Spis treści:
- Polipy jelita grubego – objawy
- Rodzaje polipów jelita grubego
- Przyczyny polipów jelita grubego
- Polipy jelita grubego – rozpoznanie
- Leczenie polipów jelita grubego
Polipy jelita grubego – objawy
Wiele polipów jelita grubego przebiega bezobjawowo. Do ich wykrycia dochodzi przypadkowo podczas kolonoskopii przeprowadzanej z innych wskazań. Szczególnie dotyczy to małych zmian, o średnicy poniżej 1 cm. Obecność polipów wiąże się czasami z występowaniem objawów. Należą do nich:
- zaparcia lub biegunki,
- krwawienia podczas oddawania stolca,
- krwawienie z odbytu,
- parcie na stolec,
- bóle w dole brzucha (przypominające bóle menstruacyjne),
- wzdęcia,
- śluz w kale,
- nudności,
- anemia,
- uczucie niepełnego wypróżnienia.
Niektóre z wymienionych symptomów występują również w raku jelita grubego, dlatego ważne jest, aby w razie ich zauważenia zgłosić się do lekarza.
Polipy jelita grubego - rodzaje
Wyróżnia się kilka rodzajów polipów jelita grubego. Ze względu na kształt dzieli się je na: siedzące (szeroka podstawa) i uszypułowane (o kształcie grzyba). Polipy mogą też być nowotworowe lub nienowotworowe.
Popularna klasyfikacja polipów jelita grubego ze względu na szczegółowe cechy, w tym dotyczące budowy mikroskopowej, obejmuje polipy:
- Hiperplastyczne - często występują w wyniku niedokrwienia lub zapalenia w nabłonku jelitowym. Ten rodzaj polipów zwykle nie przekształca się w nowotwory, jednak duże i mnogie zmiany powinny być od razu usuwane.
- Rzekome - powstają z powodu zniszczenia błony śluzowej.
- Hamartomatyczne - mają podłoże genetyczne.
- Gruczolakowe - to najbardziej niebezpieczny rodzaj polipów jelita grubego i jednocześnie występujący najczęściej u dorosłych. Jak pokazują badania, w ciągu 1-12 lat od powstania mogą doprowadzić do raka jelita grubego. Aż 90% polipów gruczolakowych jest zagrożonych przekształceniem w zmianę złośliwą. Ryzyko zmiany w raka polipa gruczolakowego o średnicy większej niż 2 cm wynosi 10-50%.
Specyficznym rodzajem hamartomatycznych polipów jelita grubego są tzw. polipy młodzieńcze. Są częstą przyczyną krwawień z dolnego odcinka przewodu pokarmowego u dzieci i młodzieży. Należą one do grupy polipów nienowotworowych. Jednak osoby, u których je rozpoznano, powinny mieć wykonywane kontrolne badania endoskopowe.
Przyczyny polipów jelita grubego
Jak do tej pory nie określono jednoznacznej przyczyny polipów jelita grubego. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że odpowiadają za nie m.in. stany zapalne jelit. Dodatkowo zachorowalność na ten rodzaj polipów może być dziedziczona.
Wyszczególnić można również pewne czynniki, które zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia polipów w jelicie grubym. To:
- nadwaga,
- wiek powyżej 50 lat,
- uzależnienie od papierosów,
- nadużywanie alkoholu,
- siedzący tryb życia.
Rozpoznanie polipów jelita grubego
Rozpoznanie polipów jelita grubego dokonuje się zwykle na podstawie kolonoskopii. Kolonoskopia to badanie, którego obawia się wielu pacjentów. Odbywa się przy znieczuleniu miejscowym lub ogólnym. Choremu wprowadzana się do odbytu elastyczny wziernik (endoskop) zakończony kamerą, która pozwala na dokładne obejrzenie dolnego odcinka przewodu pokarmowego.
Kolonoskopia jest podstawowym badaniem przesiewowym w kierunku raka jelita grubego i zmian przedrakowych takich jak polipy gruczolakowe i powinna być wykonywana u każdego po 50. roku życia, a u osób z rodzinnym występowaniem raka jelita - o 10 lat wcześniej niż wystąpił przypadek raka u krewnego.
Polipy jelita grubego - leczenie
Po rozpoznaniu polipów w jelicie grubym zwykle lekarz podejmuje decyzję o ich wycięciu. To najbezpieczniejsza forma leczenia. Mniejsze zmiany można usunąć podczas endoskopii (zabieg nazwany jest polipektomią), większe wymagają operacji chirurgicznej.
Usunięte polipy poddaje się badaniom histopatologicznym, które mają na celu sprawdzenie, czy zmiana nie ma cech złośliwości. Na wyniki zwykle należy poczekać ok. 2-3 tygodni. Po wycięciu polipów nie należy zapominać o badaniach profilaktycznych. Chory powinien kontrolować stan jelita grubego co 2-3 lata.
Po wycięciu polipów konieczne jest przestrzeganie prawidłowej diety. Powinny się w niej znaleźć przede wszystkim owoce, warzywa, chude mięso i chudy nabiał. Należy unikać tłustych i ciężkostrawnych posiłków, które zbyt długo zalegają w układzie trawiennym. Konieczne jest również ograniczenie spożywania alkoholu, a osoby uzależnione od nikotyny powinny rozważyć rzucenie palenia.
Treść artykułu pierwotnie została opublikowana 11.02.2020.
Więcej na temat chorób jelit:
Jelita a depresja – powody obniżonego nastroju
Nieswoiste zapalenie jelit - rozpoznanie i leczenie
Jak rozpoznaje się zespół jelita drażliwego?
Jak odróżnić wrzodziejące zapalenie jelita grubego od choroby Crohna?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
