Hemoroidy, czyli tzw. guzki krwawnicze, to sploty naczyń krwionośnych. Napełniając się krwią, uszczelniają kanał odbytu i zapobiegają niekontrolowanemu oddawaniu gazów i stolca. Nie dają żadnych dolegliwości, dopóki nie dojdzie do stanu zapalnego. I niestety, problem ten dotyka bardzo wielu kobiet w ciąży, a także co drugiej osoby po 50. roku życia.
Jeśli masz świąd odbytu, bóle przy oddawaniu stolca, a nawet bezbolesne krwawienia, to znaczy, że doszło do zapalenia hemoroidów. Sprawdź, jak z nimi skutecznie walczyć.
Spis treści:
Co sprzyja powstawaniu hemoroidów?
Przyczyn stanu zapalnego może być wiele. Oprócz skłonności genetycznych hemoroidom sprzyjają:
- zaparcia
- biegunki
- używanie środków przeczyszczających
- siedzący tryb życia
Hemoroidy stają się dokuczliwe także przy dużych wysiłkach, np. dźwiganiu ciężkich rzeczy czy ciąży i parciu w trakcie porodu.
10 najczęstszych przyczyn powstawania hemoroidów
Jak rozpoznać zapalenie hemoroidów?
Objawy zapalenia hemoroidów są bardzo charakterystyczne i zazwyczaj stopniowalne. Mamy 3 fazy choroby (czasami wyróżnia się 4):
- najpierw odczuwamy świąd (najczęściej po oddaniu stolca) pieczenie lub ból, w okolicach odbytu wyczuwamy guzek
- potem mamy kłopoty z powstrzymaniem się od oddawania gazów, czasami następuje bezbolesne krwawienie, na końcu guzki wysuwają na zewnątrz w trakcie oddawania stolca,w ciąż jednak samoistnie wsuwają się do środka
- w najbardziej zaawansowanym stadium hemoroidy nie wsuwają się już nigdy, pozostają na zewnątrz na stałe.
Gdy dojdzie do trzeciej fazy choroby, nie można już zwlekać. Trzeba zgłosić się do lekarza i podjąć leczenie, żeby nie doszło do zakrzepicy żył.
Co to są hemoroidy? Wszystko, co warto o nich wiedzieć
Hemoroidy - leczenie na własną rękę
Im wcześniej zaczniemy działać, tym lepiej. W początkowej fazie, gdy są jeszcze małe, wystarczy:
- stosować ogólnodostępne bez recepty maści
- żele
- czopki doodbytnicze
Te środki obkurczają naczynia krwionośne, łagodzą stany zapalne, świąd i pieczenie.
Choroba hemoroidalna w początkowym okresie, czyli w I i II stopniu zaawansowania, powinna być leczona prawie wyłącznie zachowawczo. W tym okresie jest to leczenie podstawowe. Ważne jest ograniczenie czasu przebywania na toalecie i unikanie wzmożonego parcia na stolec. W tym okresie stosuje się również leki działające miejscowo w postaci czopków, maści, kremów zwierających środki ściągające, osłaniające, przeciwzapalne i miejscowo znieczulające. Preparaty te nie likwidują choroby, lecz jedynie część jej objawów. Wspomagająco można stosować preparaty wzmacniające naczynia krwionośne
– mówi dr n. med. Marcin Tchórzewski, proktolog, chirurg z CM Damiana.
Przy skłonnościach do hemoroidów warto także przejść na stałe na dietę wysoko błonnikową. Często jadać pieczywo gruboziarniste i kasze, warzywa i owoce, w tym suszone jak śliwki. Pić dużo wody (półtora litra dziennie). Trzeba natomiast zdecydowanie ograniczyć kawę i alkohol oraz pikantne przyprawy.
Trzeba też bardzo przestrzegać higieny osobistej. Najlepiej myć się pod bieżącą wodą i delikatnym mydłem. Myć się ręką. Lepiej nie używać gąbki, żeby nie drażnić chorych miejsc.
I jeśli mamy siedzący tryb życia, musimy zacząć się dużo ruszać.
Domowe sposoby na hemoroidy
W tym czasie można też wspomagać się domowymi sposobami, np. ziołami. Najlepsze są zioła o działaniu ściągającym, przeciwobrzękowym i przeciwzapalnym, a także uszczelniającym naczynia krwionośne i poprawiające przepływ krwi w żyłach.
Zioła można wykorzystać w postaci:
- nasiadówek
- kompresów
- odwarów do przemywania
Najlepsze do tego celu są: ruszczyk kolczasty, topola czarna, dąb szypułkowaty, kasztanowiec zwyczajny oraz nostrzyk żółty. Bardzo pomocne są też: nagietek, rumianek, aloes oraz wyciąg z opuncji, gruszki, marakui i miód.
Jeśli nie mamy pod ręką ziół, możemy ratować się doraźnie naparem z czarnej herbaty. Po zaparzeniu herbaty, trzeba ją wystudzić i przyłożyć w chore miejsce na kilka minut.
Dobrym sposobem na zmniejszenie obrzęku jest zastosowanie bardzo zimnych okładów. Kostkę lodu zawijamy w chusteczkę higieniczną i przykładamy na kilka minut w chore miejsce. Naczynie dość szybko wtedy się obkurcza.
fot. Adobe Stock/kolaż Polki.pl
3 domowe sposoby na leczenie hemoroidów
Profesjonalne zabiegi na hemoroidy
Kiedy jednak proste metody zawodzą, a choroba rozwija się lub ma tendencję do nawracania, trzeba sięgnąć po bardziej radykalne środki. Najpierw oczywiście należy zgłosić się do lekarza zajmującego się leczeniem żylaków odbytu, czyli do proktologa.
W przypadku braku poprawy po leczeniu zachowawczym można zastosować leczenie instrumentalne (małoinwazyjne) – jest dobrą alternatywą do leczenia operacyjnego. Bardzo intensywny rozwój metod instrumentalnych jest związany z jednej strony z niechęcią i obawami przed zabiegiem operacyjnym, z drugiej strony umożliwia leczenie w warunkach ambulatoryjnych, które dobrze przeprowadzone są niebolesne lub dolegliwości bólowe są nieznaczne, a okres rekonwalescencji bardzo krótki
– mówi nasz ekspert, dr n. med. Marcin Tchórzewski.
Dostępne profesjonalne metody leczenia hemoroidów, to takie zabiegi, jak:
- gumkowanie
- zamrażanie
- ostrzykiwanie
- podwiązywanie
- usuwanie laserowe
- fale radiowe
- zabiegi chirurgiczne
Metoda Barrona, czyli tzw. gumkowanie
Polega na założeniu u podstawy guzka hemoroidalnego elastycznego pierścienia. Gumka odcina dopływ krwi, guzek obumiera i wciągu 7-10 dni odpada. Zostaje wydalony na zewnątrz. W ciągu jednego zabiegu zazwyczaj zakłada się gumkę na 1 góra dwa żylaki. Jeśli więc mamy ich więcej, kolejne będzie można usunąć dopiero po 4 tygodniach. Cena to ok. 200 zł.
Krioterapia, czyli zamrażanie
Za pomocą sondy, którą wprowadza się w odbyt, guzek zostaje zamrożony na 2-5 sekund. To również hamuje dopływ krwi do niego. Prowadzi do martwicy. Podobnie jak przy gumkowaniu na raz można w ten sposób usunąć 1-2 żylaki. Kolejne można usunąć dopiero po 6-8 tygodniach. Cena to już ok. 1500 zł.
Skleroterapia
To metoda polegająca na ostrzyknięciu powiększonego guzka. Zastrzyk robi się pod śluzuwkę, powoduje on zakrzep w tym miejscu i guzek odpada. Ten sposób jest przeznaczony dla niewielkich hemoroidów. Kosztuje ok. 200-350 zł.
DGHAL, czyli zamykanie tętnic
W tej metodzie przez odbyt wprowadza się tzw. sondę Dopplera. Lekarz znajduje tętnice zaopatrujące hemoroidy w krew i zamyka je, zakładając specjalne szwy (z czasem się wchłaniają) Niedokrwiony guzek obumiera. Zabiegu nie trzeba powtarzać. Cena to ok. 1500-2000 zł.
Zabieg chirurgiczny
Jest zalecany w ok. 10-15 % przypadków, gdy nie ma już innego wyjścia i pozostałe metody zawiodły. Najczęściej robi się operację w trzecim, zaawansowanym stadium choroby albo w pierwszym, gdy dochodzi do masywnych krwawień, których nie można zatrzymać leczeniem zachowawczym. Spośród klasycznych metod wycięcia hemoroidów dwie najczęściej stosowane to hemoroidektomia otwarta sposobem Milligana-Morgana i zamknięta sposobem Fergusona. Każda z tych metod prowadzi do zamknięcia i usunięcia chorego naczynia.
Choroba hemoroidalna często trwa wiele lat, aż do chwili, kiedy osiąga III lub IV stopień zaawansowania. Wtedy leczenie instrumentalne zazwyczaj staje się niemożliwe i chory jest kierowany do leczenia operacyjnego. Istnieje kilka metod radykalnego leczenia chirurgicznego, które polegają na wycięciu splotów naczyniowych oraz podwiązaniu naczyń doprowadzających do nich krew. Musimy jednak pamiętać, że leczenie zabiegowe czy też operacyjne nie jest wolne od powikłań, które mogą nieraz doprowadzić do poważnego kalectwa, jakim jest zwężenie odbytu, czy też uszkodzenie aparatu zwieraczowego i nietrzymanie gazów lub stolca
– tłumaczy dr n. med. Marcin Tchórzewski.
Powikłania po zabiegu
W zależności od zastosowanej przez lekarza metody leczenia hemoroidów, mogą one dać różne powikłania. Do najczęstszych należą:
- kłopoty z oddawaniem moczu i stolca
- ból
- krwawienia
- kłopoty z trzymaniem stolca
- zwężenie odbytu
Zawsze trzeba je skonsultować z lekarzem.
Więcej na temat żylaków odbytu:Jak aplikować czopki na hemoroidy?Hemoroidy w ciąży - jak sobie z nim radzić
Jest proktologiem i chirurgiem, pracuje w Centrum Medycznym Damiana w Warszawie. Jego zainteresowania w obrębie specjalizacji to: choroby zapalne jelit, nowotwory jelit, choroby odbytu, odbytnicy oraz jelita grubego.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!