Pod pojęciem depresji maskowanej, inaczej ukrytej lub poronnej, rozumiemy taki obraz tej choroby, na który składają się niecharakterystyczne objawy, a sama „depresja” (jako smutek, przygnębienie, apatia) może wcale nie występować.
Spora część z nich dotyczy dolegliwości z zakresu przewodu pokarmowego, a pacjent trafia ze swoim problemem do lekarza rodzinnego lub gastrologa. Tacy chorzy przechodzą liczne badania diagnostyczne, a do postawienia właściwego rozpoznania często potrzeba znacznie więcej czasu i cierpliwości.
Objawy somatyczne mogą na wiele lat wyprzedzać typowe objawy depresyjne. Należą do nich m.in. bóle brzucha, zespół jelita drażliwego, stany spastyczne (kolki) dróg żółciowych, zaparcia, utrata apetytu i chudnięcie.
Hormony stresu a problemy z układem pokarmowym
Zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego związane są z upośledzeniem jego funkcji przy braku wyraźnych zmian chorobowych w jego budowie (zmian organicznych). Wynikają one ze współdziałania wielu czynników, z których istotną rolę przypisuje się działaniu przewlekłego stresu.
Prowadzi on do zaburzeń w uwalnianiu substancji o charakterze neuroprzekaźników, wzrostu wydzielania kortyzolu oraz adrenaliny i noradrenaliny, które są hormonami stresu.
Już na wczesnych etapach może to prowadzić do uporczywych bólów i wzdęć, biegunek i/lub zaparć, suchości w ustach, nudności, a nawet wymiotów. Przewlekły stres prowadzi również do zaburzeń nastroju, rozwoju depresji lub dystymii. Choroby te, wiążące się z cierpieniem i obciążeniem dla chorego, stanowią dodatkowy stresor i w taki sposób dochodzi do domknięcia błędnego koła oraz nasilania zaburzeń czynności przewodu pokarmowego.
Zespół jelita nadwrażliwego
Bóle psychogenne zlokalizowane w jamie brzusznej opisywane są najczęściej jako rozlane, tępe, rzadziej kolkowe. Trudno czasem dokładnie je umiejscowić. Towarzyszy im nierzadko ból w wyniku dotyku, np. podczas badania lekarskiego. Pojawiają się one, ponieważ na linii mózg-przewód pokarmowy dochodzi do rozwoju nadwrażliwości, tzn. wyczulenia organizmu na różne, niegroźne bodźce, działające wewnątrz i na zewnątrz brzucha.
Jeżeli obok dyskomfortu lub bólów brzucha pojawiają się problemy z wypróżnianiem, możemy mówić o zespole jelita drażliwego. Jest to przewlekła choroba jelit, o nie do końca poznanej przyczynie, za to o znacznym rozpowszechnieniu (około 10-20% populacji, częściej kobiety).
Problemy z jelitami a depresja
Zaburzenia psychiczne stwierdza się u 70-90% osób z tym zespołem – są to m.in. zaburzenia osobowości, niepokój, depresja. Bardzo istotne jest w tych przypadkach, oprócz leczenia objawowego (np. zaparć), dotarcie do głębszych problemów i odpowiednie wsparcie psychologiczne, a w przypadku zamaskowanej depresji i bezsenność - także postępowanie farmakologiczne za pomocą leków przeciwdepresyjnych.
Zobacz też:
Czym jest depresja dwubiegunowa?
Depresja w masce z bólów głowy
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
