Spis streści:
- Przyczyny i objawy grzybicy paznokci
- Domowe sposoby na grzybicę paznokci
- Leki i zabiegi na grzybicę paznokci
Przyczyny i objawy grzybicy paznokci
Grzybica paznokci (łac. onychomycosis) to zakażenie paznokci obejmujące macierz, łożysko, płytkę paznokciową - razem lub każdą część samodzielnie. Częstotliwość występowania infekcji wzrasta z wiekiem. Szacuje się, że grzybica stanowi połowę wszystkich chorób paznokci. W większości przypadków drobnoustrojami odpowiedzialnymi za zakażenie są grzyby z rodzaju dermatofitów T. rubrum, rzadziej T. mentagrophytes.
Czasami wystarczy, że staniemy bosą stopą na wykładzinie w przymierzalni lub pod prysznicem na basenie albo skorzystamy z cudzych przyborów do pedicure'u, by stopy i paznokcie zasiedliły chorobotwórcze grzyby.
Rozwojowi grzybicy paznokci sprzyjają:
- choroby przewlekłe, np. cukrzyca, choroba Raynauda, choroby autoimmunologiczne i hormonalne,
- spadek odporności,
- ciasne i mało przewiewne obuwie - skóra w tych miejscach szybciej się maceruje i staje się bardziej podatna na atak grzybów.
Zwykle na początku grzyby osiedlają się na skórze. Między palcami, u stóp między czwartym a piątym, bo te przylegają do siebie najbardziej. Sprzyjające warunki sprawiają jednak, że choroba szybko rozprzestrzenia się dalej. W początkowym stadium grzybicy skóry i paznokci skóra robi się:
- biaława,
- złuszcza się,
- pęka,
- swędzi.
W przypadku braku reakcji i rozpoczęcia leczenia, po pewnym czasie grzyby zaczynają kolonizować paznokcie. Czasami jeden, częściej jednak od razu kilka naraz. Często zauważana jest obecność paznokci zdrowych i zainfekowanych jednocześnie.
Wyróżnia się 5 postaci grzybicy paznokci, najczęściej rozpoznawana jest jednak tzw. postać dystalna i boczna. Infekcja rozpoczyna się od krańcowych lub bocznych brzegów paznokcia i stopniowo obejmuje płytkę w kierunku do środka. Płytka oddziela się od łożyska i staje się biała lub kremowa, albo żółtawa. Paznokieć robi się mętny, nierówny, kruchy. Płytka z czasem pogrubia się i rozwija się rogowacenie podpaznokciowe. Zatem objawy grzybicy paznokci to:
- jasne smugi,
- zżółknięcie, czasami zbrązowienie,
- rogowacenie,
- płytka zaczyna się rozwarstwiać i kruszyć.
Jeśli grzyby zaatakują od razu paznokcie, wtedy na ogół choroba nie przenosi się na skórę.
Domowe sposoby na grzybicę paznokci
Z domowych sposobów bardzo ważne jest przede wszystkim dezynfekowanie obuwia, zmiana skarpetek na nowe, utrzymywanie czystego i suchego środowiska stóp.
Nie wolno nosić rajstop czy skarpet z tworzywa sztucznego, butów z materiałów nieprzewiewnych.
W aptece można otrzymać środki bez recepty, które mogą pomóc uporać się z grzybicą paznokci, np. Mycosan, Nailner, Piloram.
Możemy też sięgnąć po najprostsze domowe substancje jak ocet jabłkowy, czosnek, olejek drzewa herbacianego czy zwykła soda oczyszczona, z której należy zrobić pastę z dodatkiem soku z cytryny i posmarować chorobowo zmienione miejsca. Odrobinę sody można też wsypać do butów, które mogą być siedliskiem grzybów.
Leki i zabiegi na grzybicę paznokci
Jeżeli podejrzewamy grzybicę paznokci, powinniśmy przede wszystkim udać się do lekarza, ponieważ dolegliwość jest leczona antybiotykami. W niektórych przypadkach konieczne może być nawet chirurgiczne usunięcie zajętych płytek.
W razie niepewności dermatolog może zlecić badania mykologiczne. Pobiera próbkę, czyli fragment zainfekowanego paznokcia, i wysyła do analizy laboratoryjnej. Potem, w zależności od stadium choroby, zaleca jedną z kilku kuracji.
Kuracja miejscowa
Jest to sposób stosowany w leczeniu grzybicy paznokci, gdy zmiany są niewielkie. Wskazaniem do tej metody jest grzybica, która nie zajęła macierzy. Wtedy zazwyczaj wystarczy smarować zmienione chorobowo miejsce kremem lub maścią przepisaną prze lekarza, a paznokcie pokrywać leczniczym lakierem (cyklopiroks, amorolfina).
Leczenie ciągłe lub pulsowe
Gdy zmiany są większe lub choroba nawraca, najczęściej przez 3 miesiące trzeba przyjmować leki na grzybicę paznokci. Zazwyczaj są to stosowane doustnie i miejscowo antybiotyki zawierające substancje zwalczające grzyby.
W skomplikowanych przypadkach stosuje się tzw. terapię pulsową. Polega ona na tym, że przez tydzień chory przyjmuje lek, potem następuje tydzień przerwy i ponownie przez tydzień przyjmuje lek. W tym przypadku kuracja również trwa 3 miesiące.
Antybiotyki stosowane w leczeniu ogólnym grzybicy paznokci to: terbinafina, itrakonazol i flukonazol.
Terapia laserowa
Stosunkowo nowym sposobem leczenia grzybicy paznokci jest technologia wykorzystująca tzw. zimny laser Lunula. Jego czerwone i niebieskie światło bezboleśnie przenika przez płytkę paznokcia, zabija grzyby i jednocześnie pobudza paznokieć do regeneracji. W ten sam sposób leczy się grzybicę skóry na stopach.
Kuracja obejmuje zwykle 4 zabiegi wykonywane w tygodniowych odstępach. Jeśli jest to konieczne, po miesiącu lub pół roku robi się naświetlanie przypominające. Niestety, zabiegi nie są refundowane, a pełna kuracja kosztuje ok. 1100 zł.
Treść artykułu została pierwotnie opublikowana 31.07.2019.
Źródło: R.J. Nowicki (red.), S. Majewski (red.), Dermatologia i choroby przenoszone drogą płciową, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2019.
Więcej na podobny temat:
Jak wyleczyć grzybicę stóp? Objawy i diagnostyka grzybicy stóp
Grzybica pochwy – czy trzeba ją leczyć?
Candida - przyczyny, objawy i leczenie grzybicy
Grzybica układowa - objawy, przyczyny i profilaktyka
Jak samodzielnie wyleczyć grzybicę?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
