Spis treści:
- Czym jest wypadanie macicy?
- Przyczyny wypadania macicy
- Domowe sposoby na wypadanie macicy
- Ćwiczenia mięśni Kegla
- Dbanie o prawidłową wagę
- Dieta przeciwko zaparciom
- Leczenie kaszlu
- Nawyki zapobiegające wypadaniu macicy
- Jeśli domowe sposoby nie pomagają...
Czym jest wypadanie macicy?
Macica jest największym narządem układu rozrodczego kobiety, mieszczącym się w miednicy mniejszej zaraz nad pochwą. Wypadanie macicy polega na przesuwaniu się macicy w dół do pochwy wskutek osłabienia i rozciągnięcia mięśni oraz więzadeł dna macicy, które przestają spełniać swoją rolę podtrzymującą. Wypadanie macicy może wystąpić u kobiety w każdym wieku, jednak częściej dotyczy pań po menopauzie, które co najmniej raz rodziły naturalnie.
Przyczyny wypadania macicy
Wypadanie macicy wynika najczęściej z genetycznego osłabienia tkanki łącznej, przebytych zabiegów operacyjnych, starzenia się oraz chorób neurologicznych. Mięśnie i inne struktury dna miednicy mogą być osłabione przez takie czynniki jak:
- ciąża,
- poród, zwłaszcza ciężki,
- otyłość, nadwaga,
- obniżony poziom estrogenu po menopauzie,
- przewlekły kaszel,
- przewlekłe zaparcia,
- częste dźwiganie.
Domowe sposoby na wypadanie macicy
Zasadnicze pytanie zadawane przez kobiety zmagające się z wypadaniem macicy dotyczy tego, czy problem da się wyleczyć bez operacji. Odpowiedź jest prosta: tak, u niektórych kobiet leczenie wypadania macicy może odbywać się bez zabiegów chirurgicznych. Łagodne objawy na ogół w ogóle nie wymagają leczenia. Domowe sposoby na wypadanie macicy są polecane w celu wzmocnienia mięśni i więzadeł, zapobiegania nawrotom wypadania macicy oraz łagodzenia objawów, takich jak uczucie ciśnienia czy ciężaru w brzuchu.
Ćwiczenie mięśni Kegla
Skutecznym domowym sposobem na wypadanie macicy są ćwiczenia mięśni dna miednicy mniejszej, tzw. ćwiczenia mięśni Kegla. Są to mięśnie z jednej strony przymocowane do kości łonowej, a z drugiej do kręgosłupa. Dzięki regularnym, prostym treningom wzmocnisz je i zapobiegniesz wypadaniu macicy, a także zmniejszysz objawy.
W tym celu:
- Usiądź wygodnie tak, by stopy spoczywały na podłodze.
- Ustaw nogi w lekkim rozkroku, pochyl się nieco do przodu i oprzyj łokcie na udach - dzięki temu będziesz napinała tylko mięśnie dna miednicy, a nie mięśnie pośladków czy brzucha.
- Napnij i wciągnij mięśnie odbytu na 3-4 sekundy i rozluźnij je.
- Napnij mięśnie pochwy na 3-4 sekundy i rozluźnij je.
- Powtarzaj ćwiczenie według wybranego schematu, pamiętając jednak, żeby wykonywać 50-120 powtórzeń dziennie w kilku sesjach.
Skuteczność ćwiczeń mięśni dna miednicy zależy od stopnia zaawansowania choroby. Im bardziej nasilone wypadanie macicy, tym efekty będą mniej zadowalające.
Dbanie o prawidłową wagę
Otyłość jest ważnym czynnikiem ryzyka wypadania macicy. Dbanie o prawidłową wagę ma podstawowe znacznie w profilaktyce. W badaniach kobiety otyłe częściej zgłaszają lekarzowi dolegliwości związane z wypadaniem narządów miednicy mniejszej, takie jak uczucie parcia w dole brzucha, ciężkości w miednicy czy zauważalna obecność wybrzuszenia w pochwie. Kobiety z nadwagą są również bardziej zagrożone nietrzymaniem moczu i stolca.
Dlatego warto zadbać o wagę poprzez regularną aktywność fizyczną, spożywanie 2-3 litrów płynów dziennie oraz zdrowe odżywianie, z dużą ilością błonnika i ograniczeniem cukrów prostych. Na dobry początek, sprawdź: jak schudnąć 5 kg
Dieta zapobiegająca zaparciom
Kolejnym domowym sposobem na wypadanie macicy jest takie odżywianie się, aby ograniczać wzdęcia i zaparcia (dieta na zaparcia). Zwiększone ciśnienie w jamie brzusznej oraz silne parcie przy korzystaniu z toalety zwiększają ryzyko wypadnięcia macicy.
Zasady dietetyczne przy wypadaniu macicy:
- zjadaj produkty bogate w błonnik - zwłaszcza błonnik nierozpuszczalny zawarty w otrębach, produktach pełnoziarnistych, orzechach, suszonych owocach (śliwkach, rodzynkach); błonnik zwiększy objętość stolca i przyspieszy usuwanie resztek pokarmowych,
- pij 2-3 l wody codziennie,
- jedz więcej razy mniejsze porcje w ciągu dnia, unikaj długich przerw między posiłkami i przejadania się,
- unikaj mocnych herbat, alkoholu, czekolady, kakao,
- ogranicz spożywanie produktów spowalniających perystaltykę jelit, np. klusek, bananów, białego ryżu, mąki ziemniaczanej, kaszy manny,
- jedz potrawy w temperaturze umiarkowanej, staraj się, aby nie były smażone.
- stosuj zioła takie jak kminek, majeranek, pietruszka, które usprawnią trawienie i zapobiegną wzdęciom.
Zaparcia i wzdęcia można ograniczyć również poprzez regularną aktywność, unikanie leków spowalniających pasaż jelitowy oraz niewstrzymywanie wypróżnień.
Leczenie kaszlu
Kaszel powoduje zwiększenie ciśnienia w jamie brzusznej, co sprzyja wypchnięciu macicy w dół. Powtarzający się kaszel może też osłabiać mięśnie dna miednicy. Dlatego leczenie chorób przebiegających z kaszlem (zwłaszcza przewlekłym, jak POChP) jest skutecznym sposobem na wypadanie tego narządu.
Jeśli masz kaszel, stosuj się do zaleceń lekarskich. Przy grypie lub przeziębieniu, podstawą jest przyjmowanie dużej ilości płynów oraz nawilżanie powietrza, można również stosować leki przeciwkaszlowe. Skonsultuj się z lekarzem w tej sprawie.
Doraźnie niektórzy lekarze polecają tzw. manewr "knack", polegający na zaciskaniu mięśni Kegla w trakcie kaszlu lub kichnięcia. W ten sposób zmniejszysz ryzyko wypadnięcia macicy.
Nawyki zapobiegające wypadaniu macicy
Poprawne nawyki dotyczące codziennych zajęć są niezbędne, aby przeciwdziałać wypadaniu macicy:
- Unikaj dźwigania ciężkich rzeczy.
- Jeśli coś dźwigasz, rób to właściwie: podnoś, kucając, a nie pochylając się.
- Ograniczaj napinanie i parcie w czasie korzystania z toalety.
- Unikaj ćwiczeń takich jak: brzuszki, rowerek, trening siłowy z dużym obciążeniem, skakanie, bieganie, jazda rowerem po nierównym terenie; lepsze będą aktywności odciążające brzuch, w pozycjach na plecach albo na boku, a także pływanie.
- Dbaj o regularny oddech i spokój.
Jeśli domowe sposoby nie pomagają...
Jeśli domowe sposoby na wypadanie macicy nie przynoszą oczekiwanego rezultatu, to jeszcze nie oznacza, że konieczna jest operacja. Lekarz może zaproponować środki farmakologiczne lub tzw. pessar, czyli niewielkie urządzenie zakładane na szyjkę macicy. U niektórych kobiet jedyną skuteczną formą terapii jest zabieg chirurgiczny. Operacja w przypadku wypadania macicy może być przeprowadzona przez pochwę lub przez jamę brzuszną. Jej celem jest przywrócenie właściwej anatomii w obrębie dna miednicy. Można to osiągnąć na różne sposoby, np. poprzez podwieszenie macicy przy pomocy protezy do więzadeł krzyżowo-kolcowych.
Źródła:
C. Li i inni, The efficacy of pelvic floor muscle training for pelvic organ prolapse: a systematic review and meta-analysis, doi: 10.1007/s00192-015-2846-y,
I.H. Braekken i inni, Can pelvic floor muscle training reverse pelvic organ prolapse and reduce prolapse symptoms? An assessor-blinded, randomized, controlled trial, doi: 10.1016/j.ajog.2010.02.037,
J.M. Miller, Clarification and confirmation of the Knack maneuver: the effect of volitional pelvic floor muscle contraction to preempt expected stress incontinence, doi:10.1007/s00192-007-0525-3.
Czytaj także:
Mięśniaki macicy - objawy i leczenie
Objawy raka szyjki macicy. Co powinno zaniepokoić?
Tyłozgięcie macicy – objawy, wpływ na ciążę i poród
Histerektomia – co trzeba wiedzieć o operacji usunięcia macicy
Rak trzonu macicy (rak endometrium) – objawy, leczenie, rokowanie
Czym jest dysplazja szyjki macicy?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
