Osobom, które zmagają się z chorobami górnych dróg oddechowych, alergiami lub chorobami tarczycy, a także takim, które pracują głosem lub mieszkają w dużych miastach, poleca się korzystanie z inhalacji w tężniach solankowych. Już pół godziny wdychania aerozolu bogatego w cenne mikroelementy poprawia samopoczucie i korzystnie wpływa na zdrowie.
Co zawiera taki aerozol i gdzie w Polsce można korzystać z dobrodziejstw tężni? Oto co warto wiedzieć na ten temat!
Spis treści:
- Skąd się wzięły tężnie?
- Jak inhalacje solankowe wpływają na zdrowie?
- Komu poleca się takie inhalacje?
- Tężnie w Polsce – mapa
- Kto nie powinien korzystać z takich inhalacji?
Skąd się wzięły tężnie?
Tężnie solankowe, inaczej gradiernie, to drewniane budowle pokryte gałązkami tarniny, które pierwotnie służyły do zagęszczania solanki w toku produkcji soli konsumpcyjnej i leczniczej.
Pierwsze tężnie produkcyjne powstały już w XVII wieku. Z czasem jednak zauważono, że powietrze wokół nich nasycone jest aerozolem z solanki, powstającym wskutek jej obciekania przez elementy gradierni i naturalnego odparowywania. Inhalacje tak bogatym w mikroelementy powietrzem zaczęto stosować w różnego typu kuracjach.
Zatkany nos? Pomogą ci te przepisy
Jak inhalacje solankowe wpływają na zdrowie?
Większość z nas styka się na co dzień z zanieczyszczonym powietrzem czy dymem nikotynowym. Żyjemy w warunkach sprzyjającym powstawaniu wielu schorzeń. Negatywnym oddziaływaniom środowiska na organizm można jednak skutecznie przeciwdziałać.
Mikroklimat, który wytwarza się dzięki tężni, zbliżony jest do klimatu, którym możemy cieszyć się podczas wakacji nad morzem. Oddychanie przez godzinę powietrzem nasyconym solankowym aerozolem sprawia, że dawka jodu jaką pochłaniamy, jest równa dawce przyjętej w ciągu trzech dni plażowania. Jod odpowiada m.in. za prawidłowe funkcjonowanie tarczycy, powoduje także rozrzedzenie śluzu, co szczególnie docenią osoby zmagające się z chorobami górnych dróg oddechowych. Na ich problemy skutecznie zadziała również brom, który rozszerza oskrzela. Natomiast wapń zawarty w aerozolu solanki wykazuje właściwości antyalergiczne
– tłumaczy Wojciech Wolski, manager Instytutu Wellness&Spa Terma Białka.
Co zawiera aerozol z tężni, że jest on tak korzystny dla zdrowia? Tak naprawdę całe mnóstwo mikroelementów.
Sekret kryje się w konstrukcji tężni leczniczej. Zbudowana jest ona z drewna iglastego, gałązek brzozowych i urządzeń do pompowania solanki. W pomieszczeniu, gdzie znajduje się tego typu konstrukcja, wytwarza się aerozol bogaty w całą gamę cennych mikroelementów, takich jak jod, brom, wapń, magnez, potas, żelazo, sód
– wyjaśnia Paweł Pyż, dyrektor Termy Białka w Białce Tatrzańskiej.
Komu poleca się takie inhalacje?
Z tężni solankowych powinni korzystać:
- mieszkańcy dużych aglomeracji miejskich,
- osoby w czasie rekonwalescencji po ostrej chorobie,
- osoby pracujące w znacznym zapyleniu i wysokiej temperaturze,
- palacze tytoniu,
- osoby pracujące głosem.
Wskazania lecznicze i profilaktyczne do korzystania z tężni solankowych to: stany zapalne dolnych dróg oddechowych - ostre i przewlekłe nawracające (zapalenie oskrzeli, płuc, zmiany zapalne w przebiegu POCHP), nawracające stany zapalne górnych dróg oddechowych (zapalenie gardła, zatok przynosowych oraz krtani), zmiany w drogach oddechowych związane z paleniem tytoniu oraz przebywaniem w warunkach dużego zapylenia, alergie, nadciśnienie tętnicze i niewydolność krążenia, niedoczynność tarczycy, nerwice i inne zaburzenia wegetatywne. Solanka wpływa korzystnie przeciwzapalnie na układ oddechowy, ma działanie zwiększające odporność, reguluje i stymuluje do prawidłowego działania układ endokrynny oraz układ nerwowy
– uściśla dr Ewa Felicka-Cieślak, internista z CM Medyceusz.
Trzy domowe inhalacje na zatkany nos
Tężnie w Polsce – mapa obiektów, z których warto korzystać
Historia tężni solankowych wykorzystywanych w lecznictwie sięga XIX wieku. Pierwsze i największe w Europie konstrukcje tężniowe powstały w Ciechocinku. Zaprojektował je Jakub Graff – profesor Akademii Górniczej w Kielcach. Istnieją do dziś. Ich wysokość wynosi 15,8 m, a łączna długość to 1741,5 m.
W Polsce wciąż przybywa nowych obiektów. Do najbardziej znanych, prócz wspomnianych konstrukcji w Ciechocinku, należą tężnie w Inowrocławiu, Rabce-Zdroju, Konstancinie-Jeziornie, Grudziądzu, Busku-Zdroju czy też Sołonce. Z tężni można również skorzystać w Białce Tatrzańskiej. Ich lokalizacje możesz sprawdzić na mapie.
orientacyjna mapa tężni solankowych w Polsce, fot. Adobe Stock, kolaż Marta Słupska
Jak widać tężnie znajdują się w wielu regionach Polski – szczególnie w Polsce środkowej i południowo-wschodniej, w miejscowościach uzdrowiskowych. Jak z nich korzystać?
Jeśli się wybierzemy do którejś z nich, warto pamiętać, że korzystna dla zdrowia sesja powinna trwać minimum 30 minut. Takie sesje trzeba regularnie powtarzać.
tężnia w Inowrocławiu, fot. Adobe Stock
Do niedawna tężnie można było spotkać głównie w tradycyjnych uzdrowiskach. Dziś z leczniczego działania solankowego aerozolu korzystać można coraz częściej w centrach wypoczynku i spa, a także w dużych miastach. Nic dziwnego, to dobre remedium na smog i zanieczyszczenie powietrza!
tężnia w Konstancinie-Jeziornie, fot. Adobe Stock
Lecznicze solanki na zwyrodnienie stawów
Kto nie powinien korzystać z takich inhalacji?
Warto pamiętać też o przeciwwskazaniach. Z tężni solankowych nie powinny korzystać osoby:
- po świeżo przebytym zawale mięśnia sercowego,
- z chorobami nowotworowymi,
- z ostrymi chorobami przebiegającymi z podwyższoną temperaturą ciała,
- z niewydolność naczyń wieńcowych serca, zwłaszcza u pacjentów z niskim ciśnieniem krwi,
- z nadwrażliwością na jony zawarte w solance.
Korzystanie z tężni solankowych jest przeciwwskazane u osób z nadczynnością tarczycy, u pacjentów leczonych onkologicznie, z nadwrażliwością na składniki solanki (głównie brom i jod) oraz u chorych leczonych z powodu nasilenia choroby wieńcowej. Z tężni nie mogą korzystać z pacjenci podwyższoną temperaturą ciała (gorączka). Działanie biominerałów zawartych w solance w takich przypadkach może zaostrzyć chorobę podstawową
– uściśla dr Ewa Felicka-Cieślak.
Ciekawostka: tężnię można nawet mieć w domu! Takie domowe tężnie są do kupienia na rynku, tworzą w pomieszczeniu leczniczy mikroklimat, nawilżają powietrze i są polecane szczególnie jesienią i zimą.
Zobacz też:
Leczenie klimatem, czyli urlop w górach, nad morzem, jeziorem lub w lesie
Jak leczono inhalacjami w przeszłości?
Ekspert: dr Ewa Felicka-Cieślak, internista o specjalizacji choroby wewnętrzne z Centrum Medycznego Medyceusz.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!