Spis treści:
- Opuchnięte kostki – przyczyny
- Co robić, gdy puchną kostki
- Jakie badania wykonać?
- Opuchnięte kostki a uraz
- Opuchnięte kostki w ciąży
Opuchnięte kostki – przyczyny
Do opuchnięcia kostek dochodzi, gdy ciśnienie w drobnych naczyniach krwionośnych znacząco wzrasta, albo wtedy, gdy tzw. ciśnienie onkotyczne w naczyniach spada (spada zawartość białek w osoczu krwi), przez co płyn wycieka poza naczynia. Obrzęk kostek może mieć wiele przyczyn. Wśród nich wymienia się:
- uraz w tej okolicy (mogło dojść do złamania, zwichnięcia, skręcenia lub stłuczenia),
- długotrwałe pozostawanie w jednej pozycji (np. praca siedząca lub stojąca, podróż samolotem),
- upał,
- otyłość,
- brak ruchu,
- spożywanie nadmiaru soli,
- ciążę,
- niedoczynność tarczycy,
- odwodnienie,
- choroby układu krążenia (niewydolność serca, niewydolność żył - żylaki),
- niewydolność nerek,
- niektóre leki (np. blokery kanału wapniowego stosowane w nadciśnieniu i chorobie wieńcowej, glikokortykosteroidy),
- zastój limfatyczny,
- alergię.
Powodem opuchniętych kostek może być błahy czynnik, który łatwo można wyeliminować, np. zmianą pozycji lub wznowieniem aktywności ruchowej, ale może być również poważna choroba nerek lub serca - jednak przeważnie pojawiają się wtedy również inne niepokojące objawy.
Co robić, gdy puchną kostki
Opuchnięte kostki są objawem, który zawsze warto skonsultować z lekarzem (zwłaszcza jeśli obrzęki często się powtarzają). Trzeba poszukać przyczyn i znaleźć najlepszy sposób ich ograniczania. Poza wdrożeniem odpowiedniego leczenia, w likwidacji obrzęków pomagają:
- leżenie z uniesionymi nogami,
- ograniczanie nadmiernego spożycia soli,
- odpowiednie nawadnianie organizmu,
- prowadzenie aktywnego trybu życia – praca mięśni nóg stymuluje krążenie krwi i limfy, co zapobiega obrzękom,
- unikanie gorących kąpieli, które rozszerzają naczynia krwionośne,
- masaż w postaci drenażu limfatycznego,
- stosowanie maści z wyciągiem z kasztanowca lub z diosminą,
- stosowanie chłodnych okładów (na uniesione nogi),
- używanie specjalnych, przeciwżylakowych/przeciwobrzękowych rajstop i skarpet.
Jakie badania wykonać?
Jeżeli obrzęk kostek powtarza się lub nie ustępuje pomimo zastosowania podstawowych sposobów na opuchliznę, należy poszukać przyczyny dolegliwości. W tym celu powinniśmy wykonać podstawowe badania:
- oznaczenie hormonów tarczycy (TSH, FT3, FT4),
- oznaczenie kreatyniny i mocznika, elektrolitów (w celu oceny pracy nerek),
- EKG, Echo serca,
- USG Doppler naczyń kończyn dolnych,
- oznaczenie czynnika reumatoidalnego (badanie RF),
- oznaczenie D-dimerów (badanie stosowane w diagnostyce zakrzepicy żylnej).
Opuchnięte kostki a uraz
Kiedy obrzęknięta kostka jest wynikiem kontuzji, jak najszybciej należy zrobić zimny okład na urażoną okolicę (nawet 20-30 minut), położyć się i unieść kontuzjowaną nogę. Następnie zabandażować stopę i kostkę tak, by bandaż lekko uciskał nogę od stopy aż po połowę łydki (mocniej stopę z kostką, lżej łydkę). Działanie to powinno zapobiec pogłębianiu się obrzęku.
Tego rodzaju "pierwszą pomoc" warto stosować przez pierwsze 2-3 dni, o ile ból i duży obrzęk kostek nie wskazują na poważne obrażenia, wymagające diagnozowania i specjalistycznego leczenia.
Opuchnięte kostki w ciąży
Opuchlizna kończyn dolnych, w tym kostek, jest bardzo częstym objawem występującym w ciąży, zwłaszcza w II i III trymestrze. Są dwa główne powody tych dolegliwości. Pierwszy to niegroźne zmiany hormonalne tego okresu, które powodują zatrzymywanie sodu w organizmie, a przez to wody. Drugi to ucisk na żyły przez powiększającą się macicę i związane z tym utrudnienie odpływu krwi z żył kończyn dolnych.
Do rzadkich, ale znacznie groźniejszych przyczyn, które u ciężarnych mogą powodować obrzęki, należą głęboka zakrzepica żylna lub stan przedrzucawkowy.
Opuchnięcie kostek w ciąży z reguły nie jest groźne, może je nasilać dłuższe siedzenie lub stanie, ale też nadmierny wysiłek i upalna pogoda. Obrzęki wynikające z fizjologicznych zmian w ciąży ustępują dzięki ułożeniu się na lewym boku - zmniejsza się wtedy nacisk macicy na żyłę główną dolną. Można także zastosować pończochy przeciwżylakowe i uniesienie kończyn powyżej ciała.
Treść artykułu pierwotnie została opublikowana 18.04.2018.
Więcej na podobny temat:
Puchnięcie nóg - skąd biorą się obrzęki nóg (6 najczęstszych przyczyn)
Obrzęk twarzy
Spuchnięta stopa – przyczyny i leczenie
O czym świadczy obrzęk twarzy - 6 najczęstszych przyczyn
Obrzęk szyi lub powiększenie jej obwodu
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!