Borelioza to najczęstsza choroba przenoszona przez kleszcze. Zachorowania występują na całym świecie. Borelioza jest chorobą wieloukładową, może rozwijać się latami i prowadzić do uszkodzenia różnych narządów i układów. Chociaż borelioza jest dobrze zbadaną chorobą, to brakuje danych jasno określających skalę zachorowań.
Najwięcej zachorowań na boreliozę w Europie Środkowej
Naukowcy z Instytutu Medycyny Tropikalnej na Uniwersytecie Medycznym w Kunming (Chiny) przeanalizowali 137 badań z udziałem niemal 160 tys. osób. Były to dane dotyczące obecności przeciwciał przeciwko bakterii Borrelia burgdorferi odpowiedzialnej za wywołanie boreliozy.
Niektóre regiony wysunęły się na prowadzenie, jeśli chodzi o liczbę zakażeń. Największa liczba infekcji dotyczyła Europy Środkowej i Zachodniej oraz Azji Wschodniej.
Autorzy pracy oszacowali, że na całym świecie 14,5% ludności ma lub miało boreliozę, o czym świadczy obecność przeciwciał przeciwko bakterii boreliozy w organizmie. Największy odsetek osób z przeciwciałami występuje w Europie Środkowej – 20,7%, następnie w Azji Wschodnie – 15,9%, Europie Zachodniej – 13,5%. Ryzyko zakażenia było większe u mężczyzn powyżej 50. roku życia, zamieszkujących tereny wiejskie. Publikacja ukazała się w naukowym piśmie „BMJ Global Health”.
Borelioza może nie dawać objawów
Wyniki chińskiego badania dotyczą obecności przeciwciał, co oznacza, że nie u każdej osoby, która je ma, występują objawy boreliozy. Mogą istnieć przypadki zakażenia krętkami Borrelia, któremu nie towarzyszą objawy boreliozy, ponieważ nie zdążyły jeszcze rozwinąć. To choroba podstępna. Warto pamiętać, że borelioza może dać o sobie znać nawet dopiero po kilku latach od ukąszenia kleszcza.
Sprawdź: Co odstrasza kleszcze
Dwa testy potwierdzają boreliozę
Pewność co do tego, że kleszcz zaraził nas boreliozą, można mieć po wystąpieniu na skórze po jego ukąszeniu charakterystycznego rumienia wędrującego. Jest to zmiana o wyglądzie tarczy strzelniczej. Taki odczyn świadczy o infekcji i nie są potrzebne dodatkowe badania. Jednak nie zawsze pojawia się rumień przy boreliozie (u 30-80% zakażonych bakterią Borrelia).
Dlatego standardowo wykonuje się dwa testy na boreliozę. Najpierw test ELISA (test serologiczny, który wykrywa swoiste przeciwciała IgM i IgG w surowicy krwi), a następnie test Western blot (tzw. test potwierdzenia, wykrywa swoiste przeciwciała IgM i IgG w surowicy). Wynik dodatni lub wątpliwy testu ELISA trzeba zawsze potwierdzić testem Western blot, ponieważ testy ELISA mogą dawać wyniki fałszywie dodatnie.
Inne badania wykorzystywane w diagnostyce boreliozy to test PCR (badanie genetyczne poszukujące DNA bakterii na podstawie kleszcza, próbki skóry lub płynu stawowego albo mózgowo-rdzeniowego, a także krwi pacjenta), rzadko: test CD57, LTT (test transformacji limfocytów), krążące kompleksy immunologiczne (KKI) anty-Borrelia burgdorferi IgG/IgM (metoda immunoblot).
Kiedy zbadać się na boreliozę?
Czas w diagnostyce boreliozy jest bardzo ważny, ponieważ dopiero po 6-8 tygodniach od ugryzienia kleszcza, pojawiają się przeciwciała przeciwko krętkom Borrelia. Wcześniej badania mogą nie być miarodajne i dawać wynik fałszywie ujemny.
Źródła:
Y. Dong, Global seroprevalence and sociodemographic characteristics of Borrelia burgdorferi sensu lato in human populations: a systematic review and meta-analysis, BMJ Global Health 2022;7:e007744.
Czytaj także:
Jak wyciągnąć kleszcza? Najbezpieczniejsza metoda usuwania kleszcza (opinia eksperta)
Latające kleszcze – krwiopijne owady, które mogą przenosić choroby
Kleszcz a grupa krwi. Jaka krew najbardziej przyciąga kleszcze?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
