Wirus brodawczaka ludzkiego jest bardzo rozpowszechniony w populacji, dlatego łatwo się nim zarazić. Wirus przenosi się przez stosunki seksualne i inne bliskie kontakty.
Kobiety są bardziej podatne na zakażenie wirusem HPV, a największe ryzyko istnieje u młodych kobiet między 18 a 25 rokiem życia. Rozróżniamy wirusy „niskiego ryzyka”, które są potencjalnie niegroźne, a infekcja przez nie wywołana jest bezobjawowa i ustępuje samoistnie bez żadnego leczenia. „Niegroźne” wirusy wywołują brodawki i kłykciny kończyste. Jednak istnieją wirusy HPV wysokiego ryzyka, które mogą stymulować komórki naszego do powstawania nowotworów. To one odpowiedzialne są za większość przypadków raka szyjki macicy.
Co to jest wirus brodawczaka ludzkiego (HPV)?
Aż 40 typów wirusa HPV przenoszonych jest na drodze kontaktów seksualnych. Pozostałe typy przenoszone są przez bezpośredni kontakt ze zmianą, np. przez kontakt z brodawką na skórze chorego. Szacuje się, że istnieje obecnie około 100 różnych typów wirusa HPV odpowiedzialnych za różne schorzenia. Wyróżniamy wirusy niskoonkogenne - niewielkiego ryzyka (HPV 6, 11, 42, 43, 44) oraz wysokoonkogenne – wysokiego ryzyka (HPV 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 46, 51, 52, 56, 58, 67).
Wirus brodawczaka ludzkiego jest bardzo rozpowszechniony - blisko 50% populacji dorosłej w wieku 50 lat jest zakażonych wirusem HPV. Do tej pory opisano ponad 100 typów HPV, z czego 30 powoduje choroby układu moczowo-płciowego u kobiet i mężczyzn. Ryzyko zakażenia wysokoonkogennym typem wirusa HPV towarzyszy kobiecie i mężczyźnie przez cały czas, gdy są aktywni seksualnie. Istnieją grupy zwiększonego ryzyka zarażenia wirusem brodawczaka ludzkiego, będące jednocześnie grupami ryzyka rozwoju raka szyjki macicy.
Jak można zarazić się wirusem HPV?
Wirus HPV należy do rodziny Papillomawirusów i jest obecnie czynnikiem etiologicznym najpowszechniejszej choroby przenoszonej drogą płciową. Zakażenie tym wirusem w większości przypadków jest bezobjawowe i kończy się samoistną eliminacją wirusa. W części przypadków dochodzi jednak do zakażenia onkogennymi typami wirusa (typ 16, 18,31 i 45), które odpowiedzialne są za rozwój raka szyjki macicy. Według bieżącej wiedzy z zakresu onkologii wirus HPV ma także swój udział w powstawaniu takich nowotworów jak rak pochwy, sromu, prącia, odbytu, krtani i gardła.
Jakie mogą być skutki zakażenia wirusem HPV?
Dzięki rozwojowi nowoczesnej diagnostyki molekularnej, w tym metody PCR, udowodniono, że udział wirusa HPV w rozwoju tego groźnego nowotworu jest niekwestionowany, ponieważ w ponad 90 % przypadków inwazyjny rak szyjki macicy połączony był z obecnością DNA wirusa HPV.
Z danych statystycznych wynika, że aż około 75% aktywnych seksualnie kobiet na pewnym etapie swojego życia ma bezpośrednio do czynienia z zakażeniem HPV! U 80% pacjentek zakażenie przebiega bezobjawowo i ustępuje samoistnie. Nie mniej jednak ważne jest, że u 20% występuje przewlekła forma zakażenia wirusem HPV, mogącego doprowadzić do rozwoju raka szyjki macicy.
Jak zdiagnozować zakażenie wirusem HPV?
Jak dotąd nie udało się jeszcze opracować skutecznego środka pozwalającego wyleczyć infekcję wirusem HPV. Można natomiast leczyć spowodowane przez niego zmiany np. brodawki narządów płciowych, stany przedrakowe czy też wczesne formy raka szyjki macicy, prącia, pochwy, sromu czy odbytu. W przypadku leczenia zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego bardzo ważna jest wczesna diagnoza oraz wybór odpowiedniego leczenia. Do wyboru mamy krioterapię, laseroterapię, wycięcie zmiany pętlą elektryczną o dużej częstotliwości (LEEP) oraz chirurgiczne wycięcie zmiany.
Leczenie zakażenia wirusem HPV
Niedawno pojawiła się szczepionka na HPV, która ma zapobiegać infekcji przez szczepy wirusa wysokiego ryzyka. Szczepionka ma chronić przed powstawaniem zmian przedrakowych (stany, na podłożu których częściej rozwijają nowotwory złośliwe), ale nie zapobiega rakowi szyjki w 100%. Szczepionki mogą być czterowalentne – skierowane przeciwko czterem głównym typom onkogennym wirusa (HPV 6, 11, 16, 18) oraz dwuwalentne – skierowane tylko przeciwko HPV 16 i 18.
Rak szyjki macicy a szczepionka na HPV
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
