Spis treści:
- Amantadyna – zastosowanie
- Dawkowanie amantadyny
- Przeciwwskazania i działania niepożądane
- Amantadyna a COVID-19
- Amantadyna a COVID-19 – badania kliniczne
Amantadyna – zastosowanie
Amantadyna jest lekiem znanym od dawna. Zaczęła być stosowana w 1969 roku w leczeniu ruchów mimowolnych, następnie w psychiatrii oraz neurologii, głównie w chorobie Parkinsona.
Lek został zatwierdzony w 1976 roku przez Amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków (FDA) również do leczenia i profilaktyki grypy typu A. Amantadyna była szeroko stosowana w tym celu w latach 1996–2009. Aktualnie podaje się ją przede wszystkim pacjentom z chorobą Parkinsona oraz stwardnieniem rozsianym.
Amantadyna jest lekiem wydawanym na podstawie recepty i powinna być stosowana pod kontrolą lekarza. W Polsce dostępne są dwa preparaty z amantadyną: Viregyt K oraz Amantix.
Dawkowanie amantadyny
Amantadyna przyjmowana jest doustnie. Normalna zalecana dawka dla osoby dorosłej przy zakażeniu wirusowym to 1 kapsułka 100 mg dwa razy dziennie przez 14 dni. Maksymalna dawka dobowa wynosi 300 mg.
Należy wspomnieć, że amantadynę można przedawkować. Zgłoszona najniższa dawka śmiertelna wynosi 2 gramy. To informacja ważna zwłaszcza dla bezpieczeństwa osób ciężko chorych.
Okres półtrwania leku – czyli czas, w którym jego stężenie w organizmie zmniejszy się do połowy wartości początkowej – może się znacznie wydłużyć u osób z niewydolnością nerek, nawet do 14 dni. W normalnych okolicznościach okres półtrwania amantadyny wynosi 10-14 godzin.
Przeciwwskazania i działania niepożądane amantadyny
Amantadyna nie jest lekiem, który można stosować bez ograniczeń. Nie może być podawany w przypadku:
- niewydolności nerek,
- ciężkiej arytmii,
- chorób psychicznych (psychozy),
- padaczki,
- aktywnej choroby wrzodowej,
- ciąży oraz karmienia piersią.
Amantadyna może wywoływać działania niepożądane. Wymienia się najczęściej:
- lęk, niepokój,
- bóle głowy,
- obrzęk kostek,
- zaburzenia pracy serca,
- nudności, zaparcia,
- osłabienie,
- nadmierna potliwość.
Amantadyna a COVID-19
Amantadyna zyskała rozgłos za sprawą doniesień lekarzy o jej korzystnym wpływie na stan pacjentów z COVID-19.
W Polsce jej zastosowanie nagłośnił szczególnie lekarz z Przemyśla, dr Włodzimierz Bodnar, który niemal od początku pandemii prowadzi terapię amantadyną ze wskazań pozarejestracyjnych u zakażonych koronawirusem. Jego zdaniem, o czym informował za pośrednictwem mediów, amantadyna pozwala osiągnąć spektakularne wyniki w leczeniu COVID-19. Pacjenci przechodzili chorobę łagodnie, co lekarz zaobserwował na kilku tysiącach przypadków.
Działanie amantadyny w terapii COVID-19 opisali też inni lekarze. W 2020 roku zespół kierowany przez prof. Konrada Rejdaka, kierownika Katedry i Kliniki Neurologii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, opublikował wyniki badania, które wskazało, że pacjenci z chorobami neurologicznymi leczeni amantadyną i zakażeni koronawirusem bardzo łagodnie przechodzili chorobę.
Działanie terapeutyczne amantadyny opiera się najprawdopodobniej na kilku mechanizmach. Jednym z nich jest zahamowanie namnażania koronawirusa i ograniczenie jego wniknięcia do komórek. Lekarze zauważają również, że lek może zapobiegać powikłaniom neurologicznym choroby, zmniejszać uczucie zmęczenia, a także poprawiać odpowiedź na niedotlenienie i podwyższone ciśnienie parcjalne CO2 – związane z pogorszeniem stanu chorych na COVID-19.
Jest jeden ważny warunek skuteczności amantadyny w leczeniu zakażenia koronawirusem. Lek powinien być podany jak najwcześniej, nawet przy samym podejrzeniu zakażenia koronawirusem (przed wynikiem testu). A już na pewno powinien być podany przed wystąpieniem zespołu ostrej niewydolności oddechowej.
Przeczytaj: Objawy koronawirusa dzień po dniu. Jaki jest przebieg COVID-19?
Amantadyna a COVID-19 – badania kliniczne
W kwietniu 2021 rozpoczęły się polskie badania kliniczne amantadyny pod kątem skuteczności w leczeniu COVID-19. Dotychczas na świecie nie przeprowadzono takich badań. Zakwalifikowano kilka ośrodków, w których lekarze będą leczyć pacjentów amantadyną na potrzeby analizy. To:
- Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr 4 w Lublinie, Uniwersytet Medyczny w Lublinie,
- Centralny Szpital Kliniczny MSWiA w Warszawie,
- Uniwersyteckie Centrum Kliniczne Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego,
- Kliniczny Szpital Wojewódzki nr 2 im. św. Jadwigi Królowej w Rzeszowie,
- Pracownia Medycyny Rodzinnej, Uniwersytet Rzeszowski,
- Kolegium Nauk Medycznych, Uniwersytet Rzeszowski,
- Regionalny Szpital Specjalistyczny im. dr. Władysława Biegańskiego w Grudziądzu,
- Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Grudziądzu,
- Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej w Wyszkowie.
Nad testami czuwa Agencja Badań Medycznych. Wyniki poznamy najwcześniej za kilka miesięcy.
Przeczytaj też: Amantadyna, sterydy, z może witamina D? Oto wytyczne, jak leczyć COVID-19 w domu
Źródła:
Charakterystyka Produktu Leczniczego Viregyt-K,
strona Agencji Badań Medycznych, www.abm.gov.pl,
R. Araújo i inni, Amantadine Treatment for People with COVID-19, Archives of Medical Research, doi: 10.1016 / j.arcmed.2020.06.009.
Więcej na temat koronawirusa:
Koronawirus. Jak długo trwa COVID-19 i kiedy zarażamy?
Maseczka a objawy alergii. Czy łagodzi katar sienny?
Ból głowy a koronawirus. Kiedy ten objaw oznacza COVID-19?
Czy można mieć koronawirusa (COVID-19) bez gorączki?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
