Spis treści:
- Czym jest albumina i jaką pełni rolę?
- Wskazania do badania albuminy
- Albumina – interpretacja wyników
- Albumina – cena badania
- Albumina – przygotowanie do badania
- Inne badania przy albuminie
Czym jest albumina?
Albumina (ALB) to główne białko osocza wytwarzane przez wątrobę (stanowi 50-60% białek krwi, a komórki wątroby produkują w ciągu doby nawet 15 g albuminy). Jej stężenie we krwi jest oceniane w diagnostyce chorób zapalnych wątroby, jelit, nerek i skóry lub stanów niedożywienia, sepsy, chorób nowotworowych, a także obrzęków.
Powstawanie albuminy aktywują hormony (insulina, kortyzol, hormon wzrostu), a hamują związki prozapalne.
Albumina spełnia wiele ważnych funkcji w organizmie:
- jest białkiem nośnikowym – transportuje hormony, enzymy, kwasy tłuszczowe, leki i witaminy, utrzymuje prawidłowe stężenie płynów w krwiobiegu,
- pełni najważniejszą funkcję w regulowaniu ciśnienia onkotycznego, co oznacza, że zapobiega wysiękowi płynów z osocza do tkanek i tym samym chroni przed obrzękami,
- ma właściwości przeciwutleniające, co oznacza, że chroni przed skutkami stresu komórkowego (usuwa reaktywne formy tlenu, tzw. wolne rodniki),
- utrzymuje prawidłową przepuszczalność naczyń włosowatych,
- działa przeciwzakrzepowo.
Wskazania do badania albuminy
Test na obecność albuminy we krwi wykonuje się przede wszystkim przy podejrzeniu chorób wątroby lub nerek. Wskazane jest przeprowadzenie badania, jeśli występują objawy:
- żółtaczka (żółtawa skóra, żółte białkówki oczu),
- obrzęki wokół brzucha, ud lub twarzy,
- nieplanowana utrata masy ciała,
- brak apetytu,
- mocz o ciemnym zabarwieniu lub blade stolce,
- zmęczenie,
- nudności,
- swędzenie skóry,
- częstomocz, zwłaszcza w nocy,
- pienisty mocz lub bardzo ciemny,
- duszność.
Powyższe objawy mogą wskazywać na problemy z wątrobą lub nerkami.
Test oznaczenia albuminy wykonuje się też u pacjentów poddawanych dializom, aby ocenić efekty leczenia. Innym wskazaniem jest ocenienie, czy dana osoba jest dobrze odżywiona.
Albumina – interpretacja wyników
Prawidłowe stężenie albuminy we krwi wynosi 580-725 µmol/l (40-50 g/l).
Niski poziom albuminy (hipoalbuminemia) może oznaczać:
- marskość wątroby lub inne choroby tego narządu,
- choroby nerek,
- zapalenie jelit,
- niedożywienie,
- chorobę tarczycy,
- infekcję.
Wysokie stężenie albuminy (hiperalbuminemia) wskazuje najczęściej na odwodnienie lub ciężką biegunkę. Może też być skutkiem stresu po operacji lub zawale serca oraz po oparzeniach.
Wynik nie mieszczący się w granicach normy, nie musi oznaczać choroby. Wahania mogą być następstwem przyjmowanych leków (np. insulina, steroidy mogą podwyższać poziom białka we krwi, pigułki antykoncepcyjne mogą z kolei skutkować wynikiem poniżej normy).
Albumina – cena badania
Jeśli lekarz wyda skierowanie na badanie albuminy w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia, wówczas pacjent ma wykonany test bezpłatnie. Oznaczenie poziomu albuminy we krwi można również wykonać prywatnie we własnym zakresie, wtedy koszt badania wynosi ok. 10 zł.
Albumina – przygotowanie do badania
Badanie stężenia albuminy we krwi nie wymaga specjalnego przygotowania. Polega na pobraniu krwi żylnej, następnie próbka trafia do laboratorium.
Inne badania przy oznaczaniu albuminy
Wraz z oznaczeniem poziomu albuminy, lekarz może zlecić skontrolowanie innych białek we krwi:
- całkowitego białka,
- prealbuminę,
- globuliny,
- elektroforezę białek w moczu,
- elektroforezę białek surowicy.
Obecność albuminy jest sprawdzana nie tylko w badaniu krwi, ale także w badaniu moczu.
Jeśli poziom albuminy jest poniżej normy, lekarz może zlecić wykonanie badań dodatkowych, jak np. oznaczenie białka ostrej fazy (CRP), ferrytyny, kwasu alfa-1 lub inne.
Źródła:
P. Caraceni i inni, Clinical use of albumin, Blood transfusion [online], doi: 10.2450/2013.005s, [dostęp:] 11.12.2020,
F. Kokot, Badania laboratoryjne. Zakres norm i interpretacja, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2015,
Albumina, Encyklopedia Zdrowia, University of Rochester Medical Center, www.urmc.rochester.edu.
Więcej na temat badań diagnostycznych:
Morfologia krwi: interpretacja wyników badań - 22 parametry (normy i opis)
Badania krwi na NFZ - lista darmowych badań w ramach POZ
Badanie krwi na czczo - przed którymi nie wolno jeść? [LISTA]
Homocysteina - normy we krwi, badanie, cena
Co wpływa na wyniki badań krwi - 9 czynników fałszujących wyniki [LISTA]
Badanie moczu: wyniki + opis 15 parametrów badania ogólnego moczu
Skierowanie na badania – kiedy jest potrzebne i jak długo jest ważne?
Morfologia krwi a nowotwór – jak go wykryć w badaniu? [WYWIAD]
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
