Spis treści:
- Migrena – co to jest?
- Objawy migreny
- Przyczyny migreny
- Leki na migrenę
- Migrena – domowe sposoby
- Zioła na migrenę
- Suplementy na migrenę
- Ile trwa migrena
- Migrena oczna i migrena szyjna
Migrena – co to jest?
Migrena jest pierwotnym bólem głowy, najczęściej jednostronnym, występującym z różną kombinacją objawów neurologicznych, żołądkowych i autonomicznych. Ból migrenowy jest jednym z trzech najczęściej występujących rodzajów bólów głowy, obok napięciowego bólu głowy i klasterowego bólu głowy.
Bóle migrenowe dotykają trzy razy częściej kobiet niż mężczyzn. Do pierwszych ataków może dojść już w dzieciństwie. Najczęściej jednak zaczynają się między 25. a 50. rokiem życia.
Migrena ma charakter przewlekły, jednak nawet 70% pacjentów doświadcza wycofania objawów. Bóle głowy mają też tendencję do ustępowania z wiekiem.
Migrena dzieli się na dwa główne rodzaje:
- migrena bez aury,
- migrena z aurą.
Na tę pierwszą cierpi ok. 80% chorych, na tę drugą 20%.
Objawy migreny
Objawy migreny mogą się różnić u poszczególnych osób.
Objawy migreny bez aury:
- trwa od 4 do 72 godzin,
- ma przynajmniej dwie z następujących cech: ból głowy jest jednostronny, pulsujący, nasila się przy aktywności fizycznej,
- towarzyszą jej nudności i/lub wymioty,
- występuje nadwrażliwość na światło i/lub dźwięk.
Objawy migreny z aurą:
- ból głowy poprzedzają dodatkowo doznania wzrokowe, np. mroczki (może wystąpić nawet czasowe zaniewidzenie),
- zaburzenia mowy,
- zaburzenia czucia w obrębie twarzy,
- aura migrenowa trwa od 15 do 60 minut. Dopiero po niej pojawia się ból migrenowy. Bywa jednak, że atak migrenowy nie następuje i kończy się tylko na aurze.
Przyczyny migreny
W znacznej mierze na występowanie bólu migrenowego wpływ mają czynniki genetyczne. Jeśli jedno z rodziców cierpiało na migreny, prawdopodobieństwo, że i nam się przytrafi wynosi 45%. Jeśli z migrenami borykali się oboje rodzice, nasze ryzyko zachorowania wynosi już 75%.
Genetyka to jednak nie wszystko. Niektórzy zwracają uwagę, że migreny mogą mieć podłoże naczyniowe i mogą być związane z gwałtownym kurczeniem się i rozkurczaniem naczyń w mózgu. To bardzo prawdopodobny powód bólów migrenowych, które pojawiają się dopiero w dojrzałym wieku. Inni wskazują na rolę uwalniania się z zakończeń nerwowych białek - neuropeptydów, które następnie drażnią opony mózgowe.
Niezależnie od czynnika pierwotnego, bóle migrenowe mogą pojawiać się pod wpływem:
- stresu,
- wysiłku fizycznego,
- alkoholu,
- wysokiej i niskiej temperatury,
- zmian klimatu,
- silnego światła,
- hałasu,
- głodu,
- intensywnych zapachów,
- pokarmów takich, jak: czekolada, sery pleśniowe, owoce cytrusowe.
Według niektórych źródeł do wywoływania bólów migrenowych przyczyniają się środki hormonalne, np. tabletki antykoncepcyjne.
Leki na migrenę
Leki na migrenę stosuje się zarówno w razie wystąpienia ataku migreny, jak i profilaktycznie, przyjmując tabletkę codziennie, aby zapobiegać bólowi głowy.
W niektórych przypadkach migreny do łagodzenia objawów bólu wystarczają dostępne bez recepty niesteroidowe leki przeciwzapalne (jak ibuprofen, naproksen, kwas acetylosalicylowy). W silniejszych bólach lekarz musi przepisać przeciwmigrenowe leki na receptę, np. tryptany (jak sumatryptan, eletryptan). Na wymioty przy migrenie stosuje się środki przeciwwymiotne takie jak metoklopramid czy chlorpromazyna.
Profilaktycznie leki podaje się wtedy, gdy migrena występuje często lub wyjątkowo długo, a także gdy znacznie obniża jakość życia lub powoduje niepełnosprawność. Lekarz może przepisać różne farmaceutyki w zależności od przypadku, to m.in. beta-blokery, leki przeciwdepresyjne lub blokery kanału wapniowego.
Niestety, nie zawsze leki, które działają u jednego pacjenta, są równie skuteczne u innego. Dlatego zazwyczaj dobiera się je długo na zasadzie prób i błędów.
Aby zdiagnozować migrenę, trzeba skonsultować się z lekarzem neurologiem. Zazwyczaj prosi on o prowadzenie dziennika, w którym pacjent zapisuje wszystkie okoliczności związane z atakiem. Poza tym, bada pacjenta i najczęściej zleca tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny.
Czy migrenę trzeba leczyć?
Migrenę należy leczyć nie tylko ze względu na obniżenie jakości życia z powodu ataków bólu głowy. Zdaniem niektórych specjalistów ataki migrenowe (głównie z aurą) zwiększają ryzyko wystąpienia udaru. Przewlekłe migreny mogą rzutować również na stan psychiczny i przyczyniać się do rozwoju depresji.
Migrena - domowe sposoby
Domowe metody w dużej mierze są bardzo skuteczne w łagodzeniu ataków migreny lub zapobieganiu jej objawom. Aby złagodzić atak migreny:
- odłóż planowane zajęcia na później,
- połóż się w ciemnym, cichym i wychłodzonym pokoju,
- wypij herbatę z imbirem,
- uciskaj palcami tętnice skroniowe lub załóż na głowę ciaśniejszą opaskę,
- przyłóż do skroni kilka kostek lodu zawiniętych w ściereczkę,
- zrób inhalację z dodatkiem olejku lawendowego,
- spróbuj oddychania do papierowej torebki,
- unikaj wyzwalaczy takich jak: intensywne lub migoczące światło, mocne zapachy, dym papierosowy, stres, zbyt mała ilość snu,
- unikaj produktów spożywczych wyzwalających migreny, takich jak: czekolada, czerwone wino, kofeina, sery, wędzone mięso czy sztuczne słodziki.
Do leczenia migren wykorzystuje się także inne metody, np.:
- jogę
- akupunkturę,
- akupresurę,
- biofeedback - opaski na głowę, które wysyłają impulsy elektryczne do mózgu i ograniczają ból,
- trening relaksacyjny,
- regularne ćwiczenia,
- terapię poznawczo-behawioralną.
Więcej domowych sposobów na ból głowy.
Zioła na migrenę
Zioła, które są pomocne w leczeniu migreny, to przede wszystkim:
- lepiężnik różowy,
- złocień maruna,
- miłorząb,
- kora wierzby,
- zioła o działaniu uspokajającym: melisa, rumianek.
Suplementy na migrenę
Wiele osób interesuje się możliwościami łagodzenia ataków migreny za pomocą suplementów diety. Do polecanych składników w przypadku bólów migrenowych należą zwłaszcza magnez, ryboflawina (witamina B2) oraz koenzym Q10.
Rola magnezu w powstawaniu migreny jest dobrze znana. Niedobory tego pierwiastka sprzyjają migrenie, ponieważ powodują rozszerzającą się depresję korową w korze mózgowej (jest to fala zmniejszonej aktywności bioelektrycznej), zmieniają uwalnianie neuroprzekaźników oraz pobudzają nadmierne zlepianie się płytek krwi. Jedno z badań wykazało, że regularne przyjmowanie magnezu o ponad 40% zmniejszało częstotliwość ataków migrenowych. Warto więc zbadać swój poziom tego składnika i rozważyć suplementację.
Ile trwa migrena
Średni czas trwania migreny wynosi około jednego dnia. Uznaje się, że migrena na ogół samoistnie ustępuje w czasie od 4 do 72 godzin. Dwudniowa migrena czy nawet trzydniowa migrena jest bardzo uciążliwa, może uniemożliwiać normalne funkcjonowanie i wypełnianie obowiązków w pracy, szkole czy domu. Ataki migreny mogą zdarzać się epizodycznie lub kilka razy w miesiącu, a nawet częściej.
Co to jest migrena oczna i migrena szyjna?
Oprócz typowej migreny istnieje również termin migreny ocznej lub migreny szyjnej.
Migrena oczna jest przejściowym zaburzeniem wzroku często (nie zawsze) poprzedzającym migrenowy ból głowy. Pojęcie jest stosowane najczęściej dla aury migrenowej lub migreny siatkówkowej - ta ostatnia może mieć groźniejsze powikłania.
Częściej dochodzi do tzw. migreny szyjnej. Ból ma wówczas związek z uciskiem kręgów szyjnych na nerwy, np. na skutek zwyrodnień kręgosłupa. Może wystąpić też, gdy śpimy w niewygodnej pozycji. Jest bardzo charakterystyczny i towarzyszy mu objaw tzw. zdejmowanego kasku, ponieważ pulsuje od potylicy do przodu głowy.
Przy migrenie szyjnej mogą pojawić się dodatkowe objawy:
- zawroty głowy,
- szum w uszach,
- ciemnienie przed oczami,
- zaburzenia widzenia,
- drętwienie rąk,
- poty,
- nudności,
- kołatania serca.
Najlepszym sposobem, by zwalczyć tę migrenę, będzie leczenie zwyrodnienia kręgosłupa. Przede wszystkim konieczna jest wizyta u neurologa i rehabilitacja, a także poprawa codziennych nawyków.
W leczeniu migreny szyjnej pomocne są:
- ćwiczenia rozluźniające i wzmacniające mięśnie szyi dobrane przez rehabilitanta,
- masaże,
- dostosowanie miejsca pracy do naszych potrzeb,
- podparcie szyi podczas spania.
W niektórych, cięższych przypadkach konieczne może być zastosowanie kołnierza ortopedycznego i wyciągów na sali rehabilitacyjnej.
Treść artykułu została pierwotnie opublikowana 17.07.2017.
Źródła: L.A. Yablon i inni, Magnesium in headache, pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29920023,
M.A. Pescador Ruschel i inni, Migraine Headache, www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK560787.
Czytaj także:
Domowe sposoby na ból głowy (napięciowy, migrenowy, klasterowy)
Jak objawiają się stresowe bóle głowy?
Częste bóle głowy – co oznacza, gdy regularnie boli głowa? Jakie badania zrobić
Ból głowy z przodu – co oznacza, kiedy pójść do lekarza?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
