Czerwony mocz po burakach może oznaczać anemię. Co powinno zaniepokoić?

czerwony mocz po burakach fot. Adobe Stock, istetiana
Czerwony mocz po burakach (beeturia) to oddawanie różowego lub czerwonego moczu po spożyciu buraków. Występuje u 10–14% ludzi, częściej u osób z niedoborem żelaza i lub niską kwasowością żołądka. Oddawanie czerwonego moczu po zjedzeniu buraków to łagodny stan, jednak czasami warto wykonać badania, aby sprawdzić, czy nie jest to oznaką problemów ze zdrowiem.
/ 14.06.2024 05:10
czerwony mocz po burakach fot. Adobe Stock, istetiana

Spis treści:

  1. Co powoduje czerwony mocz po burakach?
  2. Czerwony mocz po burakach a anemia
  3. Czerwony mocz po burakach a niski poziom kwasu żołądkowego
  4. Czerwony mocz po burakach a alergia
  5. Inne przyczyny czerwonego moczu
  6. Kiedy zgłosić się do lekarza?

Co powoduje czerwony mocz po burakach?

Wystąpienie czerwonego moczu po burakach, inaczej beeturia, jest to przebarwienie moczu po spożyciu buraków, żywności zabarwionej burakami lub barwnikiem z buraków. Przyczyną jest wydalanie nieszkodliwych pigmentów betalainowych, takich jak betanina. To zjawisko wcale nie jest tak powszechne jak mogłoby się wydawać – występuje u 10-14% populacji. Mocz po zjedzeniu buraków może mieć barwę od różowej po intensywnie czerwoną, a wpływ na to ma wiele różnych czynników.

Naukowcy zauważyli, że barwniki betalainowe tracą kolor m.in. pod wpływem kwasów i jonów żelaza. Wpływ na zmianę barwy moczu po burakach mogą mieć też czynniki genetyczne, alergia pokarmowa, stopień kwasowości żołądka, szybkość opróżniania żołądka, obecność kwasu szczawiowego w jelicie (np. po zjedzeniu szczawiu, rabarbaru), ale też obecności leków wpływających na kwasowość żołądka (np. inhibitory pompy protonowej), odmiana buraka oraz sposób jego przechowywania. 

Chociaż zwykle zmiana koloru moczu po burkach nie jest dla nas zaskoczeniem, to jednak specjaliści wskazują, że beeturia występuje częściej u osób z niedoborem żelaza, niskim poziomem kwasu solnego w żołądku lub zaburzeniami wchłaniania. Warto przyjrzeć się temu, jak długo mocz ma zmieniony kolor po zjedzeniu buraków, czy barwa jest intensywna oraz czy występują inne objawy, które powinny skłonić do wizyty u lekarza. 

Należy dodać, że czerwony mocz po zjedzeniu buraków jest niekiedy błędnie rozpoznawany jako objaw infekcji dróg moczowych. Dlatego zanim udamy się do lekarza, pomyślmy o tym, jak wyglądały nasze posiłki. Spożycie buraka ćwikłowego może powodować również zabarwienie stolca na różowo lub czerwono.

Czerwony mocz po burakach a anemia

Chociaż jest to stan łagodny i nieszkodliwy, to naukowcy dowiedli, że czerwony mocz po burakach pojawia się najczęściej u osób ze wzmożonym wchłanianiem żelaza: 66–80% dotyczy pacjentów z anemią z niedoboru żelaza, oraz 45% to pacjenci leczeni z powodu niedokrwistości złośliwej. W jednym z eksperymentów z udziałem chorych na anemię okazało się, że beeturia ustąpiła po suplementacji żelazem. W rzadkich przypadkach czerwony mocz po burakach świadczy o wrodzonej chorobie genetycznej polegającej na nadmiernym wchłanianiu żelaza - hemochromatozie. Jeżeli niepokoi nas kolor moczu po burakach, warto wykonać morfologię krwi

Czerwony mocz po burakach a niski poziom kwasu żołądkowego

Beeturia może również wystąpić u osób z niskim poziomem kwasu żołądkowego (hipochlorhydria). Odpowiednia kwasowość pomaga organizmowi wchłaniać składniki odżywcze, mineralne i witaminy. Organizm może nieprawidłowo rozkładać związki takie jak betanina, w rezultacie czerwonego barwnika będzie w moczu więcej. Kwasowość żołądka mogą obniżać leki (leki zobojętniające lub inhibitory pompy protonowej).

Czerwony mocz a alergia na buraki

Początkowo sądzono, że występowanie czerwonego moczu po zjedzeniu buraków jest spowodowane alergią pokarmową, jednak późniejsze badania obaliły to założenie. Niewielka liczb osób, u których pojawia się ciemniejsze zabarwienie moczu po burkach, może mieć reakcję uczuleniową na te warzywa, ale badania nie dowodzą związku. Więcej: Alergia na buraki

Inne przyczyny czerwonego moczu

Mocz może zmienić barwę na czerwoną, gdy przedostanie się do niego krew. Krwiomocz, czyli obecność czerwonych krwinek w moczu, jest jednym z najczęstszych problemów urologicznych. Może być objawem infekcji dróg moczowych, urazu dróg moczowych, kamicy moczowej, zaburzenia krzepnięcia krwi, nowotworu lub zabiegów medycznych w obrębie układu moczowego. Oprócz buraków mocz mogą zabarwiać na czerwono ciemne owoce, niektóre leki (np. nitrofurantoiny, metronidazol, salicylany) lub suplementy. Podobny efekt wywołują rzadkie stany takie jak methemoglobinemia lub porfiria.

Czerwony mocz po burakach – kiedy zgłosić się do lekarza?

W przypadku wystąpienia czerwonego moczu po burkach nie ma potrzeby by od razu konsultować się z lekarzem, zwykle jest to stan łagodny. Jeżeli jednak towarzyszą temu inne objawy warto zrobić dodatkowe badania zaniepokoić powinny na przykład:

  • dolegliwości żołądkowo-jelitowe,
  • ból podczas oddawania moczu,
  • gorączka,
  • nudności lub wymioty,
  • utrata apetytu,
  • ból brzucha,
  • utrzymywanie się czerwonego koloru moczu przez kilka dni po zjedzeniu buraków,
  • obecność skrzepów krwi w moczu,
  • nieprzyjemny zapach moczu,
  • osłabienie,
  • zawroty głowy, 
  • bóle głowy.

Badania, które warto wykonać, to przede wszystkim badanie ogólne moczu oraz morfologia krwi.

Czytaj także:
Zielony mocz - o czym świadczy? Przyczyną może być poważna choroba
Ciemny mocz – co oznacza, jakie badania wykonać?
Co oznacza ujemny i dodatni posiew moczu? Interpretacja wyników
Jak prawidłowo oddać mocz do badania? Wyjaśnia specjalista urolog
Dlaczego po zjedzeniu szparagów mocz ma dziwny zapach?

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA