Chociaż mamy już skuteczne szczepionki przeciwko koronawirusowi, to jednak trwają poszukiwania alternatywnych preparatów. Przykładem jest szczepionka w sprayu przeciwko COVID-19. Jest podawana donosowo w formie aerozolu. Wyniki badań nad skutecznością tego typu szczepionek w walce z koronawirusem są bardzo obiecujące.
Najnowsze dane przedstawili naukowcy z Catholic University of America i University of Texas, którzy testowali na myszach szczepionkę w sprayu przeciwko COVID-19, opartą na bakteriofagach.
Według autorów badania preparat donosowy zapewnił całkowitą odporność na infekcję koronawirusem. Jest też skuteczny przeciwko nowym wariantom SARS-CoV-2. Okazało się, że dwukrotna aplikacja w odstępie 21 dni wywołała silną odpowiedź odpornościową w błonach śluzowych u gryzoni. Zwiększała odporność zarówno opartą na produkcji limfocytów T (komórkową), jak i przeciwciał (humoralną).
Zalety i wady szczepionki w sprayu przeciwko COVID-19
Główną zaletą szczepionki w sprayu jest łatwość i bezbolesność podania. Nie jest inwazyjna tak jak zastrzyk. Mogą być również podane samodzielnie. Preparaty tego typu są często łatwiejsze do transportowania i przechowywania (poza lodówką) oraz mają w składzie mniej substancji pomocniczych. To jednak może się różnić w zależności od produktu.
Jeszcze ważniejszą zaletą szczepionek donosowych jest to, że pobudzają one szczególnie ważną odporność miejscową w nosie i gardle, potocznie zwaną odpornością śluzówkową. Dzięki temu zapobiegają zakażeniu.
Błona śluzowa dróg oddechowych to pierwsza linia obrony organizmu, gdy wirusy, bakterie lub inne patogeny dostaną się w to miejsce. To w nosie oraz gardle dochodzi na ogół do pierwszego kontaktu wirusa z organizmem. Tam pierwsze komórki obronne starają się zniszczyć "wroga", takiego jak koronawirus. Dzięki szczepionce w sprayu do nosa można zapobiec rozprzestrzenianiu się wirusa, wzmacniając odporność miejscową w drogach oddechowych.
Z powyższej zalety wynika też wada szczepionki w sprayu. Może ona nie pobudzać tak bardzo odporności ogólnej organizmu jak szczepionki podawane domięśniowo. Słabsza może być też ochrona płuc i innych narządów przed koronawirusem, jeśli przebije on barierę nosa i namnoży się w organizmie. Temu jednak szczepionka donosowa ma zapobiegać.
Dostępność szczepionki w sprayu przeciwko COVID-19
Na razie szczepionki przeciwko COVID-19 w sprayu są w trakcie badań, niektóre przechodzą już testy z udziałem ludzi. Niestety na ich dostępność trzeba będzie jeszcze poczekać. Nie wiadomo, kiedy pierwszy taki produkt trafi na rynek.
Szczepionki w sprayu nie są nowością. W Polsce dostępna jest np. szczepionka przeciwko grypie (Fluenz Tetra) w formie donosowej, przeznaczona dla dzieci i młodzieży.
Źródła:
J. Zhu i inni, A Bacteriophage-Based, Highly Efficacious, Needle- and Adjuvant-Free, Mucosal COVID-19 Vaccine, doi: 10.1128/mbio.01822-22.
Czytaj także:
Szczepionka przeciwko grypie i COVID-19 na tej samej wizycie? Oto zalecenia
Mity o szczepionkach w ciąży (nie tylko przeciw COVID-19)
Czy szczepionka przeciw COVID-19 obniża płodność?
Co robić, a czego nie robić po szczepionce COVID-19
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
