Co warto wiedzieć o mononukleozie zakaźnej? [Jak ja rozpoznać i leczyć?]
Letnia miłość często kończy się jesienią poważną infekcją. Ba! Niekiedy mononukleoza zakaźna dotyka niemal wszystkich uczestników obozu czy kolonii. Roznosi się błyskawicznie.

Mononukleoza zakaźna zwana także chorobą pocałunków wywoływana jest przez wirus Epsteina-Barr (EBV), z grupy wirusów opryszczki. Choroba najczęściej dotyka małe dzieci i młodzież. Maluchy - bo np. w przedszkolu dzielą się lizakami, piciem, biorą do buzi zabawki. Młodzież - w efekcie m.in. letnich romansów.
Ocenia się, że ok. 80 proc. osób to nosiciele wywołującego ją wirusa. Niektóre nawet nigdy nie zachorują i tak zarażą kolejne osoby. A że objawy mononukleozy zakaźnej pojawiają się dopiero po 30-60 dniach od zakażenia, skutki wakacyjnej miłości niekiedy dają znać o sobie dopiero jesienią.
Objawy mononukleozy zakaźnej
Pierwsze objawy mononukleozy zakaźnej pojawiają się 30-50 dni od wniknięcia wirusa do organizmu. Zwykle są to:
- powiększenie węzłów chłonnych na szyi, pod żuchwą, pod pachami,
- silne bóle gardła,
- szary nalot na gardle i migdałkach,
- wysypka,
- gorączka, nawet 40 st. C,
- bóle brzucha,
- powiększenie wątroby i śledziony,
- obrzęk powiek, nosa, łuków brwiowych,
- katar,
- przykry zapach z ust,
- uczucie rozbicia i przewlekłe zmęczenie.
Objawy mononukleozy zakaźnej utrzymują się 2-4 tygodnie. A osłabienie układu odpornościowego po chorobie utrzymuje się nawet do roku. Uwaga! U 1 na 2000 osób może dojść do przewlekłej postaci choroby. Wówczas objawy utrzymują się przez miesiące.
Diagnostyka mononukleozy zakaźnej
Czasami lekarz jest w stanie potwierdzić mononukleozę zakaźną na podstawie wywiadu z pacjentem i obserwacji jego objawów. Oprócz symptomów sygnalizowanych przez chorego lekarz może również zauważyć:
- powiększenie śledziony,
- powiększenie wątroby.
Zmiany są również w badaniach laboratoryjnych:
- w morfologii - zwiększenie ilości WBC, w rozmazie: zwiększony odsetek limfocytów i występowanie limfomonocytów, obniżenie ilości płytek krwi,
- podwyższone transaminazy, czyli próby wątrobowe,
- obecność przeciwciał wirusa ABV we krwi.
Infekcje podobne do mononukleozy zakaźnej
Objawy mononukleozy zakaźnej nie są specyficzne, dlatego stawiając rozpoznanie, lekarz bierze pod uwagę inne infekcje podobne do mononukleozy, m.in.
- anginę paciorkowcową,
- zakażenie cytomegalowirusem (CMV),
- zakażenie herpeswirusem HHV-6,
- zakażenie adenowirusem,
- zarażenie pierwotniakiem Toxoplasma gondii,
- zakażenie wirusem HIV.
Wysypka w mononukleozie zakaźnej
Samoistnie występuje dość rzadko - wówczas pojawia się na tułowiu i ma charakter grudkowo-plamisty.
Dość często jednak wysypka pojawia się w przebiegu mononukleozy zakaźnej w wyniku błędu w rozpoznaniu! Jeśli lekarz zdiagnozuje anginę zamiast mononukleozy i przepisze u antybiotyk, po jego zażyciu pojawi się na ciele chorego wysypka, która jest toksyczną reakcją na lek. Wówczas jest ona bardzo czerwona, wyraźna i swędząca.
Leczenie mononukleozy zakaźnej u dorosłych i dzieci
W większości przypadków organizm sam świetnie radzi sobie z infekcją. Objawy mijają po 2-3 tygodniach. Aby jednak przyspieszyć proces zdrowienia i poprawić swoje samopoczucie warto:
- Łagodzić ból gardła. Sprawdzą się płukanki z roztworu soli (łyżeczka soli na szklankę letniej wody), ssania tabletek łagodzących dolegliwości, np. Neo Angin, Septolete.
- Obniżać gorączkę, np. stosując chłodne okłady i leki zawierające paracetamol i ibuprofen. Dodatkowo można popijać napar z lipy.
- Dużo odpoczywać. Organizm musi mieć siłę do walki z wirusami, dlatego jak najwięcej poleguj w łóżku.
- Dobrze się odżywiać. Chorym na mononukleozę zakaźną służy lekkostrawna dieta, łagodna dla wątroby. Stawiaj więc na gotowane warzywa (nie strączkowe i kapustne), kasze, ryż, chude mięsa.
- Nawadniać się. Ważne jest picie dużych ilości wody- nawet 2-3 litry dziennie. Dzięki temu łatwiej będzie oczyścić organizm z toksyn.
Jeśli objawy mononukleozy zakaźnej są bardzo nasilone (np. pojawił się obrzęk krtani lub duże obrzęki węzłów chłonnych), lekarz może zdecydować o leczeniu chorego sterydami. W przypadku dzieci taka terapia najczęściej odbywa się w szpitalu.
Polecamy!
Szkarlatyna u dzieci wciąż groźna!
Co może oznaczać gorączka u dziecka?