Przetoka odbytu jest chorobą zapalną. W jej wyniku powstaje połączenie między światłem odbytu a powierzchnią skóry. Otwory w skórze i odbytnicy połączone są kanałem przetoki, który może przebiegać przez zwieracze odbytu lub je omijać.
Przetoka odbytu:
Przyczyny przetoki odbytu
Przetoka odbytu często powstaje w wyniku zapalenia gruczołów położonych w ścianie odbytnicy. Zakażenie obejmuje okoliczne tkanki, ze skórą włącznie. Bardzo często powstaje wtedy ropień. Pęka on samoistnie lub zostaje nacięty przez chirurga i oczyszczony. Szacuje się, że nawet u 30% osób, u których prawidłowo leczono ropień, dochodzi do przetoki odbytu.
Po samoistnym pęknięciu ropnia w skórze może zostać otwór, z którego, ropa z krwią lub treść kałowa z ropą. Otwór ten może być położony blisko odbytu lub nieco dalej – na mosznie lub wargach sromowych i połączony jest kanałem przetoki ze światłem odbytnicy.
Wśród przyczyn przetoki odbytu wymienia się:
- ropień odbytu,
- gruźlicę,
- chorobę Leśniowskiego-Crohna,
- nowotwory jelita grubego,
- zapalenie uchyłków jelita grubego,
- urazy okolic odbytu,
- radioterapia okolic krocza,
- ciało obce,
- powikłania po operacjach ginekologicznych i proktologicznych.
Rodzaje przetoki odbytu
Ze względu na położenie wewnątrz ciała i na to, przez jakie tkanki przechodzi, przetokę odbytu dzieli się na:
- międzyzwieraczową – ok. 70% przypadków,
- przezzwieraczową – kanał przetoki przechodzi przez zwieracz wewnętrzny i zewnętrzny odbytu,
- nadzwieraczową – kanał przetoki przechodzi przez zwieracz wewnętrzny, ale przebiega nad zwieraczem zewnętrznym odbytu,
- pozazwieraczową – kanał przetoki położony jest obok obu zwieraczy odbytu.
Objawy przetoki odbytu
Najczęściej pierwszym objawem tej dolegliwości jest ropień. Może on wywoływać gorączkę, dreszcze i miejscowy ostry ból. Miejsce powstania przetoki często jest bolesne, czasami daje uczucie pieczenia. Z przetoki może sączyć się ropa, krew, treść kałowa. Pacjenci z przetoką mogą też skarżyć się na gorsze trzymanie gazów i stolca.
Diagnozowanie przetoki odbytu
Pierwszy etap polega na szczegółowym wywiadzie. Jeśli podczas rozmowy pacjent zgłosi, że miał ropień odbytu, będzie to sygnał dla lekarza, że mogło dojść do powstania przetoki. Oględziny okolic odbytu pozwalają stwierdzić, czy w skórze znajduje się otwór, a pod nim wyczuwalne zgrubienie. Ważnym elementem diagnozowania przetoki odbytu jest badanie per rectum, w czasie którego lekarz może palpacyjne odnaleźć kanał przetoki.
Przetokę odbytu potwierdza badanie anoskopowe, USG oraz rezonans magnetyczny.
Leczenie przetoki odbytu
Dolegliwość leczy się chirurgicznie w znieczuleniu od pasa w dół. To, co w czasie zabiegu zrobi lekarz, zależy od głębokości i długości kanału przetoki. Może to być całkowite jej wycięcie lub nacięcie z pozostawieniem do wygojenia się. Jeśli przetoka objęła mięśnie odpowiadające za oddawanie stolca, dokonuje się nacięcia i założenia w jej wnętrzu gumowej taśmy. Taśma pozostaje w ciele aż do całkowitego wygojenia się przetoki, czyli nawet na kilka tygodni.
Najnowszą metodą leczenia przetoki odbytu jest wstrzykiwanie do jej wnętrza specjalnych preparatów, które mają całą przetokę zalepić.
Sukces leczenia zależy w dużej mierze od pacjenta – operowane okolice należy utrzymywać w czystości. Niestety dolegliwość może nawracać.
Więcej o chorobach jelit:
Zespół jelita drażliwego
Polipy jelita grubego
Rak jelita grubego
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
