Alergia na roztocza – jak ją rozpoznać i leczyć?

alergia na roztocza fot. Adobe Stock
Alergia na roztocza jest uciążliwą przypadłością, ponieważ trudno jest z otoczenia wyeliminować ten alergen. Powoduje objawy takie jak katar, kichanie, świąd nosa, łzawienie, a czasami ataki astmy. Alergię na roztocza kurzu domowego należy leczyć. Jest kilka możliwości terapii.
/ 19.04.2021 11:02
alergia na roztocza fot. Adobe Stock

Spis treści:

  1. Czym jest alergia na roztocza?
  2. Objawy alergii na roztocza
  3. Alergia na roztocza – diagnostyka
  4. Leczenie alergii na roztocza
  5. Kwalifikacja do odczulania i skuteczność leczenia

Czym jest alergia na roztocza?

Alergia na roztocza kurzu domowego, zwana też alergią na kurz, polega na nieprawidłowej (IgE–zależnej) reakcji układu immunologicznego po kontakcie z cząsteczkami pochodzącymi od roztoczy. Rozwija się na ogół w dzieciństwie lub okresie dojrzewania.

Roztocza to mikroskopijne pajęczaki (0,2–0,4 mm; choć zdarzają się osobniki widoczne gołym okiem), występujące powszechnie w kurzu domowym. W Europie najczęściej w kurzu bytuje gatunek Dermatophagoides pteronyssinus.

Roztocza kurzu domowego lubią środowisko ciepłe i wilgotne –wysoka wilgotność i temperatura w pomieszczeniach sprzyjają ich namnażaniu. Ukrywają się w kurzu, wykładzinach, pościeli, materacach, dywanach i pluszowych zabawkach. Nic więc dziwnego, ze roztocza są głównym domowym źródłem chorób alergicznych
– tłumaczy dr n. med. Marek Kaszuba.

Uczulające są zwłaszcza cząsteczki odchodów roztoczy, ale również rozkładające się martwe organizmy i ich egzoszkielety. Dostają się do błon śluzowych dróg oddechowych, powodując różnorodne dolegliwości.

Przeczytaj też: Cladosporium – alergia na grzyby mikroskopowe

Objawy alergii na roztocza

Alergia na roztocza jest uciążliwą przypadłością, ponieważ bardzo trudno wyeliminować kurz z otoczenia. Objawy uczulenia dotyczą zwłaszcza nosa i oczu.

O alergii na roztocza mogą świadczyć objawy nieżytu nosa, zwłaszcza przewlekłego, takie jak katar, blokada nosa, uczucie spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła, szczególnie w sytuacji narażenia na większe stężenie alergenu. O alergii na roztocza mogą też świadczyć objawy astmy duszność, ucisk w klatce piersiowej, świsty czy kaszel. Niekiedy dochodzi również do zaostrzania się chorób skóry, takich jak atopowe zapalenie skóry przy kontakcie z alergenem
– wymienia dr n. med. Marek Kaszuba, alergolog, specjalista chorób wewnętrznych.

Należy też wspomnieć, że w wyniku reakcji krzyżowej, u osób z alergią na roztocza kurzu domowego może się też rozwinąć uczulenie na pokarmy takie jak krewetki lub ślimaki, albo na pokarm zanieczyszczony roztoczami.

Alergia na roztocza – diagnostyka

Gdy odczuwamy objawy alergii, powinniśmy przede wszystkim zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu lub alergologa. Lekarz zleci badania, które pozwolą zweryfikować podejrzenie alergii na roztocza kurzu.

Aby sprawdzić, czy mamy uczulenie na alergeny roztoczy, możemy wykonać punktowe testy skórne lub oznaczenie z krwi swoistych przeciwciał w klasie IgE skierowanych przeciwko tym alergenom
– mówi dr n. med. Marek Kaszuba.

W diagnostyce alergii na roztocza kurzu stosuje się również badania molekularne, które pozwalają dokładnie określić cząsteczkę uczulającą. Wśród osób uczulonych na roztocza ok. 80% wykazuje nadwrażliwość na alergeny Der p 1 i 2, a uczulenie na powyższe białka jest powiązane z rozwojem astmy. Inne alergeny to np. Der f 1 i 2.

Leczenie alergii na roztocza – dobre praktyki, leki, odczulanie

Główną zasadą leczenia chorób alergicznych jest unikanie alergenu, jeśli to możliwe. Oprócz tego stosuje się leki objawowe i immunoterapię alergenową (odczulanie).

Dobre praktyki przy alergii na roztocza

W przypadku alergii na roztocza kurzu domowego, aby zmniejszyć narażenie na nie, zaleca się m.in.:

  • usunięcie dywanów, wykładzin, zasłon, zabawek pluszowych, które stanowią rezerwuar dla roztoczy,
  • pranie pościeli przynajmniej raz w tygodniu w temp. powyżej 55°C,
  • stosowanie pościeli z materiału nieprzepuszczalnego dla roztoczy,
  • używanie odkurzaczy wodnych lub wyposażonych w filtr HEPA,
  • regularne usuwanie kurzu i odkurzanie,
  • utrzymywanie wilgotności powietrza w pomieszczeniach w zakresie od 35–50% i temperatury od 18 do 22°C. 

Przy zastosowaniu wszystkich tych metod mamy szansę na zmniejszenie stężenia alergenów roztoczy kurzu domowego w powietrzu, zatem i na zmniejszenie nasilenia objawów
– mówi dr n. med. Marek Kaszuba.

Leki na alergię na roztocza 

Drugim elementem leczenia tej alergii jest zastosowanie leków blokujących lub łagodzących objawy.

Mamy do wyboru leki przeciwhistaminowe zażywane doustnie lub stosowane donosowo oraz donosowe preparaty przeciwzapalne (kortykosteroidy)
– wyjaśnia dr n. med. Marek Kaszuba.

Środki niefarmakologiczne, które mogą pomóc w złagodzeniu objawów alergii na roztocza, to irygacja nosa wodnym roztworem soli fizjologicznej oraz stosowanie sprayów do nosa z wodnym roztworem soli fizjologicznej. Te dostępne bez recepty preparaty pomagają w wypłukiwaniu alergenów ze śluzówki.

Odczulanie

Trzecią metodą leczenia alergii na roztocza kurzu, jedyną która ma charakter przyczynowy, jest odczulanie. Pozwala ono przyzwyczaić organizm do alergenu, aby przy kontakcie z nim nie dochodziło do pojawiania się objawów uczulenia.

Aktualnie mamy do dyspozycji dwie metody odczulania na roztocza kurzu domowego. To metoda iniekcyjna, a więc przy pomocy zastrzyków, poprzez które podskórnie podawany jest alergen, oraz metoda podjęzykowa, którą można stosować samodzielnie w domu, choć pod nadzorem alergologa
– tłumaczy dr n. med. Marek Kaszuba.

Ceny odczulania w przypadku alergii na roztocza są różne. Metoda podjęzykowa nie jest refundowana. Jej koszt dla całej kuracji, która powinna trwać co najmniej 3 lata, to 6 tys. zł. W przypadku metody iniekcyjnej dostępny jest jeden preparat , który jest refundowany. Koszt tego preparatu dla 3-letniego okresu terapii wynosi ok. 3000 zł.

Przeczytaj też: Odczulanie na kota 

Jak się kwalifikuje pacjenta do odczulania i jaka jest skuteczność leczenia?

Do odczulania pacjent kwalifikowany jest przez alergologa, który, na podstawie informacji zebranych z wywiadu oraz wyników badań dodatkowych, może zaproponować taką formę leczenia.

Przy prawidłowej kwalifikacji do odczulania, większość pacjentów odnosi korzyści – nawet u 80% osób poddanych odczulaniu widzimy istotną poprawę w zakresie objawów alergii na roztocza kurzu domowego
– uważa dr n. med. Marek Kaszuba.

Trzeba też pamiętać o tym, że odczulanie wymaga zaangażowania pacjenta. Początkowo konieczne są częste wizyty w poradni. Warto jednak zdecydować się na taką formę leczenia, ponieważ z czasem alergia na kurz staje się uciążliwa, może prowadzić do nieobecności w szkole, pracy, utrudniać koncentrację i aktywność w życiu społecznym.

Więcej na temat alergii:
Alergia na pyłki - jak przetrwać okres pylenia (10 sposobów)
Alergia pokarmowa – objawy, testy na alergię i nietolerancję pokarmową, zapobieganie
Uczulenie na nikiel - objawy alergii na nikiel, odczulanie
Uczulenie (alergia) na gluten – objawy, badania i leczenie

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA