1. Choroby zakaźne w ciąży - różyczka
Choroba zakaźna wieku dziecięcego objawiająca się gorączką i wysypką. Dla malca w brzuchu mamy jest to jedna z najgroźniejszych infekcji. Na szczęście wirus zwykle nie pokonuje bariery łożyska i większość dzieci mam zakażonych w ciąży rodzi się zdrowa. Ryzyko wystąpienia wad rozwojowych istnieje tylko w przypadku zakażenia
w pierwszych tygodniach ciąży. Skutki mogą się objawić od razu po narodzinach lub kilka lat później. Należą do nich głuchota, zaburzenia mowy, niedobór hormonu wzrostu, zapalenie mózgu.
- Jak zapobiegać? Wystarczy zachorować raz, by zyskać odporność. Obecnie zakażenia u ciężarnych zdarzają się rzadko, gdyż obowiązkowo szczepi się 13-letnie dziewczynki, które różyczki jeszcze nie przeszły. Poza tym na początku ciąży dostaniesz skierowanie na badania krwi na obecność przeciwciał, więc będziesz wiedziała, czy musisz uważać na różyczkę, czy możesz spać spokojnie.
- Co robić, jeśli się pojawi? Jeżeli miałaś kontakt z chorym (a przeciwciał nie masz), idź do lekarza. Dostaniesz immunoglobulinę, która zmniejszy liczbę krążących w organizmie wirusów. Ginekolog sprawdzi kondycję malca na USG.
2. Choroby zakaźne w ciąży - opryszczka
Nie myl opryszczki wargowej z opryszczką narządów płciowych. Tę pierwszą, zlokalizowaną zwykle w okolicy ust, wywołuje wirus HSV-1. Jeśli od lat ci się przytrafia, nie ma się co martwić – zakażenia nawrotowe HSV-1 nie są groźne dla dziecka. Opryszczkę narządów płciowych wywołuje wirus HSV-2 powodujący zmiany na błonie śluzowej sromu i odbytu. Zakażenie pierwotne HSV-1 i HSV-2 – czyli złapanie ich w ciąży po raz pierwszy – może być dla płodu niebezpieczne. W pierwszych dwóch trymestrach ciąży grozi poronieniem lub nieprawidłowym rozwojem dziecka. W trzecim może spowodować poród przedwczesny. Jeśli zaś malec złapie od ciebie HSV-2 podczas porodu, może to skutkować uszkodzeniem narządów i jest groźne dla jego życia.- Jak zapobiegać? Kiedy opryszczka pojawi ci się na ustach, używaj oddzielnego ręcznika do twarzy i myj jak najczęściej ręce, żeby nie przenieść wirusa w okolice swoich narządów rodnych.
- Co robić, jeśli się pojawi? Gdy złapiesz opryszczkę właśnie w ciąży, przyjmiesz leki antywirusowe. To będzie ciąża wysokiego ryzyka. Przy opryszczce narządów rodnych, która pojawi się pod koniec ciąży, wykonuje się cesarskie cięcie.
3. Choroby zakaźne w ciąży - cytomegalia
Choroba wirusowa. Wirus jest obecny niemal w każdym publicznym miejscu i łatwo przenosi się przez kontakt z osobą zarażoną. Często występuje u małych dzieci. Na cytomegalię (lekka gorączka, bóle mięśni i gardła) można chorować kilka razy, ale w ciąży groźny jest ten pierwszy. Najbardziej niebezpieczne jest zakażenie na początku ciąży. W jego następstwie dziecko może się urodzić zbyt małe, z żółtaczką, powiększoną śledzioną i wątrobą, zapaleniem płuc... 20% noworodków z cytomegalią umiera.
- Jak zapobiegać? Nie istnieje szczepionka ani lekarstwo, a łagodny przebieg infekcji u kobiety utrudnia rozpoznanie. Możesz poprosić lekarza o skierowanie na badanie krwi w kierunku przeciwciał, by sprawdzić, czy ją przechodziłaś. Statystyki mówią, że na cytomegalię najczęściej zapadają matki młodociane (łapią wirusa w szkole) i pracujące w handlu, opiekunki w przedszkolach. Jeśli jesteś w tej grupie, powinnaś szczególnie uważać. Po spotkaniach z obcymi ludźmi myj dokładnie ręce. Zrezygnuj też z okazywania czułości znajomym dzieciom.
- Co robić, jeśli się pojawi? To, że przechodzisz cytomegalię (potwierdzi to badanie na obecność przeciwciał), nie oznacza, że dziecko urodzi się chore. Jeśli do infekcji doszło po 20. tygodniu ciąży, wirus nie zaszkodzi. U ciężarnych cytomegalii się nie leczy. Zakażony noworodek dostaje lek przeciwwirusowy.
4. Choroby zakaźne w ciąży - ospa wietrzna
Choroba wirusowa, bardzo zaraźliwa. Właściwie każdy kontakt z chorym kończy się ospą u osoby, która nie chorowała. Jeżeli złapiesz ją w pierwszej połowie ciąży, maluszek zwykle wychodzi bez szwanku. Największe ryzyko istnieje, gdy kobieta zachoruje na ospę w ostatnich tygodniach ciąży – dziecko może zarazić się podczas porodu. Dla niego ospa może się nawet skończyć śmiercią.
- Jak zapobiegać? Jeśli nie przeszłaś ospy w dzieciństwie, możesz się zaszczepić przed ciążą. Szczepionka jest dostępna w aptekach na receptę. W ciąży unikaj osób zakażonych. Jeśli dowiesz się, że w szkole czy przedszkolu twojej starszej pociechy jest ospa, kup szczepionkę i idź z malcem do przychodni. Do 72 godzin od kontaktu z chorym można zaszczepić dziecko, zmniejszając ryzyko infekcji.
- Co robić, jeśli się pojawi? Wybierz się do lekarza. Otrzymasz dawkę immunoglobuliny, która złagodzi skutki choroby.
5. Choroby zakaźne w ciąży - toksoplazmoza
To choroba odzwierzęca. Wywołuje ją pierwotniak Toxoplasma gondi, najczęściej występujący w odchodach kotów. Jeśli zarazisz się toksoplazmozą w ciąży, pasożyty mogą się przedostać do płodu, powodując tzw. toksoplazmozę wrodzoną. Dziecko może przyjść na świat za wcześnie, z niedowagą, uszkodzeniem wzroku. Zdarza się, że rodzi się bez objawów, ale następstwa choroby (np. upośledzenia słuch i widzenia) ujawniają się po latach.
- Jak zapobiegać? Niech ci teraz do głowy nie przyjdzie przygarnięcie kotka, szerokim łukiem omijaj też pupili znajomych i kuwety. W ogrodzie pracuj w gumowych rękawicach. Jedz dobrze ugotowane produkty. Unikaj tatara. Myj dokładnie noże, którymi kroisz, i naczynia, w których przechowujesz surowe mięso, owoce i warzywa.
- Co robić, jeśli się pojawi? Badania w kierunku toksoplazmozy wykonywane są u każdej ciężarnej. Jeśli wykażą świeże zakażenie, dostaniesz antybiotyk. W 70% przypadków toksoplazmoza u mamy nie szkodzi dziecku.
Choroby w ciąży - czy zakażenie jest groźne?
Nie panikuj! W większości przypadków zakażenie u mamy nie wyrządza szkód dziecku w jej łonie. Zależy to od następujących kwestii:
- w jak bardzo inwazyjny jest zarazek, który zaatakował;
- w kiedy nastąpiło zakażenie – zwykle im późniejsza ciąża, tym lepiej, ale w niektórych chorobach najgorsze są zakażenia niedługo przed porodem;
- w czy masz odporny organizm;
- w jak układ odpornościowy dziecka poradzi sobie z intruzami;
- w czy leczenie zostanie podjęte szybko i będzie prowadzone skrupulatnie oraz systematycznie.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
