Rozpoznanie nadczynności tarczycy
Nadczynność tarczycy może wywoływać wiele różnych objawów. Rzadko kiedy u jednego chorego występują one wszystkie jednocześnie. Co gorsza, niejednokrotnie nie są to dolegliwości charakterystyczne tylko dla tej choroby.
Lekarz po rozmowie z pacjentem i zbadaniu go może jednak podejrzewać nadczynność tarczycy. W takiej sytuacji wykonuje się badania hormonalne, które pozwolą na rozpoznanie bądź wykluczenie choroby.
Do najczęstszych objawów nadczynności tarczycy należą:
- nasilone pocenie,
- nerwowość,
- chudnięcie,
- uczucie duszności.
Jak objawia się nadczynność tarczycy?
Lekarz podczas badania stwierdza często:
- przyspieszoną czynność serca,
- wole (czyli powiększenie tarczycy widoczne jako guz na przedniej części szyi),
- drżenie rąk i języka,
- złą tolerancję ciepła,
- kołatania serca,
- zmęczenie,
- osłabienie,
- zwiększoną aktywność ruchową,
- szeroko otwarte powieki (wytrzeszcz),
- zwiększenie apetytu,
- częstsze wypróżnienia,
- biegunkę.
U 1/10 chorych występują zaburzenia rytmu serca pod postacią migotania przedsionków. Mogą być one dla chorego niezauważalne. Lekarz często stwierdza arytmię dopiero po osłuchaniu chorego i wykonaniu EKG. Większość chorych jednak odczuwa objawy arytmii: nierówne bicie serca, osłabienie, zawroty głowy, omdlenie, duszność czy ból w klatce piersiowej.
Sprawdź, czy twoje serce równo bije i zbadaj swój puls
Badania hormonalne
Aby postawić pewne rozpoznanie nadczynności tarczycy konieczne jest wykonanie badań hormonalnych. Pobrana zostanie nam krew na badania, w której oznaczone zostaną stężenia hormonów we krwi.
- tyroksyna (fT4),
- trójjodotyronina (fT3),
- hormon przysadki (TSH).
Dla nadczynności tarczycy spowodowanej przez chorobę tarczycy typowe są podwyższone wartości hormonów tarczycy T4 i T3 oraz obniżone TSH. Obniżona wartość TSH i prawidłowe hormony tarczycy pozwalają na rozpoznanie utajonej (subklinicznej) nadczynności tarczycy.
Jest to zazwyczaj początkowa faza choroby, kiedy chorzy nie mają jeszcze żadnych objawów. Jednak po pewnym czasie dochodzi zwykle do rozwoju choroby i pojawienia się rozmaitych dolegliwości. Inne wyniki badań obserwuje się w tzw. wtórnej nadczynności tarczycy. Jest to bardzo rzadka postać choroby, spowodowana pierwotnie przez chorobę przysadki, która produkuje w nadmiarze TSH.
Wtórnie do niej dochodzi do rozrostu tarczycy i zwiększonego wydzielania hormonów. Dla tej postaci choroby charakterystyczne jest podwyższenie zarówno TSH, jak i hormonów tarczycy. Te niuanse mogą się wydawać skomplikowane. Pokazują one jednak, że same wyniki badań to nie wszystko. Lekarz interpretuje je zawsze w kontekście konkretnego chorego i zgłaszanych przez niego dolegliwości.
Inne badania
Po rozpoznaniu nadczynności tarczycy należy jeszcze rozpoznać chorobę, która ją wywołuje. Czy jest to choroba Gravesa-Basedowa? Czy wole guzkowe toksyczne? A może guzek autonomiczny albo gruczolak przysadki? Odpowiedź na pytania jest bardzo ważna, zależy od niej bowiem leczenie chorego.
Nie ma jednego schematu postępowania, który służyłby do określenia przyczyny nadczynności tarczycy. Niemal każdy pacjent z podejrzeniem choroby tarczycy ma wykonywane USG tarczycy. Inne badania zależą zwykle od tego, jaką chorobę podejrzewa lekarz po badaniu chorego. Mogą to być badania krwi, w której szuka się patologicznych przeciwciał. Niekiedy wykonuje się scyntygrafię tarczycy, która służy do oceny aktywności biologicznej gruczołu. Przy podejrzeniu choroby przysadki wykonuje się natomiast badania obrazowe mózgu. Najczęściej jest to badanie przysadki rezonansem magnetycznym.
Zobacz także:Jak niebezpieczna może być nadczynność tarczycy?Wszystko o chorobie Gravesa-Basedowa
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
