Spis treści:
- Czym jest rak krtani (typy nowotworu)
- Objawy raka krtani
- Przyczyny raka krtani
- Metody leczenia raka krtani
- Rokowania
Czym jest rak krtani (typy nowotworu)
Rak krtani to nowotwór złośliwy, na który chorują głównie mężczyźni. Zaliczany jest do tzw. grupy nowotworów głowy i szyi, które cechują się podobnym przebiegiem i mechanizmem rozwoju, jednocześnie jest najczęściej występującym nowotworem w obrębie głowy i szyi. Szacuje się, że rak krtani występuje u mężczyzn aż 10 razy częściej niż u kobiet. Dane te mają związek z częstotliwością palenia, jednak już wkrótce mogą się zmienić. Kobiety coraz częściej sięgają po papierosy. A to palenie tytoniu jest główną przyczyną rozwoju nowotworu złośliwego krtani.
Rak krtani zazwyczaj pojawia się miedzy 40. a 70. rokiem życia, jednak szczyt zachorowań przypada na szóstą dekadę życia. Każdego roku w Polsce diagnozowanych jest ok. 2400 przypadków.
Podział raka krtani ze względu na występowanie:
- Rak głośni - najpopularniejszy rodzaj raka krtani, który stanowi nieco ponad 50% wszystkich przypadków. Rozwija się bardzo wolno. W końcowej fazie atakuje okoliczne węzły chłonne. Objawy związane z mową, od chrypki po utratę głosu.
- Rak krtani okolicy nagłośniowej - stanowi około 30% wszystkich zachorowań na raka krtani. Cechuje się bardzo szybkim rozwojem i szybkim występowaniem przerzutów zwykle do okolicznych węzłów chłonnych. Objawy związane z utrudnionym przełykaniem, uczucie przeszkody w gardle, podrażnienie.
- Rak krtani okolicy podgłośniowej - najrzadziej występujący rak krtani. Najtrudniejszy do zdiagnozowania, ponieważ przez długi czas przebiega bezobjawowo.
Rak krtani - objawy
Pierwsze objawy raka krtani nie są charakterystyczne i w bardzo łatwy sposób mogą zostać pomylone z infekcją. Uwagę powinna zwrócić przede wszystkim utrzymująca się 2-3 tygodnie chrypka, zwłaszcza u osoby palącej papierosy. Inne objawy raka krtani to:
- utrudnione przełykanie i uczucie ciała obcego w gardle,
- zmiana barwy głosu,
- bezgłos,
- świst krtaniowy,
- nieprzyjemny zapach z ust,
- ból gardła promieniujący aż do uszu,
- plucie krwią,
- częsty kaszel,
- odkrztuszanie zwiększonej ilości wydzieliny,
- duszności,
- powiększone węzły chłonne szyi,
- duży spadek wagi,
- ogólne zmęczenie i osłabienie,
- nienaturalna bladość skóry.
Przyczyny raka krtani
Rak krtani powstaje w wyniku niekontrolowanego przez organizm wzrostu nieprawidłowych komórek nabłonka krtani. Najczęściej występującą przyczyną raka krtani jest długotrwałe palenie papierosów. Inne przyczyny to nadużywanie alkoholu oraz zapalenie krtani. Rozwojowi raka krtani sprzyjać mogą również:
- oparzenia krtani,
- urazy krtani,
- częste przebywanie w miejscach, gdzie występuje duże stężenie chromu, niklu, azbestu i uranu,
- rozwój brodawczaków krtani,
- niedobór witaminy A.
Poza powyższymi przyczynami wyróżnić można również inne czynniki ryzyka, które zwiększają prawdopodobieństwo zachorowania na raka krtani. To:
- wiek powyżej 60 lat,
- płeć męska,
- nadużywanie głosu (w przypadku np. nauczycieli śpiewu czy śpiewaków),
- rasa czarna.
Leczenie raka krtani
Aby potwierdzić raka krtani, należy pobrać fragment guza krtani do badania mikroskopowego. Zdarza się, że dodatkowo stosuje się również tomografię komputerową szyi, USG węzłów chłonnych szyi, RTG klatki piersiowej oraz tomografię komputerową klatki piersiowej.
Co istotne, zawsze gdy pojawia się chrypka trwająca ponad 3 tygodnie, szczególnie u osoby palącej papierosy, powinno być wykonane badanie laryngologiczne.
Metoda leczenia raka krtani przede wszystkim zależy od lokalizacji guza oraz stopnia zaawansowania nowotworu. We wczesnej fazie raka krtani stosuje się zwykle radioterapię lub usunięcie zmian laserem. Ewentualnie przeprowadza się operację chirurgiczną oszczędzającą krtań. W zaawansowanym stadium raka krtani stosuje się całkowite usunięcie krtani (całkowitą laryngektomię) i radioterapię. Niekiedy możliwe jest oszczędzenie krtani, wtedy chory poddany jest radioterapii i chemioterapii.
Gdy występują przerzuty raka krtani do węzłów chłonnych metodą leczenia jest usunięcie węzłów chłonnych i radioterapia.
Laryngektomia - kiedy konieczna?
Przeważnie w zaawansowanych stadiach raka krtani konieczny jest zabieg laryngektomii. Polega on na całkowitym lub częściowym usunięciu krtani. Wiążę się to z konsekwencjami, które znacząco wpływają na komfort życia pacjenta. W przypadku laryngektomii częściowej chory zachowuje głos oraz prawidłowe oddychanie. Całkowite wycięcie krtani związane jest zaś z utratą głosu oraz usunięciem okolicznych węzłów chłonnych.
Po operacji chory uczy się mowy przełykowej, która jest niska oraz cicha. Może powodować problemy ze zrozumieniem. Może skorzystać również z elektronicznej krtani (laryngofonu), której zakup jest dofinansowywany przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Dźwięk pochodzący z elektronicznej krtani zwykle jest nienaturalny, jednak w pełni zrozumiały.
Rak krtani - rokowania
Rokowania raka krtani przede wszystkim należą od stopnia zaawansowania choroby. W przypadku raka głośni (najwolniej się rozwijający) przeżycie 5-letnie dotyczy ponad 90% pacjentów. Trzeba pamiętać, że wcześnie zdiagnozowany rak głośni oraz nagłośni (bez przerzutów) może być nawet w 100% wyleczalny.
Mniejsze szanse na powrót do zdrowia mają pacjenci z rakiem nagłośni z przerzutami do węzłów chłonnych - tylko 40% szans na przeżycie 5 lat. Gorsze rokowania mają chorzy na raka podgłośni, którego zwykle wykrywa się w bardzo zaawansowanym stadium. Należy również pamiętać, że zdiagnozowanie raka krtani często zwiększa prawdopodobieństwo zachorowania również na inny typ nowotworu (płuc lub innych nowotworów głowy i szyi).
Treść artykułu pierwotnie została opublikowana 17.01.2020
Więcej na podobny temat:
Czy grozi Ci rak krtani?
Jak objawia się rak krtani?
U kogo najczęściej występuje rak krtani?
RAK PRZEŁYKU - OBJAWY nowotworu przełyku i krtani
Rak przełyku - przyczyny, objawy, leczenie
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
