Kiedy katar wymaga wizyty u lekarza? Jak rozpoznać, że mamy chore zatoki? Czy katar może być objawem groźnej choroby? Zapytaliśmy o to lekarza medycyny rodzinnej doktor Katarzynę Mudel.
Powszechnie mówi się, że „katar leczony trwa siedem dni, a nieleczony – tydzień". Czy to oznacza, że kataru nie warto leczyć?
Dr Katarzyna Mudel: Katar jest objawem zapalenia błony śluzowej nosa. Jest jedną z najpowszechniejszych dolegliwości chorobowych – zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Należy do łagodnych schorzeń, ale nie powinniśmy go lekceważyć. Charakteryzują go następujące objawy: obecność nadmiernej wydzieliny w nosie, uczucie swędzenia, pieczenia czy zatkania nosa, częste kichanie i łzawienie z oczu.
Oprócz nich mogą pojawić się również: drapanie w gardle, kaszel – najczęściej suchy, bóle głowy, uczucie zatkania uszu, upośledzenie węchu, a nawet smaku. Należy pamiętać, że nie wolno bagatelizować kataru. Nieleczony nieżyt nosa może prowadzić do poważnych powikłań, np. zapalenia ucha środkowego, a nawet zapalenia płuc.
Jak poznać, kiedy katar świadczy o poważnej chorobie?
Najczęstszymi przyczynami kataru są infekcje (najczęściej wirusowe) oraz alergie. Katar związany z zakażeniem wirusowym rzadko występuje jako pojedynczy objaw i zwykle jest elementem przeziębienia. Przeważnie trwa kilka dni. Z kolei nieżyt nosa o etiologii bakteryjnej występuje dużo rzadziej i często jest wynikiem nadkażenia infekcji kataralnej lub objawem innego toczącego się zakażenia, np. ropnego zapalenia zatok. Wówczas objawy są bardziej nasilone, pojawia się gorączka, a wydzielina z nosa ma charakter ropny.
Czy z każdym katarem trzeba iść do lekarza?
Nie, nie z każdym, choć stosunkowo często do mojego gabinetu trafiają pacjenci (zwykle są nimi młodzi mężczyźni) z katarem, który pojawił się kilka godzin wcześniej. Są oni bezradni i nie wiedzą, co mają zrobić, żeby lepiej się poczuć.
Bardzo ważne jest wtedy właściwe nawodnienie organizmu – picie ok. 2 litrów (najlepiej ciepłych) płynów z dodatkiem miodu, cytryny czy soku malinowego. Mogą to być napary z lipy lub czarnego bzu. Należy też często wywietrzyć mieszkanie, dobrze jest obniżyć temperaturę powietrza w domu do ok. 19-20 stopni Celsjusza (im chłodniej, tym łatwiej oddychać przez nos). Można zrobić inhalacje z soli fizjologicznej, która dodatkowo nawilży, ale i poprawi drożność nosa.
Najlepsze sposoby na różne rodzaje kataru
Ostatnio słyszałam, że stosowanie kropli na katar może prowadzić do błędnego koła i uzależnienia, które w efekcie będzie powodować katar. Czy to prawda? Jak zatem stosować je bezpiecznie?
Podstawowymi lekami na katar są preparaty z ksylometazoliną lub jej podobnymi oraz środki zawierające pseudoefedrynę. Obydwie grupy leków mają podobne działanie. Substancje w nich zawarte obkurczają naczynia krwionośne, zmniejszając obrzęk i ilość wydzieliny w nosie. W efekcie przywracają drożność dróg nosowych i ułatwiają oddychanie. Preparaty z pseudoefedryną są dostępne w postaci tabletek, często w połączeniu z innymi lekami, np. przeciwzapalnymi lub przeciwbólowymi.
Natomiast leki zawierające ksylometazolinę lub jej podobne (nafazolinę, oksymetazolinę), występują przeważnie w postaci kropli lub aerozoli do nosa. Preparaty te należy stosować nie dłużej niż 5-7 dni, ponieważ mogą prowadzić do rozwoju zmian w śluzówce nosa i trudnego w leczeniu tzw. polekowego nieżytu nosa, a w konsekwencji do zaburzeń węchu i smaku.
Stosujesz krople na katar? Uważaj, możesz sobie poważnie zaszkodzić!
Kiedy katar świadczy o chorych zatokach?
Trwający od kilku dni katar, bóle głowy najczęściej w okolicy czołowej, ucisk czy rozpieranie u nasady nosa oraz gorączka mogą świadczyć o tym, że rozpoczyna się ostre zapalenie zatok. Towarzyszy mu często ogólne uczucie zmęczenia oraz osłabienie węchu.
Sprawdzone sposoby na katar zatokowy
Co robić, gdy doświadczamy takiego kataru? Czy chore zatoki można leczyć w domu, czy konieczna jest pomoc specjalisty?
Z przewlekającym się katarem należy udać się do lekarza, który zdecyduje o dalszym leczeniu. W zależności od nasilenia objawów zaordynuje steryd donosowy na kilka- czy kilkanaście dni lub antybiotykoterapię.
Zobacz też:
O czym świadczy żółty katar?
Jak wyleczyć katar u dziecka?
Ekspert: dr Katarzyna Mudel, lekarz medycyny rodzinnej. Więcej na temat leczenia zatok znajdziemy na leczzatoki.pl.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
