W utrzymaniu prawidłowego pH krwi i płynów ustrojowych największe znaczenie mają tak zwane układy buforowe krwi i tkanek, płuca oraz nerki. W zależności od pierwotnej przyczyny zaburzeń pH krwi wyróżnia się zasadowicę metaboliczną i oddechową.
Zasadowica metaboliczna
Zasadowica metaboliczna to wzrost pH krwi powyżej 7,45 spowodowany pierwotnym wzrostem stężenia jonów HCO3- lub innych zasad lub utratą jonów wodorowych. Stan taki może być spowodowany nadmierną podażą związków o odczynie zasadowym. Do utraty jonów H+ może dojść w wyniku wymiotów, odsysania treści żołądkowej. Utrata może także nastąpić wraz z moczem w wyniku przyjmowania leków moczopędnych tak zwanych diuretyków, stosowanych u osób z nadciśnieniem tętniczym, chorobą serca. Obraz kliniczny zależy od przyczyny.
Rozpoznanie stawia się w oparciu o badanie gazometryczne krwi, gdzie stwierdza się wzrost pH powyżej 7,45, zwiększone stężenie jonów HCO3- oraz wzrost dwutlenku węgla, jako objaw kompensacji. Bowiem jedną z metod przywrócenia prawidłowego pH krwi jest zwiększenie związków kwaśnych we krwi, które obniżą pH. Poprzez hipowentylację czyli wolne, płytkie oddychanie ulega kumulacji dwutlenek węgla, który należy do związków kwaśnych. Leczenie powinno być nastawione przede wszystkim na usunięcie przyczyny.
Zobacz też: Działanie kombuczy
Zasadowica oddechowa
Zasadowica oddechowa to wzrost pH krwi spowodowany hipokapnią, czyli obniżoną prężnością dwutlenku węgla. Hipokapnia spowodowana jest hiperwentylacją, czyli przyspieszonym i pogłębionym oddechem, gdy dochodzi do nasilonej eliminacji dwutlenku węgla. Hiperwentylacja może być następstwem pobudzenia ośrodka oddechowego (na przykład przez ból, podniecenie, zimno), hipoksji, czyli niskiej zawartości tlenu lub zaburzeń psychicznych.
Pewne mechanizmy zostają uruchomione, aby wyrównać ten stan. Nerkowa kompensacja zasadowicy oddechowej polega na zwiększonym wydalaniu wodorowęglanów z moczem oraz zmniejszeniu ich produkcji. Obraz kliniczny podobnie jak w przypadku zasadowicy nieoddechowej zależy od przyczyny. Rozpoznanie ustala się poprzez badanie gazometryczne krwi. Leczenie polega na eliminacji przyczyny. W niektórych przypadkach można zastosować leki uspokajające lub działające depresyjnie na ośrodek oddechowy, na przykład benzodiazepiny czy barbiturany.
Zobacz też: Lekomania
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
