Spis treści:
- Co to jest troponina?
- Troponina normy
- Troponina - kiedy zbadać?
- Troponina a zawał serca
- Podwyższona troponina - inne przyczyny
Co to jest troponina?
Troponiny to białka, które są składnikiem miocytów, czyli komórek mięśniowych. Są niezbędne do prawidłowego skurczu mięśnia. Występują w mięśniach szkieletowych oraz mięśniu sercowym. Wyróżnia się trzy typy troponin: troponinę C, troponinę T i troponinę I, z których troponiny T i I wykorzystuje się w diagnostyce uszkodzenia serca (tzw. troponiny sercowe).
W normalnych okolicznościach troponina we krwi występuje w niewielkich albo niewykrywalnych ilościach. Jednak w pewnych stanach dochodzi do jej uwolnienia i wówczas jest rozpoznawana w badaniu krwi. To zjawisko wykorzystuje się przede wszystkim w diagnostyce zawału serca i ostrego zespołu wieńcowego, ale także w prognozowaniu efektów leczenia.
Czytaj też: Nerwobóle w klatce piersiowej
Troponina normy
Przyjmuje się, że prawidłowe stężenie troponiny I (cTnI) we krwi wynosi mniej niż 1 ng/ml, a troponiny T (cTnT) mniej niż 0,1 ng/ml. Badanie wykonuje się na podstawie próbki krwi pobranej ze zgięcia łokciowego. Nie jest wymagane specjalne przygotowanie do badania.
Pojawienie się ich we krwi jest czułym wskaźnikiem uszkodzenia komórek mięśnia sercowego. Wykorzystuje się to do rozpoznania świeżego zawału serca, w tym tak zwanego mikrozawału, bowiem ich wyrzut do krwi następuje nawet przy bardzo małym uszkodzeniu komórek.
Czytaj też: EKG - wyniki i interpretacja badania
Troponina - kiedy zbadać?
Test troponinowy jest przeważnie wykonywany, gdy do lekarza trafia pacjent z objawami zawału serca:
- bólem w klatce piersiowej,
- bólem promieniującym w stronę szczęki, ramienia, szyi,
- zawrotami głowy,
- osłabieniem,
- nudnościami i wymiotami,
- dusznością.
Sprawdź: Cholesterol normy wiekowe
Troponina a zawał serca
W przebiegu zawału, w następstwie zamknięcia tętnicy wieńcowej, dochodzi do niedotlenienia komórek mięśnia sercowego. Prowadzi to do zwiększonej przepuszczalności błon komórkowych, zmian martwiczych oraz do uwalniania do przestrzeni pozakomórkowej metabolitów i białek. Jednym z najbardziej czułych parametrów jest właśnie troponina sercowa.
Wzrost stężenia troponiny obserwuje się po upływie ok. 4–8 godzin od zawału. Powrót do wartości prawidłowych następuje zwykle w ciągu 10–14 dni.
Czytaj: Czas protrombinowy (PT, INR), czyli ocena krzepnięcia krwi
Ponieważ podwyższony poziom troponiny utrzymuje się dość długo, nie stosuje się tego wskaźnika do oznaczania dorzutu zawału. W diagnostyce zawału oprócz stężenia troponin bierze się pod uwagę także zapis EKG, a w nim charakterystyczne zmiany, oraz obecność typowego bólu dławicowego. Wykonuje się także badanie krwi w kierunku oznaczenia kinazy kreatynowej. Dopiero istnienie kilku kryteriów umożliwia rozpoznanie zawału serca.
Podwyższona troponina - inne przyczyny
Ponieważ pojawienie się troponiny we krwi świadczy o uszkodzeniu komórek mięśnia sercowego, jej wzrost można obserwować nie tylko w zawale serca, ale także po urazach serca w wyniku na przykład operacji kardiochirurgicznej czy masażu serca, także po kardiowersji lub defibrylacji. Wzrost stężenia troponiny następuje także w niewydolności serca, kardiomiopatii, w zatorowości płucnej, w zaburzeniach rytmu serca, uszkodzeniu przez leki kardiotoksyczne oraz niewydolności nerek czy sepsie.
Treść artykułu została opublikowana pierwotnie 15.11.2010.
Więcej o zdrowiu serca:
Pieczenie w klatce piersiowej – nerwica, problemy z sercem czy żołądkiem?
Nerwica serca: objawy, przyczyny, leczenie
Cholesterol całkowity we krwi (normy) - kiedy warto go zbadać?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
