Spis treści:
- Czym są potówki i jak wyglądają?
- Potówki na nogach - przyczyny
- Jak pozbyć się potówek na nogach?
- Zapobieganie potówkom na nogach
Czym są potówki i jak wyglądają?
Potówki (łac. miliaria) to rodzaj wysypki w postaci przezroczystych lub czerwonych grudek, powstającej pod wpływem ciepła i dużej wilgotności. Często pojawiają się u noworodków. Wysyp potówek może pojawić się też u dorosłych.
Potówki mogą mieć różne postacie:
- Potówki zwykłe – najłagodniejsza forma wysypki, cechuje się występowaniem przezroczystych, wypełnionych płynem pęcherzyków i grudek, które mogą pękać. Zmiany nie swędzą i nie powodują innych objawów.
- Potówki czerwone – to wysypka w kolorze czerwonym, co świadczy o towarzyszącym stanie zapalnym. Przy tej wysypce odczuwane jest pieczenie lub swędzenie skóry. Z czasem ten rodzaj potówek może zmienić się w potówki głębokie.
- Potówki głębokie – występują rzadziej niż wymienione wyżej, przypominają swoim wyglądem gęsią skórkę. Ten rodzaj potówek rozwija się w skórze właściwej (głębszej warstwie skóry).
fot. Potówki na nogach/Adobe Stock, Amphawan
Potówki na nogach – przyczyny
Potówki na nogach powstają w wyniku zablokowania kanałów potowych, co sprawia, że pot nie może wydostać się na powierzchnię skóry i odparować, tylko jest zablokowany pod skórą. W rezultacie tworzą się małe krostki, przypominające kaszkę. Potówki na nogach mogą pojawić się pod wpływem:
- niedojrzałości przewodów potowych (u noworodków),
- upałów,
- przegrzania,
- noszenia zbyt ciasnej lub ciepłej odzieży,
- używania kosmetyków blokujących pory,
- gorączki i dłuższego przebywania w łóżku,
- zaburzeń hormonalnych (np. nadczynności tarczycy, cukrzycy),
- otyłości lub nadwagi,
- chorób nowotworowych.
Potówki mogą pojawić się u każdego, jednak szczególnie narażone są noworodki, osoby uprawiające sporty (kiedy intensywnie się pocą), a także mieszkańcy klimatu tropikalnego.
Jak pozbyć się potówek na nogach?
W celu usunięcia potówek na nogach, przede wszystkim powinniśmy zapobiegać przegrzaniu ciała i nadmiernemu poceniu się. Warto przebywać w pomieszczeniach klimatyzowanych, nosić przewiewną odzież i zadbać o prawidłową masę ciała, ponieważ nadwaga sprzyja powstawaniu potówek.
W leczeniu potówek na nogach można zastosować zasypki zawierające od 5 do 10% kwasu borowego oraz papki z mentolem. Można też użyć maści na potówki z kwasem borowym lub mentolem. Pomocne jest miejscowe przecieranie wysypki naparem z rumianku lub nagietka, które mają właściwości przeciwzapalne. Polecany jest także krochmal przeznaczony do kąpieli, który można kupić w aptece.
Na ogół potówki znikają w ciągu kilku dni. Mogą jednak dokuczać nam dłużej a czasami dochodzi do ich nadkażenia bakteriami, które powinien obejrzeć lekarz. W takich przypadkach konieczne jest leczenie antybiotykiem stosowanym miejscowo.
Jak zapobiegać potówkom na nogach?
Potówkom w dużej mierze da się zapobiec. Profilaktyka koncentruje się na unikaniu przegrzewania oraz blokowania przewodów potowych. Dlatego:
- Nie zakładaj zbyt ciepłych ubrań (np. grubych, długich spodni, gdy wystarczą krótkie).
- Noś miękką, bawełnianą odzież zamiast ubrań ze sztucznych, „nieoddychających” tkanin.
- Unikaj ciasnych ubrań.
- Śpij w chłodnym pomieszczeniu lub zmień pościel na letnią, jeśli w nocy jest gorąco.
- Nie używaj tłustych i gęstych kremów lub balsamów do nóg, ponieważ mogą zatykać pory.
- Używaj kosmetyków lekkich, nawilżających bez dodatku perfum i barwników. Mydło, którego używasz, nie powinno wysuszać skóry.
Jeśli skóra z potówkami boli, jest silnie zaczerwieniona i cieplejsza, zmiany wypełnione są ropą lub gdy występują objawy ogólne, takie jak gorączka, trzeba zgłosić się do lekarza. Takie symptomy świadczą bowiem o powikłaniach potówek.
Źródła:
R. Nowicki (red.), S. Majewski (red.), Dermatologia i choroby przenoszone drogą płciową, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2019,
Heat rash, Mayo Clinic.
Czytaj także:
Wysypka jak kaszka – skąd się bierze?
Domowe sposoby na wysypkę. Jak leczyć uczulenie skórne i inne zmiany?
Brązowe plamki na nogach. Skąd się biorą i jak się ich pozbyć?
Białe plamki po opalaniu – co je powoduje i jak je usunąć?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
