Spis treści:
- Czym jest plucie krwią?
- Przyczyny plucia krwią
- Czy plucie krwią jest groźne?
- Plucie krwią – jakie badania zrobić?
- Leczenie w przypadku plucia krwią
Czym jest plucie krwią?
Plucie krwią, inaczej krwioplucie (hemoptysis), jest to objaw polegający na odkrztuszaniu lub wypluwaniu krwi lub krwistej wydzieliny pochodzącej z dróg oddechowych. Zdarza się, że odkrztuszana krew nie pochodzi z dróg oddechowych, wtedy taki objaw nazywany jest krwiopluciem rzekomym.
Ze względu na ilość odkrztuszanej krwi wyróżnia się:
- krwioplucie niewielkie — jeśli ilość odkrztuszanej czystej krwi lub jej zawartość w odkrztuszanej plwocinie jest śladowa;
- masywne krwioplucie — oznacza odkrztuszanie ponad 600 ml krwi w ciągu 24 godzin.
Przyczyny plucia krwią
U osób dorosłych przyczynami plucia krwią są na ogół choroby płuc i oskrzeli, a w szczególności:
- zapalenie oskrzeli,
- rozstrzenie oskrzeli,
- gruźlica,
- martwicze zapalenie płuc,
- nowotwory płuc.
Najczęstsze przyczyny plucia krwią u dzieci to zakażenia dolnych dróg oddechowych oraz aspiracja ciała obcego.
Przyczyny plucia krwią a wygląd wydzieliny
O przyczynie plucia krwią może nieco więcej powiedzieć nam wygląd wydzieliny:
- Skrzepy krwi w wypluwanej wydzielinie mogą świadczyć o raku płuc, gruźlicy lub zatorowości płucnej.
- Ropna plwocina z krwią oznacza na ogół o takie stany jak zapalenie oskrzeli, rozstrzenie oskrzeli lub zapalenie płuc.
- Biała, pienista wydzielina z krwią wskazuje raczej na zastoinową niewydolność serca.
- Ropień płuca z kolei prowadzi do wykrztuszania krwistej wydzieliny o nieprzyjemnym zapachu.
Nie zawsze krew, która wydobywa się z ust pochodzi z dróg oddechowych. Czasami może ona mieć swoje źródło w jamie ustnej lub nosogardzieli — wówczas mówi się o tzw. krwiopluciu rzekomym.
Przyczyny stomatologiczne i laryngologiczne krwioplucia
Plucie krwią może wynikać z chorób w jamie ustnej, jamie nosowo-gardłowej oraz krtani. Przyczyną takiego krwawienia może być stan zapalny, uraz lub nowotwór.
- zapalenie dziąseł,
- paradontoza,
- uraz w jamie ustnej,
- błonica,
- angina,
- nowotwór nosa, gardła.
Przyczyny krwioplucia dotyczące dróg oddechowych
Choroby dróg oddechowych to główna przyczyna krwioplucia. Do możliwych przyczyn pojawienia się tego objawu należą:
- zapalenie oskrzeli,
- rozstrzenie oskrzeli,
- rak płuca,
- gruźlica,
- bakteryjne zapalenie płuc,
- uraz płuca, także po badaniach np.: bronchoskopii, biopsji płuca,
- zatorowość płucna,
- nadciśnienie płucne.
Przyczyny kardiologiczne krwioplucia
Nierzadko do plucia krwią przyczyniają się choroby serca, szczególnie:
- niewydolność serca,
- zwężenie zastawki mitralnej,
- zatorowość płucna,
- tętniak aorty piersiowej.
Przyczyny gastrologiczne krwioplucia
Plucie krwią jest czymś innym niż wymiotowanie krwią (hematemesis). Wypluwana krew zwykle przypomina wydzielinę z krwią, wymiotowanie wiąże się z wypluwaniem dużej ilości krwi i najczęściej świadczy taki objaw o krwawieniu wewnętrznym z górnego odcinka przewodu pokarmowego, np. wskutek pęknięcia wrzodu. Pojawiają się objawy takie jak bóle brzucha i nudności.
- wrzód żołądka lub dwunastnicy,
- żylaki przełyku,
- choroba refluksowa przełyku,
- rak przełyku lub żołądka,
- dodatkowo choroby wątroby mogą sprzyjać krwawieniom na skutek obniżenia produkcji czynników krzepnięcia.
W przypadku wymiotowania krwią, jak najszybciej skontaktuj się z lekarzem.
Przyczyny ogólnoustrojowe krwioplucia
Przyczyną plucia krwią mogą być również choroby krwi, choroby naczyń krwionośnych bądź przewlekłe choroby, które prowadzą do zmian w naczyniach. Wymienia się:
- skazy krwotoczne osoczowe,
- skazy krwotoczne płytkowe w tym małopłytkowość,
- zapalenia naczyń np. ziarniniakowatość Wegenera,
- choroby tkanki łącznej np. toczeń rumieniowaty układowy,
- nadciśnienie tętnicze,
- cukrzyca.
Niedobory i działanie leków a plucie krwią
Do plucia krwią (niekoniecznie pochodzącą z dróg oddechowych) mogą przyczynić się niedobory niektórych składników oraz przyjmowane leki. To np.:
- niedobór witaminy C (szkorbut, większe ryzyko krwawienia z dziąseł, nosa) lub witaminy K (zwiększona tendencja do krwawień),
- przyjmowanie leków przeciwkrzepliwych - heparyna, acenokumarol,
- przyjmowanie kwasu acetylosalicylowego (lek zmniejsza zdolność płytek krwi do agregacji, a więc do krzepnięcia, co zwiększa ryzyko krwawienia).
Są to bardzo rzadkie przyczyny wypluwania krwi.
Czy plucie krwią jest groźne?
Wypluwanie krwi może być groźne. Wszystko zależy od tego, co jest przyczyną. Na ogół nie są to choroby zagrażające życiu. Zdarza się jednak, że do krwioplucia przyczynia się rak płuca, dlatego zawsze warto zgłosić się do lekarza i wykonać badania. Utrata zbyt dużej ilości krwi w krótkim czasie stanowi zagrożenie życia, więc taki stan wymaga jak najszybszej pomocy medycznej.
Szczególnie niepokojące są:
- masywne krwioplucie,
- ból pleców,
- złe samopoczucie,
- utrata masy ciała,
- silne osłabienie,
- duszność,
- długotrwałe palenie papierosów.
Plucie krwią jest niepokojącym objawem, który może świadczyć o poważnym problemie zdrowotnym. U niektórych nawet początkowo niewielka ilość wypluwanej wydzieliny z krwią może zamienić się w silny krwotok.
Plucie krwią – jakie badania zrobić?
W celu rozpoznania przyczyny plucia krwią należy udać się do lekarza rodzinnego, który zleci wykonanie podstawowych badań, a w razie potrzeby należy skorzystać z wizyty u specjalisty.
W ramach diagnostyki w przypadku plucia krwią lekarz może zlecić takie badania jak:
- RTG klatki piersiowej,
- tomografię komputerową klatki piersiowej,
- bronchoskopię,
- posiew krwi i plwociny,
- badanie ogólne moczu,
- stężenie kreatyniny,
- EKG,
- USG serca,
- morfologia,
- koagulogram,
- badanie PT (czas protrombinowy).
Lekarz przede wszystkim oceni objawy towarzyszące wykrztuszaniu krwi i na tej podstawie może określić najbardziej prawdopodobne powód.
Leczenie w przypadku plucia krwią
Nie ma jednej uniwersalnej metody leczenia, gdy pojawił się objaw plucia krwią ze względu na mnogość możliwych przyczyn. Najpierw lekarz musi ustalić, co jest źródłem krwawienia. W przypadku infekcji, może przepisać antybiotyki. Leczenie może obejmować również podawanie leków przeciwkrzepliwych (np. przy zatorowości płucnej).
W ciężkich przypadkach konieczna może być interwencja chirurgiczna. Wszystko zależy od tego, co spowodowało plucie krwią. Gdy u pacjenta rozpoznana zostanie zaawansowana choroba nowotworowa płuc, pomoc ogranicza się często do leczenia paliatywnego.
Czytaj także:
Kiedy posmak krwi w ustach oznacza poważny problem zdrowotny?
Rak krtani – jakie są objawy, przyczyny i metody leczenia?
O czym świadczy przewlekły mokry kaszel? Rozpoznanie i leczenie
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!