Biały nalot na migdałkach – nie zawsze winne są bakterie. Oto możliwe przyczyny i sposoby leczenia

nalot na migdałkach fot. Adobe Stock, goodluz
Biały nalot na migdałkach to niepokojący objaw, gdyż często świadczy o anginie paciorkowcowej i wymaga leczenia antybiotykami. Wbrew powszechnej opinii przyczyną nalotu na migdałkach mogą być również infekcje wirusowe, których nie należy leczyć antybiotykami, a ich zastosowanie może wręcz szkodzić. Dowiedz się, co oznaczają białe naloty na migdałkach i jakie sposoby leczenia są polecane.
/ 23.09.2024 16:29
nalot na migdałkach fot. Adobe Stock, goodluz

Spis treści:

  1. Przyczyny i leczenie białego nalotu na migdałkach
  2. Białe naloty na migdałkach - diagnostyka​
  3. Domowe sposoby na biały nalot na migdałkach

Przyczyny białego nalotu na migdałkach i sposoby leczenia

Istnieje co najmniej kilka możliwych przyczyn wystąpienia białego nalotu na migdałkach. Oto najczęstsze z nich a także sposoby leczenia.

Najczęstsza przyczyna białego nalotu na migdałkach - angina

Angina jest główną przyczyną pojawienia się białego nalotu na migdałkach. Choroba wywołuje zapalenie migdałków objawiające się ich powiększeniem, zaczerwienieniem oraz bolesnością. Gromadząca się na zainfekowanym narządzie ropa odkłada się w postaci białawego nalotu na migdałkach.

Choremu towarzyszyć będą również dodatkowe objawy takie jak utrudnienie połykania, ból głowy, gorączka oraz powiększenie węzłów chłonnych. Angina najczęściej powodowana jest przez paciorkowca beta hemolizującego grupy A, jednak jej przyczyną może być również infekcja inną bakterią lub wirusem.

Leczenie

Leczenie anginy ropnej polega na przyjmowaniu antybiotyków. Białe naloty zaczną znikać. Zazwyczaj lekarz przepisuje penicyliny, które należy przyjmować przez 10 dni. Z pomocą przychodzą też leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe (np. paracetamol), które łagodzą objawy. Miejscowo na złagodzenie bólu gardła warto zastosować preparaty z lidokainą, benzydaminą lub salicylanem choliny. 

Biały nalot na migdałkach w mononukleozie

Białe naloty na migdałkach wbrew powszechnej opinii mogą występować w przebiegu chorób wirusowych. Mononukleoza zakaźna jest chorobą wirusową o długim okresie wylęgania powodowaną przez wirus Epsteina-Barr.

Oprócz objawów ogólnych: przewlekłego zmęczenia, zajęcia górnych dróg oddechowych oraz powiększenia narządów wewnętrznych, dochodzi do zajęcia migdałków podniebiennych i pojawienia się na nich białych nalotów.

Leczenie

Na nic się zdadzą w tym przypadku antybiotyki, a mogą one nawet osłabić organizm i wydłużyć walkę z chorobą. Leczenie mononukleozy jest wyłącznie objawowe (leki przeciwgorączkowe, przeciwbólowe). Gdy choroba ma ciężki przebieg, konieczna jest hospitalizacja. Nie ma lekarstwa na przyczynę choroby. Infekcja ustępuje samoistnie, chociaż niektóre objawy, takie jak osłabienie, mogą się utrzymywać nawet tygodniami. Co istotne, przyjmowanie antybiotyku przy mononukleozie, np. wynikające z błędnej diagnozy, często powoduje wystąpienie wysypki na ciele. 

Obecność krypt a biały nalot na migdałkach

Uwidocznieniu nalotu sprzyja występowanie krypt migdałkowych. Są to zachyłki na powierzchni tkanki, które oddzielają jej segmenty. Jednak w przypadku wystąpienia zakażenia ich obecność może pogarszać objawy. Powodują one również rozwój kamieni migdałkowych, które również mogą wyglądać jak białe naloty.

Biały nalot a kamienie migdałkowe

Kamienie migdałkowe, które powodują biały nalot na migdałkach, są cząsteczkami pożywienia, komórek odpornościowych, bakterii i wszelkiego typu wydzielin jamy ustnej gromadzące się na migdałkach w jego głębokich kryptach. Nie są groźne, ale mogą powodować brzydki zapach z ust. Resztki nie mając możliwości wydostania się z zagłębień stają się twarde i rosną do momentu, aż będą mogły samoistnie opuścić kryptę przy codziennych czynnościach lub zostać zauważone i usunięte przez lekarza. W czasie swojego rozwoju mogą spowodować zapalenie tkanki migdałka. 

Leczenie

Nie ma metod leczenia ukierunkowanych na kamienie migdałkowe, a najlepszą bronią jest zapobieganie ich powstawaniu. Krypty na migdałkach można zmniejszyć poprzez zabieg zwany kryptolizą. Polega on na laserowym wygładzaniu otworów w migdałkach. 

W ramach zapobiegania kamieniom migdałkowym należy płukać regularnie gardło (np. naparami z szałwii, rumianku, lub specjalnymi płynami bakteriobójczymi), szczotkować zęby co najmniej dwa razy dziennie i czyścić język. Kamienie migdałkowe można samodzielnie usuwać przy pomocy szpatułki, jednak bardzo ostrożnie, aby nie uszkodzić migdałka. 

Stan przedrakowy a biały nalot na migdałkach

Inną przyczyną wystąpienia białego nalotu na migdałkach jest leukoplakia. Jest stanem przednowotworowym mogącym występować w okolicy migdałka i dawać wygląd białego nalotu.

Jest to objaw związany z przewlekłym drażnieniem śluzówki, na przykład przez dym tytoniowy. Podobne wrażenie sprawiać może stan po chemicznym urazie jamy ustnej, na przykład po wypiciu żrącej substancji. Wówczas również tkanka migdałków ulega naruszeniu i martwicy, przyjmując wygląd białego nalotu.

Leczenie

W przypadku rozpoznania leukoplakii należy zgłosić się do lekarza oraz wyeliminować drażniące czynniki (w tym dym papierosowy). Konieczne może być chirurgiczne usunięcie zmiany, ale specjalista może też zaproponować leczenie farmakologiczne, krioterapię, laseroterapię albo wyłącznie obserwowanie dolegliwości i kontrole lekarskie. 

Białe naloty na migdałkach - diagnostyka

Objaw w postaci białego nalotu na migdałkach powinien być skonsultowany z lekarzem. Dopiero na podstawie badania będzie on mógł stwierdzić, co jest przyczyną i jak leczyć dolegliwość.

Lekarze stosują specjalne kryteria, które pozwalają oszacować prawdopodobieństwo anginy bakteryjnej. Pewność co do diagnozy można mieć jednak dopiero po wykonaniu dokładniejszego badania, np. szybkiego testu na obecność antygenu PBHA (test na paciorkowca na podstawie wymazu z migdałków) albo badania bakteriologicznego

Diagnozowanie mononukleozy z kolei polega na wykluczeniu anginy paciorkowcowej. Dodatkowo stosuje się oznaczenie przeciwciał przeciw wirusowi EBV we krwi, jednak na wynik czeka się zwykle kilka dni. Pomocne jest wykonanie tzw. testu na mononukleozę (z krwi), ale wykonanie badania ma sens dopiero po około tygodniu od początku pojawienia się objawów.

Domowe sposoby na biały nalot na migdałkach

Najlepszym domowym sposobem usunięcia białych nalotów na migdałkach jest płukanie gardła. Należy do tego wykorzystać wodę z solą na gardło lub napary ziołowe. W przypadku anginy paciorkowcowej domowe sposoby są wyłącznie metodą uzupełniającą antybiotykoterapię i nie mogą być stosowane samodzielnie.  

Sposób I na biały nalot na migdałkach:

  1. Dodaj 2 łyżeczki soli kuchennej do 1 szklanki ciepłej, przegotowanej wody i wymieszaj aż do całkowitego rozpuszczenia.
  2. Poczekaj aż mieszanka nieco przestygnie. 
  3. Płucz gardło letnią wodą z solą. Nie połykaj.
  4. Powtarzaj zabieg 3 razy dziennie. 

Woda z solą działa ściągająco, przeciwbakteryjnie i przeciwwirusowo. Łagodzi ból gardła i nawilża śluzówkę. Płukanie gardła także wypłukuje zarazki z migdałków.

Sposób II na biały nalot na migdałkach:

  1. 1 łyżkę suszonych ziół (szałwia, nagietek, rumianek) zalej 250 ml wrzącej wody.
  2. Zaparzaj pod przykryciem przez 15 minut.
  3. Przecedź napar, ostudź i płucz nim gardło co 2-3 godziny, stosując jednorazowo pół szklanki naparu. 

Nalot z migdałków można też usunąć mechanicznie jałowym gazikiem albo specjalną szpatułką. Należy być przy tym bardzo ostrożnym, aby nie podrażnić delikatnych migdałków. W ciężkich przypadkach może być potrzebna pomoc lekarza. 

Wykorzystano fragmenty artykułu lek. Ewy Prokop, którego treść została pierwotnie opublikowana 03.07.2011.

Czytaj także:
Domowy sposób na ból gardła – przepis babci na leczniczą miksturę
Co oznacza ropa w gardle? Nie zwlekaj z wizytą u lekarza
Powiększony migdał: o czym świadczy powiększenie jednego migdałka?

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA