Spis treści:
Czym jest choroba niedokrwienna serca?
Choroba niedokrwienna serca polega na niedostarczeniu komórkom serca wystarczającej ilości tlenu i substancji odżywczych, co jest spowodowane zwężeniem lub zamknięciem światła tętnic wieńcowych (naczyń oplatających serce). O chorobie świadczy najczęściej ból w klatce piersiowej, ale chorzy doświadczają też mniej typowych objawów, w postaci „maski”.
Nieleczona choroba niedokrwienna serca może doprowadzić do zawału serca, czyli bezpośredniego stanu zagrożenia życia.
Choroba niedokrwienna serca — objawy
Do najczęściej występujących objawów choroby niedokrwiennej serca zalicza się:
- ból w klatce piersiowej, który promieniuje do innych części ciała (żuchwy, ramienia, szyi), może mieć charakter ucisku, pieczenia, dławienia, czy po prostu dyskomfortu,
- płytki oddech,
- kołatanie serca,
- nudności,
- ucisk za mostkiem,
- pocenie się,
- przyspieszone bicie serca,
- osłabienie,
- zawroty głowy,
- zawał serca, nagły zgon.
Objawy zazwyczaj pojawiają się w konkretnych okolicznościach, np. pod wpływem stresu, niskiej temperatury otoczenia, wysiłku fizycznego lub spożycia dużej ilości jedzenia.
Po kilku minutach odpoczynku ból powinien jednak ustąpić. Są to dolegliwości synokardialne, które świadczą o konieczności poszerzenia diagnostyki kardiologicznej
– podkreśla dr hab. Małgorzata Kloch, kardiolog z krakowskiego SCM clinic.
Choroba wieńcowa stabilna
Zalicza się do niej dławicę piersiową i odmienną, zespół sercowy X występujący zwykle u kobiet po menopauzie, dławicę związaną z mostkami mięśniowymi znajdującymi się nad tętnicami wieńcowymi.
Choroba wieńcowa ostra
Najczęściej są to zawały serca z zamknięciem światła naczynia wieńcowego, nagły zgon sercowy, niestabilna dławica piersiowa ze zwężeniem światła naczynia w różnym stopniu.
Przeczytaj też: Nerwobóle w klatce piersiowej. Kiedy kłucie w sercu oznacza nerwoból?
Choroba niedokrwienna serca — przyczyny
W większości przypadków przyczyną zachorowania na chorobę niedokrwienną serca jest miażdżyca naczyń wieńcowych. Odkładające się na ich ściankach blaszki miażdżycowe powodują zwężenie światła naczyń, w konsekwencji upośledzając dopływ krwi do serca.
Innymi przyczynami pierwotnej choroby niedokrwiennej serca są:
- zator tętnicy wieńcowej, czyli zamknięcie światła naczynia wieńcowego materiałem innym niż blaszka miażdżycowa. Zator bywa skutkiem zakażenia bakteryjnego, zapaleniem wsierdzia, skrzepliną,
- zwężenie tętnic wieńcowych wynikające ze schorzeń ogólnoustrojowych, np. kiły, twardziny układowej, choroby Kawaski, tocznia rumieniowatego,
- wrodzony niedorozwój tętnic wieńcowych,
- urazy zwężające tętnice wieńcowych, np. ucisk przez krwiaka powstałego po urazie.
Najczęstszymi przyczynami wtórnej choroby niedokrwiennej serca są:
- niedociśnienie,
- zatrucie tlenkiem węgla,
- nieprawidłowy skurcz ściany tętnicy wieńcowej,
- skurcz tętnicy wieńcowej spowodowany przyjmowanymi środkami,
- anemia,
- zwężenie światła tętnicy wskutek źle przebiegających mostków mięśniowych.
Przeczytaj też: Pieczenie w klatce piersiowej – nerwica, problemy z sercem czy żołądkiem?
Czynniki ryzyka choroby niedokrwiennej serca
Niedokrwienna choroba serca dwa razy częściej dotyka mężczyzn niż kobiet, po 45. roku życia. W przypadku kobiet największe ryzyko dotyczy osób powyżej 55. roku życia. Dr hab. Małgorzata Kloch tłumaczy, że czynniki wywołujące chorobę niedokrwienną można podzielić na modyfikowalne oraz niemodyfikowalne.
Do niemodyfikowalnych, czyli takich, na które nie mamy wpływu, zaliczamy wiek, płeć oraz czynniki genetyczne. Do czynników modyfikowalnych, czyli takich, które mogą być ograniczone pod wpływem prawidłowego stylu życia lub stosowania leków, należą: nadciśnienie tętnicze, hipercholesterolemia, cukrzyca, nadwaga i otyłość, a także nadmierne spożycie alkoholu, palenie papierosów (zarówno czynne jak i bierne), mała aktywność fizyczna oraz stres
– podkreśla lekarka.
Choroba niedokrwienna serca — diagnoza i leczenie
W przypadku odczuwania bólu w okolicy zamostkowej, należy zawsze skonsultować się z lekarzem kardiologiem lub pierwszego kontaktu. Dr hab. Małgorzata Kloch zaznacza, że u pacjentów z podejrzeniem choroby niedokrwiennej serca powinny być wykonane specjalistyczne badania.
U takich osób wykonujemy spoczynkowe badanie elektrokardiograficzne (EKG), badanie echokardiograficzne (echo serca) oraz próbę wysiłkową, a w razie potrzeby 24-godzinne badanie EKG metodą Holtera. Jeśli na tej podstawie lekarz uzna za konieczne, chory może zostać skierowany do diagnostyki inwazyjnej choroby niedokrwiennej serca, czyli tzw. koronarografii
- tłumaczy dr hab. Małgorzata Kloch.
Leczenie choroby niedokrwiennej serca polega na:
- przyjmowaniu leków,
- w razie potrzeby wykonaniu zabiegu angioplastyki wieńcowej – udrożnienia tętnicy wieńcowej za pomocą specjalnego balonika lub stentu,
- wszczepienia bajpasów – pomostów omijających zwężenie.
Leczenie farmakologiczne choroby wieńcowej opiera się na stosowaniu różnych leków, w tym:
- nitrogliceryny (doraźnie w przypadku napadów bólu),
- kwasu acetylosalicylowego,
- beta-blokerów,
- leków metabolicznych,
- klopidogrelu (szczególnie po zawale serca),
- inhibitorów konwertazy angiotensyny,
- preparatów obniżających stężenie lipidów we krwi.
Kluczowe w leczeniu choroby wieńcowej są dieta oraz wysiłek fizyczny. Dostarczanie organizmowi wszystkich potrzebnych składników odżywczych, spożywanie dużej ilości warzyw i produktów zbożowych oraz unikanie tłuszczów zwierzęcych wraz z odpowiednią dawką sportu to przepustka do zdrowia. Ponadto chorzy powinni ograniczać stres, wysypiać się i zrezygnować z palenia papierosów.
Treść artykułu została pierwotnie opublikowana 04.12.2019.
Więcej o zdrowiu serca:
Miażdżyca - objawy, przyczyny, metody leczenia
Troponina sercowa - normy oraz rola w diagnostyce zawału
Holter ciśnieniowy - co to jest, wskazania, przebieg, cena
Jak żyć z arytmią?
Arytmia serca - diagnoza, skutki, objawy, leczenie
Absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum w Krakowie. Doświadczenie zawodowe zdobywała odbywając praktyki studenckie w wiodących europejskich ośrodkach kardiologicznych w Budapeszcie, Rzymie oraz Getyndze, a także na stażu podyplomowym w Szpitalu Uniwersyteckim w Krakowie. W trakcie studiów doktoranckich objęła stanowisko asystenta w I Klinice Kardiologii i Elektrokardiologii Interwencyjnej oraz Nadciśnienia Tętniczego UJCM. Od stycznia 2019 r. związana jest ze Specjalistycznym Szpitalem im. S. Żeromskiego w Krakowie, gdzie zajmuje się pacjentami na II Oddziale Chorób Wewnętrznych i Kardiologii, a od maja 2020 również z prywatnym szpitalem SCM clinic.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
