Spis treści:
- Po której stronie jest wyrostek?
- Jak boli wyrostek? Objawy zapalenia
- Co zrobić, gdy boli wyrostek?
- Wyrostek robaczkowy – czy jest nam potrzebny?
Po której stronie jest wyrostek?
Wyrostek robaczkowy znajduje się na ogół po prawej stronie brzucha (w dolnej prawej ćwiartce jamy brzusznej). Jest na wysokości tzw. punktu McBurneya – to jedna trzecia odległości na odcinku pomiędzy prawym biodrem a pępkiem.
Fot. Punkt McBurneya, Adobe Stock, joshya
Mówi się również, że wyrostek robaczkowy leży w prawym dole biodrowym. U niektórych osób wyrostek nie ma typowej lokalizacji i jest przesunięty np. za pęcherz moczowy. Wyrostek robaczkowy, zwany też „migdałkiem jelitowym”, jest ok. 7-centymetrowym narządem odchodzącym od jelita ślepego (na pograniczu jelita cienkiego i grubego), zbudowanym z tkanki mięśniowej. Jego ścianę pokrywają liczne grudki limfatyczne. Wyrostek przypomina swoim kształtem robaka, stąd jego nazwa.
Fot. Wyrostek znajduje się po prawej stronie brzucha na dole/ Adobe Stock, Natallia
Jak boli wyrostek? Objawy zapalenia wyrostka
Ból wyrostka może sygnalizować jego chorobę. Najczęściej jest to zapalenie wyrostka robaczkowego. Jednak problemy z wyrostkiem niekoniecznie dają o sobie znać bólem po prawej stronie brzucha.
Początkowo zapalenie wyrostka objawia się rozlanym bólem w okolicy pępka, dopiero w ciągu kliku godzin ból wyrostka stopniowo przesuwa się na dół w okolice prawego podbrzusza, staje się ostrzejszy i bardziej punktowy. Pojawiają się też czasami nudności i wymioty, biegunka oraz utrata apetytu. Wzrasta temperatura ciała (gorączka nie jest jednak wysoka) i przyspiesza tętno. Chory leży najczęściej na prawym boku lub z podkurczonymi nogami. Ból wyrostka przy jego zapaleniu charakteryzuje się też tkliwością po prawej stronie brzucha podczas dotykania, opukiwania oraz zwalniania ucisku.
Fot. Blizna po usunięciu wyrostka robaczkowego/ Adobe Stock, Kalyakan
U starszych osób objawy zapalenia wyrostka mogą być mniej nasilone niż u młodszych osób lub dzieci - w tych przypadkach objawy są na ogół gwałtowne. Inne choroby, które mogą dotyczyć wyrostka, to rakowiak lub gruczolak wyrostka robaczkowego.
Co zrobić, gdy boli wyrostek?
W przypadku ostrego bólu, który wskazuje na zapalenie wyrostka, należy udać się do szpitala lub wezwać karetkę pogotowia, ponieważ konieczny może być zabieg operacyjny. W trakcie oczekiwania na pomoc można do bolącego miejsca przyłożyć worek z lodem.
Tego nie rób: Odradzane jest przy zapaleniu wyrostka przykładanie do brzucha rozgrzewających kompresów czy termoforu. Nie wolno też przyjmować środków przeczyszczających. Dlatego jeśli nie jesteś pewien, co ci dolega, wezwij pomoc lekarską.
Wyrostek robaczkowy – czy jest nam potrzebny?
Do niedawna wyrostek robaczkowy uważany był za narząd szczątkowy, czyli taki, który w toku ewolucji zatracił swoją pierwotną funkcję. Dzisiaj uważa się, że jest ważną częścią układu odpornościowego i jest nam potrzebny. Chociaż możemy bez niego żyć.
W okresie noworodkowym wyrostek wspomaga łączenie mikroflory jelitowej z organizmem i jest rezerwuarem pożytecznych bakterii. Najprawdopodobniej pomaga też wrócić do zdrowia po ostrej biegunce, dzięki przyczynianiu się do ponownego zasiedlenia okrężnicy pożytecznymi bakteriami. Badanie naukowców z Uniwersytetu Duke'a w Durham opublikowane w 2009 roku dowiodło również, że wyrostek robaczkowy wytwarza krwinki białe, które biorą udział w ochronie organizmu przed wirusami i bakteriami.
Źródła: I. A. Kooij i inni, The immunology of the vermiform appendix: a review of the literature, Clinical & Experimental Immunology, https://doi.org/10.1111/cei.12821, [dostęp:] 19.01.2021.
Czytaj także:
Wyrostek robaczkowy – do czego jest potrzebny?
Kiedy usuwamy wyrostek robaczkowy? Wycięcie wyrostka
Wyrostek robaczkowy – zabieg, czyli kiedy należy go wyciąć?
Wyrostek robaczkowy - nietypowe objawy zapalenia
Wyrostek robaczkowy u dzieci – jak rozpoznać zapalenie wyrostka?
Atak wyrostka robaczkowego - pierwsza pomoc
Ból podbrzusza - dlaczego boli brzuch na dole?
Gdzie i jak boli trzustka, co ten ból oznacza
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!