Jak powstaje kamień nazębny?
Poza próchnicą jedno z najczęściej występujących schorzeń jamy ustnej stanowią choroby dziąseł i przyzębia (za choroby przyzębia uznajemy przewlekłe procesy patologiczne występujące w okolicach tkanek dziąsła lub obejmujące również pozostałe tkanki przyzębia). Zaniechanie ich leczenia (najczęściej długotrwałego) może doprowadzić nawet do utraty uzębienia.
Nieprawidłowe lub zbyt krótkie czyszczenie zębów sprawiają, że pozostają na nich bakterie. Tworzą one niezauważalny gołym okiem osad. Kolejne bakterie przywierają do niego z racji jego szorstkiej powierzchni. Wystarczą dwie doby, by początkowo niezauważalny osad stał się twardy i już na tym etapie niemożliwy do usunięcia domowymi metodami. Cykl ten powtarza się, powodując powstanie kamienia nazębnego.
Kamień nazębny to złóg powstający po stwardnieniu nie usuwanej z powierzchni zębów płytki nazębnej. Innymi słowy są to niedoczyszczone resztki pokarmowe. Tworzą one płytkę bakteryjną, która zostaje utwardzona pod wpływem działania znajdujących się w ślinie substancji mineralnych.
Mimo dbałości o higienę jamy ustnej, skrupulatnego szczotkowania zębów, korzystania z nici dentystycznej czy wreszcie płynu do płukania jamy ustnej osad i kamień i tak się w niej gromadzą.
Najczęstsze powody powstawania płytki i osadów nazębnych to nieumiejętne szczotkowanie zębów oraz niewłaściwe nitkowanie przestrzeni międzyzębowych.
U kogo pojawia się kamień nazębny?
Podatność na powstawanie zauważalnego, żółtego bądź brązowego kamienia nazębnego jest kwestią indywidualną. U wielu osób jego powstawanie wiąże się z wiekiem lub nieodpowiednią dietą. Zauważalny jest zarówno u palaczy, jak i miłośników kawy czy zielonej herbaty.
Dlaczego należy usuwać kamień nazębny?
Usuwanie kamienia i osadów to wprawdzie zabieg profilaktyczny, jednak dla wielu pacjentów powinien stać się zabiegiem koniecznym, ponieważ kamień wpływa negatywnie nie tylko na estetykę, ale przede wszystkim zdrowie jamy ustnej.
Zabieg usuwania kamienia pozwala zahamować rozwój próchnicy, a także pozytywnie wpływa na zmniejszenie ryzyka wystąpienia chorób dziąseł i przyzębia. Pamiętajmy, że domowe metody czyszczenia zębów nie usuną z nich kamienia.
Profesjonalne usuwanie kamienia w gabinecie stomatologicznym możemy podzielić na kilka etapów, wśród których należy wymienić:
- oczyszczenie zębów z kamienia nazębnego oraz osadów,
- polerowanie powierzchni zębów,
- zabezpieczenie zębów przed pojawieniem się ewentualnej nadwrażliwości.
Pozbycie się kamienia nazębnego to nie tylko inwestycja we własne zdrowie, ale też w swój komfort i dobre samopoczucie. Po zabiegu zęby mają przyjemną w dotyku fakturę, oddech jest odświeżony, a ryzyko powstania próchnicy mniejsza.
Zobacz też: Skąd się bierze kamień nazębny i jak go usunąć?
Etap I: skaling
Pierwszym etapem zabiegu jest skaling polegający na usunięciu twardych złogów nazębnych (kamienia).
Obecność kamienia nazębnego można zaobserwować zarówno nad dziąsłem, jak i pod nim. W zależności od miejsca osadzania się możemy wyróżnić dwa rodzaje kamienia nazębnego:
- Naddziąsłowy powstaje powyżej linii dziąsła, w okolicy przydziąsłowej i przyszyjkowej. Poprzez uciskanie dziąsła brzeżnego wywołuje on miejscowy przewlekły stan zapalny.
- Poddziąsłowy powstaje poniżej linii dziąsła. Osadza się na korzeniu zęba, niszcząc w ten sposób aparat utrzymujący ząb w zębodole. Powoduje zwiększenie ruchomości zęba, mając bezpośredni wpływ na niszczenie, a ostatecznie nawet zanik kości. Prowadzi to do utraty zębów.
Kamień usuwany jest za pomocą specjalnej końcówki urządzenia (scalera) pracującego przy pomocy ultradźwięków. To właśnie one ułatwiają pozbycie się przyklejonego do zębów kamienia. Schładzana wodą destylowaną końcówka przykładana jest do powierzchni zęba. Ultradźwięki powodują rozkruszanie kamienia, woda zaś wypłukuje usuwane złogi.
Nierzadko stan zapalny dziąseł pacjenta bywa na tyle duży, że należy odroczyć kolejne etapy zabiegu i poczekać z ich wykonaniem do następnej wizyty. Kontynuowanie zabiegu mogłoby się bowiem wiązać z poczuciem dyskomfortu – bolesną nadwrażliwością dziąseł, a nawet ewentualnymi powikłaniami. Lekarz z pewnością podejmie odpowiednią decyzję. Jeżeli wskaże czekanie, warto stosować w tym czasie płyn o działaniu antyseptycznym, który ułatwi prawidłowe gojenie się dziąseł. W przypadku braku przeciwwskazań można przystąpić do kolejnego etapu zabiegu.
Etap II: piaskowanie
Jeżeli zabieg usunięcia kamienia nazębnego przebiegł pomyślnie, można przystąpić do następnego etapu, czyli piaskowania. Piaskowanie pozwala pozbyć się z zębów osadów i nalotów.
Piaskarka, wykorzystując specjalny, miałki piasek oraz wodę, pozwala na precyzyjne doczyszczenie powierzchni zębów. Przebarwienia i osady zostają wyeliminowane dzięki właściwościom piasku – dociera on do wszelkich zakamarków przestrzeni między zębami.
Piaskowanie skutecznie zabezpiecza przed rozwojem próchnicy. Polecane jest większości pacjentów – nawet tym, którzy poddawani są leczeniu ortodontycznemu.
Etap III: polerowanie
Polerowanie, trzeci etap profesjonalnego oczyszczania zębów, wykonuje się w celu zabezpieczenia oczyszczonej z osadów powierzchni zębów przed ponownym przyklejaniem się nalotów. Dzięki specjalnej paście do polerowania oraz szczoteczce bądź gumce powierzchnia zębów staje się gładka i przygotowana do ewentualnych zabiegów wybielania.
Zobacz też: Na czym polega skaling naddziąsłowy i poddziąsłowy?
Lakierowanie i fluoryzacja
Gdy nasze zęby zostały oczyszczone z kamienia i osadów, a ich gładka powierzchnia sprzyja dalszym zabiegom, nadchodzi pora na ostatni etap. Na finiszu istotną rolę odgrywa zabezpieczenie zębów przed pozabiegową nadwrażliwością, jak również wzmocnienie szkliwa przed działaniem bakterii sprzyjających powstawaniu próchnicy.
Z zabezpieczeniem powierzchni zębów świetnie radzą sobie pasty i lakiery z wysoką zawartością fluoru, wapnia i fosforu. Pozwalają one przywrócić szkliwu równowagę mineralną.
Ile kosztuje usuwanie kamienia nazębnego?
W przypadku skalingu trzeba się liczyć z kosztami wysokości 120-150 zł. Jeżeli chcemy wzbogacić zabieg skalingu o wygładzenie powierz korzenia, cena wzrasta do 170-220 zł. Piaskowanie to koszt 100-150 zł.
Inwestycja w zabieg usuwania kamienia jest z pewnością dużo bardziej opłacalna niż protezy, implanty czy wyjątkowo skomplikowane leczenie kanałowe…
Aby zapobiec gromadzeniu się płytki nazębnej, nie należy zapominać o dokładnym myciu zębów przynajmniej dwa razy dziennie oraz codziennym stosowaniu nici dentystycznych. Samo szczotkowanie nie wystarczy – warto wybrać idealną dla siebie metodę szczotkowania, a także zatroszczyć się o odpowiednie preparaty do codziennej higieny jamy ustnej.
Regularne wizyty w gabinecie dentystycznym pozwolą skontrolować stan jamy ustnej. Warto zgłosić się do gabinetu dentystycznego na konsultację, podczas której lekarz wskaże różne metody i techniki szczotkowania oraz poinstruuje w kwestii tego, jak poprawnie posługiwać się nicią dentystyczną.
Zobacz też: Jak usuwano kamień nazębny sto lat temu?
Materiał powstał we współpracy z Dr Urszulą Zalewską z Centrum Stomatologicznego Perfekt Med.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
