Rzęsistek pochwowy (rzęsistkowica) - objawy zakażenia, przyczyny, leczenie

rzęsistek pochwowy fot. Adobe Stock, arcyto
Rzęsistek pochwowy (łac. Trichomonas vaginalis) to pierwotniak z grupy wiciowców bytujący w narządach płciowych kobiet i mężczyzn. Wywołuje rzęsistkowicę - najczęstszą niewirusową chorobę przenoszoną drogą płciową. Chorują zarówno kobiety, jak i mężczyźni.
/ 23.06.2021 09:31
rzęsistek pochwowy fot. Adobe Stock, arcyto

Spis treści:

  1. Rzęsistek pochwowy - objawy zakażenia
  2. Rzęsistek pochwowy - jak dochodzi do zarażenia?
  3. Przebieg zakażenia rzęsistkiem pochwowym
  4. Rzęsistek pochwowy - jakie badania wykonać?
  5. Rzęsistek pochwowy a ciąża
  6. Rzęsistkowica u mężczyzn
  7. Leczenie zarażenia rzęsistkiem pochwowym
  8. Rzęsistkowica - profilaktyka

Rzęsistek pochwowy - objawy zakażenia

Rzęsistek pochwowy po wniknięciu do organizmu powoduje rozwinięcie się ostrego stanu zapalnego, a gdy się go nie leczy i choroba przechodzi w fazę przewlekłą, często nie obserwuje się objawów.

Objawami, które sugerują zarażenie rzęsistkiem pochwowym, są:

  • charakterystyczne upławy: obfite i pieniste, o nieprzyjemnej woni, a wręcz cuchnące, żółte, zielonkawe lub zielonkawo-żółte,
  • świąd, pieczenie i ból w obrębie okolic krocza,
  • zaczerwienienie i wrażliwość na tarcie okolic sromu,
  • przy zakażeniu układu moczowego: pieczenie cewki i ból podczas oddawania moczu, częste oddawanie moczu, parcie na mocz przy opróżnionym pęcherzu.

U mężczyzn objawy zarażenia rzęsistkiem pochwowym dotyczą:

  • zapalenia żołędzi, napletka (zaczerwienienie, obrzęk, wrażliwość na dotyk i tarcie),
  • zapalenie cewki moczowej (świąd, pieczenie i ból podczas oddawania moczu, częstomocz),
  • ropna wydzielina z cewki moczowej,
  • ostre zapalenie gruczołu krokowego (bóle w kroczu, bolesne parcie na mocz i bolesna mikcja, często utrudniona).

Rzęsistek pochwowy - jak dochodzi do zarażenia?

Rzęsistkiem pochwowym najczęściej zarażamy się poprzez kontakt seksualny. Jednak istnieje też możliwość przeniesienia pierwotniaka poprzez używanie wspólnych akcesoriów łazienkowych, bielizny, przyborów toaletowych i ręczników.

Liczebność kolonii rzęsistka u kobiet w dużej mierze zależy od środowiska hormonalnego. Badania pokazują, że im większe stężenie estrogenów, tym liczebniejsza populacja rzęsistka. 

Z uwagi na wysoką zdolność do poruszania się, rzęsistek po wniknięciu do pochwy, przedostaje się wyżej do szyjki macicy i ją kolonizuje.

Czasem też udaje się mu dostać do jamy macicy, jajowodów, a nawet pęcherza moczowego. Bytuje w tych miejscach, wywołując objawy chorobowe.

Jeżeli chodzi o mężczyzn, rzęsistek wędruje do gruczołu sterczowego, pęcherzyków nasiennych i pęcherza moczowego.

Przebieg zakażenia rzęsistkiem pochwowym

Okres wylęgania choroby wynosi od kilki dni do miesiąca od momentu kontaktu z rzęsistkiem pochwowym. Jednak w drogach rodnych kobiety rzęsistek może przebywać wiele lat i nie ujawnić symptomów zakażenia. Kobieta także i wtedy stwarza ryzyko infekcji.

U mężczyzn infekcja często przebiega bezobjawowo, wtedy gdy rzęsistek kolonizuje gruczoł krokowy. Wówczas mężczyzna nieświadomie zakaża kolejne partnerki podczas aktywności seksualnych.

Zbagatelizowanie rzęsistkowicy jest brzemienne w skutkach. Najczęściej dochodzi do dodatkowych zakażeń bakteryjnych i grzybiczych, na skutek osłabienia flory fizjologicznej pochwy. Oprócz tego rzęsistek może prowadzić do niepłodności oraz stać się przyczyną nieprawidłowego przebiegu ciąży i porodu.

Rzęsistek pochwowy - jakie badania wykonać?

Pomimo stwierdzenia charakterystycznych objawów, konieczne jest potwierdzenie podejrzenia zarażenia rzęsistkiem pochwowym w badaniach parazytologicznych. Pamiętajmy jednak, ze infekcja może przebiegać bezobjawowo.

Diagnozowanie rzęsistkowicy polega na pobraniu wydzieliny pochwowej, wymazu z szyjki macicy lub cewki moczowej i zbadaniu pod mikroskopem, w celu stwierdzenia obecności rzęsistka pochwowego. Inną metodą jest hodowla, testy ELISA oraz szybki test na Trichomonas.

U osób zakażonych rzęsistkiem pochwowym zalecane są również testy w kierunku HIV, ponieważ u połowy kobiet zakażonych tym wirusem występuje również rzęsistkowica.

Rzęsistek pochwowy a ciąża

Zakażenie rzęsistkiem pochwowym jest zagrożeniem w okresie ciąży. Może powodować przedwczesne pęknięcie błon płodowych, przedwczesny poród oraz małą masę urodzeniową dziecka. Jeśli doszło do rozwoju rzęsistkowicy w czasie ciąży, chorobę należy leczyć. Również u partnera. Stosuje się w tym celu metronidazol podawany doustnie i dopochwowo od II trymestru ciąży.

Rzęsistkowica u mężczyzn

Chociaż nazwa patogenu sugerowałaby, że rzęsistek atakuje wyłącznie kobiety, to tak nie jest. W Polsce do zarażenia rzęsistkiem pochwowym dochodzi nawet u 15-20% mężczyzn. Choruje niemal połowa mężczyzn będących partnerami kobiet zakażonych. U mężczyzn częściej też niż u kobiet zakażenie przebiega bezobjawowo. Wymaga leczenia, ponieważ może prowadzić do powikłań oraz do przenoszenia pierwotniaka na inne osoby.

Leczenie zarażenia rzęsistkiem pochwowym

W razie podejrzenia rzęsistkowicy, należy udać się do właściwego lekarza – ginekologa, urologa lub wenerologa. Lekiem stosowanym w zwalczaniu zakażenia jest metronidazol, podawany doustnie, a także dopochwowo. Terapią obejmuje się oboje partnerów. Kontrolne wymazy pobiera się po trzech tygodniach od zakończenia leczenia.

Podczas leczenia zakażenia rzęsistkiem pochwowym należy też zrezygnować z seksu do czasu ukończenia terapii i ustaniu objawów.

Rzęsistkowica - profilaktyka

Aby uniknąć zarażenia rzęsistkiem pochwowym, należy:

  • ograniczyć liczbę partnerów seksualnych,
  • unikać seksu z nieznanym partnerem,
  • używać prezerwatyw,
  • dbać o higienę intymną i otoczenia,
  • stosować własne ręczniki i przybory higieniczne,
  • wykonywać badania kontrolne u ginekologa

Treść artykułu została pierwotnie opublikowana 11.02.2008.

Źródła:
G. Bręborowicz (red.), K. Czajkowski (red.), Położnictwo i ginekologia, PZWL Wydawnictwo Lekarskie 2020,
 A.Boroń-Kaczmarska (red.), A. Wiercińska-Drapało (red.), Choroby a zakaźne i pasożytnicze, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2020.

Czytaj także:
Kiła nabyta i wrodzona - objawy, badania i leczenie
Rzeżączka - objawy zakażenia u kobiet i mężczyzn, metody leczenia
Chlamydia: objawy i leczenie chlamydiozy
WZW B. Co trzeba wiedzieć o wirusowym zapaleniu wątroby typu B?

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

17-23 PAŹDZIERNIKA
szaleństwo zakupów
-20% przy zakupach powyżej 249 zł
-20% przy zakupach powyżej 249 zł
Rabat 20% na biżuterię przy za... więcej»
Kod rabatowy:SZALENSTWO2024
Zobacz
+
-20% przy zakupach powyżej 249 zł
Online
Stacjonarnie

Rabat 20% na biżuterię przy zakupach powyżej 249 zł. Z wyłączeniem kolekcji Nomination, Tommy Hilfiger oraz zegarków i obrączek ślubnych. Oferta dostępna w butikach stacjonarnych i na briju.pl. Promocje nie łączą się. Szczegóły u Partnera.

Oferta ważna:17 - 23.10.2024
Kod rabatowy:SZALENSTWO2024
Zobacz
40% rabatu na wybrane produkty
40% rabatu na wybrane produkty
Pora na prawdziwe… SZALEŃSTWO... więcej»
Kod rabatowy:JESIEN40
Zobacz
+
40% rabatu na wybrane produkty
Online

Pora na prawdziwe… SZALEŃSTWO ZAKUPÓW 💥 Skorzystaj z kodu rabatowego JESIEN40 dającego 40% rabatu na nieprzecenione produkty na eveline.pl ❤️

Oferta ważna:17 - 23.10.2024
Kod rabatowy:JESIEN40
Zobacz
Dodatkowe -30% na wszystko
Dodatkowe -30% na wszystko
Wyjątkowy rabat -30% na wszyst... więcej»
Kod rabatowy:30JESIEN
Zobacz
+
Dodatkowe -30% na wszystko
Online

Wyjątkowy rabat -30% na wszystko, również już przecenione produkty na GAP.PL. Oferta nie łączy się z innymi promocjami. Szczegóły na stronie.

Oferta ważna:17 - 23.10.2024
Kod rabatowy:30JESIEN
Zobacz
-20% na całą ofertę BasicLab!
-20% na całą ofertę BasicLab!
Szaleństwo zakupów na www.Basi... więcej»
Kod rabatowy:ZAKUPY24
Zobacz
+
-20% na całą ofertę BasicLab!
Online
Stacjonarnie

Szaleństwo zakupów na www.BasicLab.shop! Oferta dostępna również w punkcie sprzedaży w CH Promenda. -20% na wszystko z kodem ZAKUPY24. Kod ważny od 17 do 23.10.24. Rabat nie łączy się z innymi promocjami i nie obejmuje zestawów i voucherów prezentowych. Szczegóły na stronie.

Oferta ważna:17 - 23.10.2024
Kod rabatowy:ZAKUPY24
Zobacz
-20% na markowe obuwie i akcesoria!
-20% na markowe obuwie i akcesoria!
Specjalnie dla Was przygotowal... więcej»
Kod rabatowy:ZAKUPY
Zobacz
+
-20% na markowe obuwie i akcesoria!
Online
Stacjonarnie

Specjalnie dla Was przygotowaliśmy drobną niespodziankę. Zakupy z rabatem 20%, który obejmuje cały asortyment naszego sklepu z wyłączeniem produktów będących w promocji. Niektóre marki mogą być wyłączone z tej akcji rabatowej. Rabat i szczegóły dostępne w sklepie stacjonarnym i na stronie www.  

Produkty widoczne na zdjęciu nie są objęte rabatami.

Oferta ważna:17 - 23.10.2024
Kod rabatowy:ZAKUPY
Zobacz
-20% na wybrane produkty
-20% na wybrane produkty
Klasyki są wieczne! Wybierz wy... więcej»
Kod rabatowy:BALAGAN20
Zobacz
+
-20% na wybrane produkty
Online
Stacjonarnie

Klasyki są wieczne! Wybierz wygodne i ponadczasowe buty, torebki i dodatki z Balagan. Akcją rabatową objęta jest cała kolekcja poza biżuterią i produktami w Outlecie w naszym sklepie stacjonarnym i butikach w Warszawie, Krakowie i Gdyni. Szczegóły u sprzedawcy i na stronie www.

Oferta ważna:17 - 23.10.2024
Kod rabatowy:BALAGAN20
Zobacz
REKLAMA