić uwagę na nawyki związane z wypróżnianiem: przede wszystkim unikać zbyt długiego przesiadywania w toalecie i nadmiernego napinania mięśni przy oddawaniu stolca. Z toalety trzeba korzystać wtedy, kiedy odczuwamy taką potrzebę. Szkodliwe jest opóźnianie wypróżnień, ponieważ to również może przyczyniać się do pęknięcia hemoroidu. 

Czytaj także:
Jak rozpoznać i leczyć hemoroidy u dzieci?
Co oznacza krwawienie z odbytu? Możliwe przyczyny i leczenie
Krew utajona w kale - alarmujący objaw
Objawy raka jelita grubego - dlaczego łatwo je przeoczyć?

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!