Obrzęki pojawiają się wtedy, gdy dochodzi do nadmiernego zalegania płynów w tkankach wskutek ich wyciekania z naczyń krwionośnych lub naczyń limfatycznych. Do takiej reakcji może dojść np. przy stanie zapalnym, alergii, czy też zakrzepicy, kiedy w naczyniu wzrasta ciśnienie i płyn wydostaje się na zewnątrz. Najczęściej problem dotyczy nóg i stóp. Lekarz może przepisać środki farmakologiczne, które pomagają organizmowi pozbyć się nadmiaru wody, a w rezultacie również obrzęków. Ale tylko w określonych przypadkach. Aby zmniejszyć dolegliwości związane z obrzękiem nóg, w dużej mierze możemy pomóc sobie samodzielnie w domu.
Spis treści:
Domowe sposoby na obrzęki nóg
Domowe sposoby, takie jak uniesienie nóg, masaż czy noszenie rajstop uciskowych, są bardzo skuteczne w zmniejszaniu obrzęku nóg. Pozwalają też mu zapobiegać. Pamiętaj przy tym, że objaw może wynikać z poważnej choroby, dlatego z powtarzającym się problemem obrzęku kończyn trzeba udać się do lekarza.
Obrzęk nóg może wynikać z takich przyczyn jak:
- nadwaga,
- ciąża,
- bezruch (np. praca przy komputerze, długa podróż samolotem, autem lub autokarem),
- niewydolność żylna,
- niewydolność układu limfatycznego,
- zakrzepica,
- niewydolność serca, wątroby lub nerek,
- niektóre leki (np. estrogen, testosteron, steroidy, blokery kanału wapniowego, leki przeciwdepresyjne),
- uraz,
- spożywanie nadmiaru soli,
- odwodnienie,
- alergia.
Najczęściej puchnięcie kończyn dolnych wynika z utrudnionego krążenia krwi lub limfy. Niezależnie od przyczyny domowe zabiegi często są pomocne.
Oto kilka skutecznych domowych sposobów na obrzęki nóg.
Pij regularnie wodę
Jeżeli zapominasz o piciu wody, to organizm zaczyna magazynować płyny, zamiast je wydalać wraz z moczem. Taka reakcja powoduje obrzęki. Pij ok. 2 l płynów dziennie, żeby zmniejszyć opuchnięcie i zmęczenie nóg.
Przeczytaj: Zatrzymanie wody w organizmie
Uzupełnij straty magnezu i potasu
Jedną z konsekwencji niedoborów magnezu oraz potasu są obrzęki. Sprawdź za pomocą badania krwi zawartość podstawowych elektrolitów w organizmie (magnez, potas, sód, wapń) i w razie potrzeby uzupełnij braki. Pierwiastki dostarczysz dzięki właściwej diecie – ta powinna być urozmaicona i pełnowartościowa. Możesz też skorzystać z suplementów.
- gorzka czekolada,
- rośliny strączkowe (fasola, ciecierzyca),
- orzechy i pestki,
- szpinak,
- natka pietruszki,
- suszone pomidory.
Produkty bogate w potas to m.in.:
- chude mięso,
- ryby,
- warzywa (jarmuż, pomidory, brokuły, ziemniaki, dynia, fasola),
- orzechy, migdały,
- kakao,
- otręby.
Unieś nogi
Uniesienie nóg jest skutecznym sposobem na obrzęki, ponieważ poprawia krążenie i odciąża kończyny. Najlepiej położyć nogi wyżej niż biodra, np. na poduszce, i pozostać w takiej pozycji przynajmniej 30 minut.
Zastosuj terapię uciskową
Specjalne skarpety lub rajstopy uciskowe (przeciwżylakowe, przeciwobrzękowe) skutecznie zmniejszają opuchliznę nóg poprzez wywieranie stałego nacisku na kończyny i poprawę krążenia. Zapobiegają gromadzeniu płynów w nogach. Możesz zacząć od produktów o mniejszym ucisku między 8 a 17 mm Hg. Produkty uciskowe możesz kupić w aptekach i sklepach medycznych.
Ruszaj się więcej
Praca mięśni w trakcie ćwiczeń poprawia krążenie krwi i limfy, dzięki czemu zmniejsza obrzęki. Dlatego często wstawaj i spaceruj lub próbuj rozprostować nogi. Nawet gdy siedzisz przy biurku, często ruszaj nogami. Szczególnie jeśli długo przebywasz w jednej pozycji.
Ograniczaj spożycie soli
Sód bierze udział w regulacji wody w organizmie, to niezbędny pierwiastek, lecz gdy jest go za dużo, powoduje zatrzymanie wody. Nie tylko sprzyja to obrzękom kończyn, ale też może powodować nadciśnienie. Sól warto zastępować przyprawami i ziołami. Pamiętaj, że całkowita rezygnacja z soli nie jest zdrowa. WHO zaleca, aby nie przekraczać ilości 1 łyżeczki tej przyprawy dziennie.
Schudnij, jeśli masz nadwagę
Obrzęki nóg są jedną z najczęstszych dolegliwości osób z otyłością. Wynikają na ogół z niewydolności żylnej lub zastoju chłonki (limfy). Aby obniżyć wagę, skorzystaj z naszych porad: dieta odchudzająca - jadłospis oraz co jeść, żeby schudnąć?
Zmień ubrania na luźniejsze
Uciskające skarpetki, buty czy spodnie mogą powodować puchnięcie nóg, ponieważ utrudniają krążenie. Zmień odzież na wygodną i nieuciskającą.
Stosuj drenaż limfatyczny
Jest to rodzaj masażu, którego celem jest pobudzenie krążenia chłonki. Taki zabieg jest zalecany osobom z obrzękami limfatycznymi, spowodowanymi niektórymi chorobami (np. cukrzycą, otyłością), a także po urazach.
Przykładaj chłodne okłady
Gdy obrzęk nogi wynika z urazu, pomocne jest przykładanie chłodnego okładu i uniesienie nogi powyżej bioder. Kompres powinien być przykładany ok. 30 minut. Można też włożyć nogę do chłodnej wody.
Masuj nogi
Masowanie nóg poprawia krążenie, dlatego jest skutecznym sposobem na obrzęki kończyn. Masaż wykonuj od palców ku górze ruchami uciskająco-przesuwnymi.
Czego unikać w przypadku obrzęku nóg?
Jeżeli dokuczają ci obrzęki nóg, unikaj:
- gorących kąpieli,
- zbyt długiego siedzenia lub stania,
- ciasnej odzieży i ściskających butów,
- odwodnienia,
- nadmiru soli w diecie,
- alkoholu.
Kiedy domowe sposoby na obrzęki nie wystarczą?
Czasami obrzęk może sygnalizować poważny stan, z którym trzeba udać się do lekarza. Niepokojące obawy to:
- ból obrzękniętej nogi,
- zmiana koloru skóry,
- wyższa temperatura skóry w obrębie obrzęku,
- rana, owrzodzenie nóg,
- duszność,
- gorączka,
- nudności,
- złe ogólne samopoczucie,
- zmęczenie,
- rzadkie oddawanie moczu,
- zaburzenia pracy serca.
Objawy należy zgłosić lekarzowi również w przypadku ciąży, przebytych lub aktualnych chorób serca, nerek lub wątroby.
Źródła:
O'Brien JG, Chennubhotla SA, Chennubhotla RV. Treatment of edema. Am Fam Physician. 2005 Jun 1;71(11):2111-7. PMID: 15952439,
Patel H, Skok C, DeMarco A. Peripheral Edema: Evaluation and Management in Primary Care. Am Fam Physician. 2022 Nov;106(5):557-564. PMID: 36379502,
Cho S, Atwood JE. Peripheral edema. Am J Med. 2002 Nov;113(7):580-6. doi: 10.1016/s0002-9343(02)01322-0,
Ciocon JO, Fernandez BB, Ciocon DG. Leg edema: clinical clues to the differential diagnosis. Geriatrics. 1993 May;48(5):34-40, 45. PMID: 7695655.
Czytaj także:
Jak się pozbyć nadmiaru wody z organizmu? 9 naturalnych, domowych sposobów
Puchnięcie przed okresem. Dlaczego wzrasta waga przed miesiączką i jak temu zaradzić?
Opuchnięte kostki – co robić? Sposoby na obrzęki kostek
Spuchnięta stopa – przyczyny i leczenie
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
