Zapalenie pęcherza w ciąży jest stanem zapalnym spowodowanym zakażeniem drobnoustrojami, najczęściej bakteriami E.coli. Zapalenie pęcherza w ciąży musi być leczone, ponieważ może prowadzić do przedwczesnego porodu oraz niskiej masy urodzeniowej dziecka. U kobiety ciężarnej zwiększa ryzyko rozwoju odmiedniczkowego zapalenia nerek i ich uszkodzenia.
Spis treści:
- Objawy zapalenia pęcherza w ciąży
- Przyczyny zapalenia pęcherza w ciąży
- Leczenie zapalenia pęcherza w ciąży
Objawy zapalenia pęcherza w ciąży
Zapalenie pęcherza w czasie ciąży jest częste. Może być skutkiem tzw. bezobjawowego bakteriomoczu (występuje u 5-10% ciężarnych), gdy bakterie wykrywane są w rutynowym badaniu moczu, a jednocześnie kobieta nie zgłasza żadnych niepokojących symptomów. U wielu kobiet w ciąży zapalenie pęcherza objawia się jako :
- pieczenie i ból cewki moczowej podczas oddawania moczu,
- ból brzucha w okolicy nadłonowej,
- parcie na pęcherz,
- częste oddawanie moczu,
- podwyższona temperatura ciała,
- krwiomocz (mocz może mieć ciemniejszą barwę, ostrą woń).
Rozpoznanie symptomów zapalenia pęcherza w ciąży bywa trudne i opóźnione, ponieważ podobne objawy występują podczas prawidłowej ciąży, gdy macica zaczyna się powiększać i uciskać okoliczne narządy lub w pierwszym trymestrze ciąży jako skutek działania hormonów, np. parcie na mocz, nietrzymanie moczu, dyskomfort w dole brzucha czy częste mikcje. Kobieta może zbagatelizować te sygnały, dlatego zaleca się regularne badania moczu.
Jeśli w badaniu ogólnym moczu wystąpi bakteriomocz albo ciężarna skarży się na objawy zapalenia pęcherza, lekarz powinien zlecić posiew moczu i rozpocząć leczenie.
Przyczyny zapalenia pęcherza w ciąży
Do zapalenia pęcherza moczowego w ciąży dochodzi wskutek obecności drobnoustrojów w drogach moczowych. Kobiety są bardziej niż mężczyźni narażone na zakażenie układu moczowego, ponieważ mają krótszą cewkę moczową oraz mniejszą odległość między ujściem cewki a odbytem (bakterie często trafiają do pęcherza właśnie z tych okolic).
Najczęściej za zapalenie pęcherza odpowiedzialne są bakterie E.coli lub, rzadziej: gronkowiec, Klebsiella, Proteus lub paciorkowce. Dostają się przez cewkę moczową do układu moczowego i przesuwają wyżej. Bez odpowiedniego leczenia mogą zaatakować i uszkodzić nerki.
Do zakażeń układu moczowego w ciąży, w tym zapalenia pęcherza, usposabiają:
- ucisk powiększającej się macicy na moczowody powodujący zaleganie moczu w nerkach,
- obecność glukozy w moczu,
- kamica nerkowa,
- obniżona odporność,
- zmiany hormonalne w ciąży powodujące mniejsze napięcie mięśni moczowodów i miedniczek nerkowych, a w konsekwencji zastój moczu,
- utrudniona lub nieodpowiednia higiena,
- częste kontakty seksualne,
- cukrzyca ciężarnych.
Leczenie zapalenia pęcherza w ciąży
Zarówno zapalenie pęcherza moczowego, jak i bakteriomocz bezobjawowy u kobiet w ciąży wymagają leczenia. Terapia polega na przyjmowaniu antybiotyku lub chemioterapeutyku o działaniu przeciwbakteryjnym. Kuracja antybiotykiem trwa 3-7 dni, a nitrofurantoiną lub furazydyną nawet 10 dni. W każdym przypadku lekarz powinien zlecić wykonanie posiewu moczu, którego wynik określi rodzaj drobnoustroju powodującego zapalenie pęcherza, a następnie dostosować terapię do rezultatu badania.
Na zapalenie pęcherza stosuje się leki przeciwbakteryjne, które można stosować w ciąży i które są bezpieczne dla ciężarnych: nitrofurantoinę, amoksycylinę, amoksycylinę z kwasem klawulanowym, fosfomycynę, cefuroksym i cefaleksynę.
U co trzeciej ciężarnej bakteriomocz nawraca, dlatego posiew moczu powinien być wykonany ponownie po leczeniu co pewien czas w celu skontrolowania, czy nie doszło do nawrotu zakażenia.
Wspomagająco w terapii zapalenia pęcherza w ciąży można sięgnąć po domowe metody na zapalenie pęcherza.
Źródła:
D. Moczulski, Leczenie zakażeń układu moczowego u kobiet w ciąży, Medycyna po Dyplomie, 10/2012,
A. Białka-Kosiec, A. Drosdzol-Cop, K. Wiewióra, Zakażenia układu moczowego u kobiet w ciąży, Forum Położnictwa i Ginekologii, nr 52/2020,
J.B. Latkowski (red.), Medycyna Rodzinna, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2019,
P. Gajewski (red.), Interna Szczeklika 2017/2018, Medycyna Praktyczna, Kraków 2017.
Więcej na temat zapalenia pęcherza:
Zapalenie pęcherza - domowe sposoby (7 skutecznych terapii)
Jak rozpoznać zapalenie pęcherza moczowego? Przyczyny i metody leczenia
Jak leczyć zapalenie pęcherza moczowego domowymi sposobami?
Czy zapalenie pęcherza moczowego może być niebezpieczne?
Przeziębiony pęcherz – przyczyny, objawy, leczenie
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
