Spis treści:
- Tymianek – właściwości lecznicze
- Tymianek na kaszel – jak stosować?
- Tymianek na kaszel – bezpieczeństwo i skutki uboczne
- Inne zastosowania tymianku w ziołolecznictwie
Jakie są właściwości lecznicze tymianku?
Tymianek (łac. Thymus vulgaris), inaczej macierzanka tymianek, jest krzewinką osiągającą 40 cm wysokości. Drobniutkie kwiatki mają odcienie fioletu. Kwitnie od czerwca do lipca. Roślina odznacza się przyjemnym zapachem. Pochodzi z obszaru śródziemnomorskiego. Obecnie uprawiany w wielu krajach Europy i Ameryki, również w Polsce.
Dzięki swojemu silnemu aromatowi i walorom smakowym tymianek jest używany w kuchni. Jednak jest to też roślina o właściwościach prozdrowotnych. Stosowany w lecznictwie tymianek ma działanie: wykrztuśne, przeciwbakteryjne, grzybobójcze, rozkurczowe, przeciwzapalne, napotne, uspakajające, regulujące trawienie, wzmacniające, ściągające, tonizujące, a także gojące rany.
Tymianek wyróżnia się właściwościami leczniczymi dzięki obecności różnych składników aktywnych i olejków eterycznych. Jest bogaty w flawonoidy i przeciwutleniacze fenolowe taki jak np. zeaksantyna, luteina, tymonina. Tymianek zawiera witaminy z grypy B, A, C. Liście zawierają składniki mineralne: potas, żelazo, wapń, mangan, magnez i selen. Głównym składnikiem aktywnym olejku tymiankowego jest tymol – odpowiada za dużej mierze za działanie przeciwutleniające tymianku.
Tymianek ma zastosowanie wewnętrzne. Używa się go w przypadku nieżytu górnych dróg oddechowych, zapaleniu oskrzeli i krztuścu. Pomaga łagodzić kaszel, zmniejsza jego nasilenie i długość trwania.
Medycyna ludowa zaleca tę roślinę również do użytku zewnętrznego. W tym przypadku tymianek jest pomocny w terapii dolegliwości reumatycznych, problemów skórnych, stanów zapalnych jamy ustnej oraz gardła. Wewnętrznie stosowany jest również w leczeniu miażdżycy i hiperlipidemii, przepłukiwaniu dróg moczowych, braku apetytu i uczuciu pełności.
Tymianek na kaszel - jak stosować?
Składniki zawarte w tymianku działają przeciwdrobnoustrojowo, antyseptycznie i przeciwzapalnie, dzięki czemu wspomagają leczenie kaszlu. Do wskazań stosowania tymianku należą różne schorzenia powodujące ten objaw, m.in. przeziębienie, grypa zapalenie oskrzeli, krztusiec, ból gardła. Tymianek można z powodzeniem stosować przy infekcjach dróg oddechowych. Jak? Jest kilka możliwości. Na kaszel tymianek można przyjmować w formie syropu, naparów lub inhalacji.
Przepis na syrop z tymianku na kaszel
Przepis na kaszel z tymianku łatwo przygotować. Dzięki dodatkowi miodu jest jeszcze skuteczniejszy w łagodzeniu tego objawu (przeczytaj: miód na kaszel).
Składniki na syrop z tymianku na kaszel:
- 1 szklanka wody,
- 2 łyżki świeżego lub suszonego tymianku,
- 0,5 szklanki miodu.
Przygotowanie syropu z tymianku:
- Zagotuj wodę.
- Włóż tymianek do wrzątku i pozostaw pod przykryciem na 20 minut.
- Do wody dodaj miód i wymieszaj całość.
- Przestać syrop przez sitko i przelej do czystego słoika.
- Syrop możesz przechowywać w lodówce przez 2 miesiące.
Inhalacja z tymianku na kaszel
Olejek tymiankowy możemy wykorzystać do sporządzenia inhalacji. W tym celu do gorącej wody wlewamy nie więcej niż 2 krople olejku i wdychamy. Pomaga w zapaleniu oskrzeli, suchym kaszlu, astmie i katarze.
Napar z tymianku na kaszel – jak go przygotować?
Przy schorzeniach dróg oddechowych ziele tymianku jest stosowane również jako napar do picia lub w mieszankach ziołowych na kaszel. Dawka dzienna wynosi 10 g.
W stanach zapalnych gardła, krtani, migdałków i jamy ustnej możemy sporządzić napar do płukania. Do 100 ml ciepłej wody dodajemy 5 g ziela tymianku.
Tymianek na kaszel – bezpieczeństwo i skutki uboczne
Olejek eteryczny nie może być stosowany przez kobiety w ciąży ani osoby z poważnymi dolegliwościami serca. Zażywanie tymianku w znacznej ilości jest odradzane w przypadku kobiet ciężarnych, gdyż ziele to może stymulować skurcze macicy. Niewielka ilość tymianku jest bezpieczna. Niewskazane jest długotrwałe stosowanie olejków w formie kąpieli lub nacierania dużych partii ciała. Tymol bowiem łatwo przenika przez skórę.
Czytaj też: Jakich ziół nie wolno stosować w ciąży?
Inne zastosowania tymianku w ziołolecznictwie
Tymianek ma wiele zastosować w ziołolecznictwie. Na poprawę ukrwienia w dolegliwościach reumatycznych może pomóc wymieszane 10 ml olejku tymiankowego z 90 ml oleju z kiełków pszenicy albo 40% alkoholem. Chore miejsca nacieramy sporządzoną mieszanką. Napar z tymianku wraz z olejem z oliwek można użyć w postaci okładów na rany, ale również na miejsca po ukąszeniu owadów.
Tymianek działa korzystnie też na włosy. Ziele tymianku wchodzi w skład płukanek (odżywek) do włosów – płukanki zyskują dzięki temu działanie bakteriobójcze i przeciwgrzybiczne. Dezynfekuje, oczyszcza i odmładza skórę głowy. Zapobiega łupieżowi, wzmacnia włosy, pobudza ich wzrost i zapobiega wypadaniu.
Źródła:
Hammoudi Halat D, Krayem M, Khaled S, Younes S. A Focused Insight into Thyme: Biological, Chemical, and Therapeutic Properties of an Indigenous Mediterranean Herb. Nutrients. 2022 May 18;14(10):2104. doi: 10.3390/nu14102104.
Czytaj także:
Skuteczne domowe sposoby na kaszel (suchy i mokry)
O czym świadczy przewlekły mokry kaszel? Rozpoznanie i leczenie
Siemię lniane na kaszel to niedoceniane naturalne lekarstwo. Jego związki działają zbawiennie na gardło
Inhalacje na kaszel – jak je przygotować i na co uważać?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!